Xử lý dứt điểm vi phạm quy hoạch công viên, vườn hoa
Hệ thống công viên, vườn hoa Thủ đô đang phát triển theo hướng hiện đại, đồng bộ, phục vụ tốt hơn nhu cầu vui chơi, giải trí, sinh hoạt cộng đồng của Nhân dân. Để có được kết quả này, nhiều vi phạm về quy hoạch đã được xử lý.
219 khu đất quy hoạch công viên
Theo UBND TP Hà Nội, từ đầu nhiệm kỳ đến nay, đặc biệt trong năm 2025, công tác rà soát, cập nhật, lập quy hoạch hệ thống công viên, vườn hoa được triển khai tích cực. Trên cơ sở quy hoạch hệ thống cây xanh, công viên, vườn hoa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, Sở Xây dựng đã tổng hợp được 219 khu đất quy hoạch công viên mới. Trên cơ sở danh mục Sở Xây dựng cung cấp, Sở QH-KT đã rà soát các Quy hoạch phân khu đô thị, xác định các chỉ tiêu quy hoạch cơ bản làm cơ sở đề xuất lập Quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 và kêu gọi đầu tư khoảng 60 công viên và báo cáo đề xuất UBND TP.

Công viên Tuổi trẻ Thủ đô, quận Hai Bà Trưng sau khi dỡ rào chắn tạo không gian mở. Ảnh: Trung Nguyên
Tính đến hết quý I/2025, TP đã hoàn thành cải tạo, xây dựng mới 70 công viên, vườn hoa (trong đó có 10 công viên và 60 vườn hoa), đạt 140% chỉ tiêu của Chương trình 03-CTr/TU đề ra. Bên cạnh đó, UBND các quận, huyện cũng đăng ký triển khai thêm 199 công viên, vườn hoa trong năm 2025, phần lớn là các vườn hoa quy mô nhỏ trong khu dân cư. Sau năm 2025, tiếp tục thực hiện thêm 11 công viên, vườn hoa theo chủ trương đầu tư đến năm 2026 - 2027, đồng thời lập quy hoạch chi tiết cho các công viên có vị trí quan trọng như: Thống Nhất, Bách Thảo, Thủ Lệ,… Tiếp tục đôn đốc, giải quyết đối với 4 dự án đầu tư công viên tồn tại, vướng mắc kéo dài như: Công viên Chu Văn An, Công viên KĐT Tây Nam Hà Nội, Công viên Văn hóa, vui chơi giải trí, thể thao Hà Đông, Công viên Kim Quy.
Về cơ chế thu hút đầu tư công viên, mặc dù Luật Thủ đô 2024 chưa đưa vào nội dung này, nhưng hiện nay Bộ Xây dựng đang hoàn thiện dự thảo nghị định mới thay thế Nghị định số 64/2010/NĐ-CP nhằm khuyến khích xã hội hóa đầu tư công viên, cây xanh. UBND TP dự kiến sẽ giao Sở Tài chính chủ trì nghiên cứu, xây dựng chính sách khuyến khích nhà đầu tư sau khi Nghị định được ban hành chính thức.
Ngăn chặn, xử lý dứt điểm vi phạm
Trong giai đoạn 2021 - 2025,UBND TP đã đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm trong lĩnh vực công viên, vườn hoa , góp phần phát hiện, ngăn chặn, xử lý dứt điểm các sai phạm, đảm bảo mỹ quan đô thị, từng bước nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của các tổ chức, cá nhân. Nội dung các cuộc thanh tra, kiểm tra gồm: việc tuân thủ quy hoạch; sử dụng đất đai, các hạng mục công trình sai mục đích... Một số công viên hiện có, dự án công viên đang xây dựng xảy ra sai phạm được dư luận, báo chí quan tâm đã được UBND TP tập trung chỉ đạo, xử lý như: Công viên Tuổi trẻ Thủ đô (quận Hai Bà Trưng); dự án Công viên Thiên Văn học - Khu đô thị mới Dương Nội (quận Hà Đông).
Cụ thể, Công viên Tuổi trẻ Thủ đô là công viên có nhiều sai phạm kéo dài liên quan đến trật tự xây dựng và sử dụng đất công. Một số hạng mục công trình tại công viên đã xây dựng sai quy hoạch, sử dụng sai mục đích so với chức năng là công viên cây xanh phục vụ cộng đồng; nhiều công trình, mặt bằng trong khuôn viên công viên đã bị cho thuê để kinh doanh dịch vụ không đúng quy định, vi phạm Luật Đất đai và các quy định về quản lý không gian công cộng đô thị. Theo Giám đốc Sở Xây dựng Nguyễn Phi Thường, đến nay quận Hai Bà Trưng đã xử lý hoàn thành 9/14 hạng mục. Quận đang xử lý 3 công trình (Miếu Liều, bể bơi, 7 hộ dân tái lấn chiếm sau GPMB), tháo dỡ Cung Xuân và xây dựng phương án xử lý tầng hầm nhà thi đấu 1.500 chỗ sử dụng sai công năng.
Trong giai đoạn 2021 - 2025, việc xử lý vi phạm tại Công viên Tuổi trẻ Thủ đô cơ bản đạt khoảng trên 60% và UBND quận đang tiếp tục xử lý các công trình, hạng mục vi phạm còn lại. Bên cạnh đó, UBND TP đã giao UBND quận Hai Bà Trưng tiếp tục thực hiện nghiên cứu điều chỉnh Quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 Công viên Tuổi trẻ Thủ đô làm cơ sở thực hiện cải tạo tổng thể công viên. UBND quận Hai Bà Trưng đã thực hiện hạ thấp tường rào tạo không gian mở với khu vực đường Võ Thị Sáu và Thanh Nhàn có chiều dài khoảng 650m. Đến nay, việc hạ thấp tường rào trên đã hoàn thành theo tiến độ nhằm cải thiện cảnh quan khu vực, phục vụ Nhân dân trong dịp tết Nguyên đán 2025 vừa qua.
Công viên Thiên Văn học là một hạng mục thuộc Dự án đầu tư xây dựng Khu đô thị Dương Nội do Công ty Cổ phần Tập đoàn Nam Cường làm Chủ đầu tư. Quá trình đầu tư xây dựng, Công ty Cổ phần Tập đoàn Nam Cường đã tổ chức thi công sai phạm - xây dựng sai tỷ lệ các hạng mục so với Quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 toàn Khu đô thị Dương Nội được cấp thẩm quyền phê duyệt (tăng diện tích mặt nước, giảm diện tích cây xanh), chưa xây dựng hạng mục công trình Trạm xử lý nước thải của Khu đô thị trong khu công viên; dẫn đến việc các hạng mục chính của công viên cơ bản hoàn thành từ năm 2020 nhưng không được bàn giao, đưa vào sử dụng phục vụ Nhân dân. Hiện nay, công viên cơ bản đã hoàn thành các hạng mục chính và được chủ đầu tư tạm bàn giao cho UBND quận Hà Đông đưa vào sử dụng phục vụ Nhân dân trong dịp tết Nguyên đán 2024; quy trình hoàn thiện hồ sơ để tiến hành công tác bàn giao, tiếp nhận chính thức đang được Chủ đầu tư và UBND quận Hà Đông thực hiện.
Chủ tịch UBND quận Hà Đông Cấn Thị Việt Hà thông tin, hiện cùng với tập trung cho việc thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính theo mô hình chính quyền 2 cấp, quận đang triển khai thực hiện GMPB các dự án trọng điểm của T.Ư, TP, tập trung thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế trên địa bàn quận. Riêng với phần GPMB của 42ha của dự án công viên cây xanh, quận đã tập trung triển khai trích đo bản đồ địa chính tỷ lệ 1/500, biên tập bản đồ trình, lập hồ sơ kỹ thuật thửa đất để chuẩn bị các bước trình thẩm định, phê duyệt bản đồ phục vụ công tác GPMB. Cùng với đó, quận đã khảo sát, triển khai đến người dân có diện tích thu hồi để kiểm đếm. Quá trình thực hiện có nhiều khó khăn, vướng mắc, đến nay đã được các sở, ngành tập trung tháo gỡ.
Ngoài ra, UBND TP cũng quyết liệt chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ đối với các dự án còn vướng mắc như: Công viên Chu Văn An, Công viên hồ điều hòa thuộc Khu đô thị Tây Nam Hà Nội, Công viên Kim Quy, Công viên vui chơi giải trí Hà Đông, Công viên Phùng Khoang… các vướng mắc về điều chỉnh quy hoạch, GPMB, đất đai, tài chính đã và đang được các sở, ngành phối hợp xử lý.
Bên cạnh những kết quả nổi bật, việc đầu tư phát triển công viên tại Hà Nội vẫn gặp không ít thách thức. Hệ thống pháp lý chưa hoàn thiện, thiếu cơ chế ưu đãi cho nhà đầu tư xã hội hóa, một số công trình chậm tiến độ do thiếu nguồn lực, vướng mắc trong quy hoạch, GPMB… cũng là những vấn đề đòi hỏi tiếp tục tháo gỡ trong thời gian tới.
Tới đây, TP sẽ thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp cần có các giải pháp hiệu quả, khả thi để kịp thời chỉ đạo, tháo gỡ hiệu quả các vướng mắc, khó khăn; đẩy nhanh tiến độ và nâng cao chất lượng công tác quản lý, đầu tư, cải tạo, các công viên, vườn hoa trên địa bàn TP, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ và nguyện vọng, kiến nghị của cử tri, Nhân dân.
Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Ngọc Tuấn