Xuân Biên phòng trên dải đất biên cương La Lay

Đã có những hy sinh…

Chúng tôi đến La Lay đúng dịp Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế La Lay tổ chức gặp mặt nhân dịp 65 năm Ngày Truyền thống Bộ đội Biên phòng (BĐBP), 35 năm Ngày Biên phòng toàn dân và 30 năm Ngày kết nghĩa với huyện Cam Lộ (tỉnh Quảng Trị). Trên suốt hành trình từ thành phố Đông Hà lên Cửa khẩu quốc tế La Lay, Đại tá Nguyễn Thành Phú, nguyên Phó đồn trưởng nghiệp vụ, Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế La Lay nhắc đến một số “chuyện ngày xưa” để mọi người thấy rõ hơn sự thay đổi của ngày hôm nay. “Ngày ấy đường đi là những lối mòn, vì lý tưởng của tuổi trẻ mà vượt núi, băng rừng để lên biên giới. Khi ấy, chúng tôi không thể nghĩ một ngày nào đó lại có đường xe ô tô đi thế này. Cuộc sống của người dân, bộ đội ngày càng được cải thiện là những yếu tố giúp biên cương ngày càng vững mạnh”. Và, nhiều câu chuyện được chứng kiến sau đó khiến chúng tôi hiểu rằng, để có được sự đổi thay ấy là những hy sinh của người lính Biên phòng.

Lãnh đạo UBND huyện Cam Lộ (tỉnh Quảng Trị) tặng quà cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế La Lay.

Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế La Lay nằm dưới chân núi Chẻ, cách đường biên giới không xa. Chỉ huy đơn vị ra tận cổng đón khách để thể hiện sự thịnh tình. Thượng tá Phan Thanh Hoàng, Đồn trưởng dễ gây thiện cảm với người đối diện bởi lối nói chuyện khiêm nhường. Thượng tá Phan Thanh Hoàng có tới hơn 10 năm công tác tại Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế La Lay với những cương vị khác nhau và anh đã kịp ghi nhiều dấu ấn ở dải đất biên cương này. Ngày 22-4-2008, nhằm trốn tránh sự truy đuổi của lực lượng Biên phòng, đối tượng vận chuyển trái phép thuốc nổ đã manh động khiến Trạm trưởng Trạm kiểm soát Biên phòng Cửa khẩu quốc tế La Lay Phan Thanh Hoàng vỡ xương mỏm chày, kết quả giám định thương tật bị thương tổn 31% sức khỏe.

Thế nhưng, điều đáng nói là sau này, anh không vì thế mà anh vắng mặt trong các trận đánh với các loại tội phạm. Vào lúc 17 giờ, ngày 24-10-2013, tại khu vực sát biên giới gần Cửa khẩu quốc tế La Lay, Phó đồn trưởng Phan Thanh Hoàng cũng trực tiếp tham gia Chuyên án 652LV, bắt 3 đối tượng người Lào vận chuyển trái phép 10.000 viên ma túy tổng hợp vào Việt Nam tiêu thụ. Kể từ khi anh đảm nhiệm chức vụ Đồn trưởng, Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế La Lay cũng liên tục phát hiện các vụ việc lợi dụng sự thông thoáng trong cải cách thủ tục hành chính để buôn lậu, trà trộn hàng cấm vào hàng hóa qua cửa khẩu.

Đại tá Đinh Xuân Hùng, Chính ủy BĐBP tỉnh Quảng Trị tặng quà các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn xã A Ngo.

Tham dự lễ gặp mặt, tất cả vợ của cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế La Lay đều mặc áo dài màu đỏ, thế nhưng cuối hàng có một người phụ nữ dáng mảnh mai, mặc chiếc áo dài màu tím hoa cà. Hỏi ra mới biết, đó là cô giáo Nguyễn Thị Hoài Thu, giáo viên Trường Tiểu học Nghĩa Ninh (thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình). Chị là vợ của liệt sĩ Lê Thanh Đức (cán bộ Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế La Lay).

Câu chuyện của chị khiến người đối diện không nén được xúc động. Chị Thu kể rằng, anh và chị cùng sinh ra và lớn lên ở thôn Trung Nghĩa 6 (xã Nghĩa Ninh, thành phố Đồng Hới). Năm 1990, tốt nghiệp Trường Trung cấp an ninh 3, anh nhận công tác tại BĐBP tỉnh Quảng Trị. Khi ấy, đường sá xa xôi, số lần anh về thăm gia đình đếm trên đầu ngón tay. Đó là một trong những nguyên nhân khiến anh và chị lấy nhau 6 năm mới sinh con gái đầu lòng. Những tưởng hạnh phúc vẹn tròn, anh hẹn sẽ đưa chị một lần lên biên giới. Thế nhưng, lời hứa ấy chưa thực hiện được thì năm 2011 anh đã ra đi mãi mãi. Cho đến tận năm 2019, nhân dịp kỷ niệm 60 năm Ngày truyền thống lực lượng BĐBP, chị mới lần đầu đến thăm đơn vị của chồng.

Mấy hôm trước, nhận được lời mời dự gặp mặt 65 năm Ngày truyền thống BĐBP, chị bận công việc lắm, thế nhưng, chị quyết định vào dự cũng là để thông báo với đồng đội của chồng mình rằng, con gái đầu của anh chị là Lê Anh Thư đã nhập ngũ để nối nghiệp cha.

… làm nên mùa xuân biên cương

Đối với bà con Pa Cô, Vân Kiều ở xã biên giới A Ngo, A Bung thì Ngày hội Biên phòng toàn dân trở thành ngày hội đoàn kết quân dân và còn được gọi bằng cái tên thân thương “Tết Biên phòng”. Theo Thượng tá Nguyễn Xuân Linh, Chính trị viên Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế La Lay, những ngày vừa qua, đơn vị đã phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức các hoạt động kỷ niệm, tổ chức cho người dân các trò chơi dân gian và tặng nhu yếu phẩm cho bà con. Thực ra, không chỉ có ngày 3-3 mà bất cứ khi nào có điều kiện, Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế La Lay đều quan tâm, hỗ trợ người dân trên địa bàn phát triển kinh tế, vươn lên thoát nghèo. Khi thì trao tặng nhu yếu phẩm, lúc lại tặng dê giống, làm nhà và đặc biệt hơn cả những chiếc giếng khoan đã giúp bà con không còn phải dùng nước mó, nước suối. Những việc làm này đã giúp cuộc sống của đồng bào các dân tộc có những bước chuyển mình đáng kể.

Cô gái Lào Hồ Thị Nghin có mặt tại Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế La Lay để hiểu hơn về những người đã làm thay đổi của sống của mình.

Tham dự buổi gặp mặt có một vị khách đặc biệt. Thực ra, gọi là khách cũng không hẳn đúng. Đó là cô gái nhỏ Hồ Thị Nghin đến từ bản La Lay Sa Sói (huyện Sa Muồi, tỉnh Salavan, Lào), là học sinh được Đồn Biên phòng nhận đỡ đầu theo Chương trình "Nâng bước em đến trường - Con nuôi Đồn Biên phòng". Hôm nay, Nghin đến đây để hiểu hơn về ngày truyền thống của những người đã giúp em có cuộc sống tốt đẹp hơn. Câu chuyện bắt đầu từ 7 năm trước khi cô bé Nghin phải nghỉ học vì gia đình quá khó khăn. Biết hoàn cảnh của cô gái nhỏ, những người lính Đồn Biên phòng La Lay đã hỗ trợ để Nghin trở lại trường học. Trong số những món quà mang đến cho Nghin có chiếc xe đạp để Nghin đỡ vất vả hơn khi đến trường. Thế nhưng, chiếc xe đạp của những người lính Biên phòng không chỉ giúp Hồ Thị Nghin đến trường theo đuổi giấc mơ con chữ mà giúp cô bé còn “đi xa vượt ra cả lãnh thổ Lào, tới tận Thủ đô của Việt Nam là Hà Nội". Tháng 1-2023, Hồ Thị Nghin được ra Thủ đô Hà Nội vì bài dự thi tham gia Cuộc thi “Kỷ vật kể chuyện” do Tạp chí Thời đại phối hợp với Đại sứ quán Cộng hòa Dân chủ nhân dân Lào, Hội Hữu nghị Việt Nam-Lào tổ chức và đoạt giải Ba. Từng suýt phải bỏ học vì gia cảnh nghèo khó, giờ đây, Hồ Thị Nghin đã chuẩn bị tốt nghiệp lớp 12 và cùng với những người cha nuôi tính chuyện tương lai.

Gia đình hạnh phúc của Thượng úy QNCN Nguyễn Thành Quang và chị Mai Thị Thùy Nhung. Ảnh: NVCC

Thượng úy QNCN Nguyễn Thành Quang (nhân viên Đội Trinh sát) đã nên duyên vợ chồng với y sĩ Mai Thị Thùy Nhung (Trạm Y tế xã A Ngo) cũng nhờ mảnh đất biên cương này. Cuộc sống tuy còn nhiều nhiều vất vả nhưng vẫn vô cùng hạnh phúc. Thượng úy QNCN Nguyễn Thành Quang nói vui rằng, gia đình nhỏ nhưng 3 hộ khẩu khi con cái vẫn phải gửi ông bà ngoại ở thành phố Đông Hà. Cuối tháng 3, chị Nhung hết thời gian nghỉ chế độ thai sản. Khi được hỏi, anh chị định thế nào, Thượng úy QNCN Nguyễn Thành Quang cho biết: “Vợ chồng tôi đã thuê nhà ở xã Tà Rụt để đưa cháu thứ hai lên ở cùng. Chúng tôi sẽ cố gắng nhờ ông bà nội hoặc ngoại lên trông giúp 1 tháng, sau đó tôi nghỉ phép 1 tháng để hỗ trợ vợ chăm con. Biết là còn khó khăn nhưng gia đình được ở gần nhau sẽ khiến chúng tôi yên tâm công tác và gắn bó với nơi này hơn”.

Những lời tâm sự mộc mạc, chân thành khiến ai nấy cay cay sống mũi dù rằng câu chuyện về tình yêu, gia đình của người lính Biên phòng như một nốt nhạc vui trong bản tình cả mùa xuân biên cương La Lay. Biết là thiệt thòi, hy sinh nhưng biên giới rất cần những con người như thế!

Bài, ảnh: THANH TRÚC