Xu hướng du mục số của Gen Z
Một laptop kết nối Internet ổn định, cùng không gian yên tĩnh - đó là tất cả những gì cần để theo đuổi phong cách sống của 'dân du mục số' (digital nomad). Xu hướng này đang thu hút sự quan tâm của hàng triệu bạn trẻ, đặc biệt là thế hệ Gen Z - những người khao khát tự do, linh hoạt trong công việc và mong muốn hòa hợp giữa làm việc với khám phá cuộc sống.
Làm việc bất cứ đâu, sống cuộc đời mình thích
Buổi sớm trên đỉnh núi Lảo Thẩn (tỉnh Lào Cai), khi ánh nắng nhẹ xuyên qua tán lá rừng, nhóm bạn trẻ ngồi bên nhau thưởng thức cà phê nóng. Giữa không gian yên bình ấy, hình ảnh vài người chăm chú làm việc trên laptop lại khiến mọi thứ trở nên thú vị hơn.
Nguyễn Hoài An, 23 tuổi, đến từ Phường 8, TP Cà Mau, là một trong những bạn trẻ ấy. “Tôi mang laptop theo mọi chuyến đi, vừa để làm việc, vừa tận hưởng những trải nghiệm mới”, Hoài An chia sẻ. Với An, phong cách làm việc này không chỉ là xu hướng, mà còn là cách cô theo đuổi tự do. “Ðang ở Lào Cai nhưng tôi vừa hoàn thành dự án cho khách hàng ở Úc. Chỉ cần có Internet, tôi có thể làm việc ở bất cứ đâu”, An cười nói.
Những năm gần đây, các thành phố lớn như: TP Hồ Chí Minh, Ðà Nẵng hay Hà Nội đã trở thành điểm đến lý tưởng của cộng đồng “dân du mục số” nhờ hạ tầng công nghệ tốt và chi phí sinh hoạt hợp lý. Tuy nhiên, tại các tỉnh, thành nhỏ, phong cách sống này vẫn còn khá mới mẻ.
Trước đây, An không nghĩ mình có thể làm việc mà không cần văn phòng. Ðại dịch Covid-19 đã thay đổi hoàn toàn cách cô nhìn nhận công việc. “Khi mọi thứ chuyển sang trực tuyến, tôi nhận ra mình không bị giới hạn bởi địa lý nữa”, cô nói. Hiện tại, An xây dựng được mối quan hệ với nhiều khách hàng quốc tế qua các nền tảng như Upwork và Fiverr. Ðôi khi An làm việc ở nhà, lúc khác là ở Ðà Lạt, Hội An và giờ là trên đỉnh núi. Chỉ cần chuẩn bị tốt, An có thể cân bằng giữa công việc và đam mê du lịch.
Không chỉ riêng An, phong cách sống du mục số cũng thu hút nhiều bạn trẻ khác. Hồ Bé Linh, lao động tự do mảng truyền thông đến từ Cần Thơ, là minh chứng sống động. “Làm freelancer (người làm việc tự do) giúp tôi tự do sáng tạo. Thay vì gò bó trong văn phòng, tôi làm việc ở bất cứ đâu, từ quán cà phê bên Sông Hậu đến homestay ở Cà Mau”, Linh chia sẻ.
Linh tin rằng, du lịch không chỉ là thư giãn mà còn là nguồn cảm hứng lớn cho công việc. “Mỗi chuyến đi đều giúp tôi nạp năng lượng và mở rộng góc nhìn. Một bài viết hay, ý tưởng truyền thông độc đáo thường đến từ những trải nghiệm mình thu thập trong các chuyến đi”.
Tương tự, anh Trần Thế Trân (Phường 9, TP Cà Mau), freelancer toàn thời gian chuyên mảng tài chính, cũng là minh chứng cho sự dịch chuyển trong tư duy làm việc. “Tôi chọn làm freelancer vì muốn tự do. Có hôm làm tại nhà, hôm khác tôi xách ba lô lên Ðà Lạt vài tháng để vừa làm vừa tận hưởng không khí trong lành”, anh Trân chia sẻ.
Sự phát triển của công nghệ đã tạo nên nền tảng vững chắc cho xu hướng “du mục số”. Internet tốc độ cao, phủ sóng rộng khắp từ thành phố đến vùng sâu, vùng xa ở Việt Nam, cùng các thiết bị làm việc ngày càng có giá cả phải chăng, là yếu tố then chốt giúp giới trẻ tự do hơn trong công việc. Cách làm việc này giúp giới trẻ duy trì sự linh hoạt và không phụ thuộc vào các công cụ phức tạp.
Thế hệ Gen Z, với tư duy mới mẻ, ngày càng xa rời quan niệm “an cư lạc nghiệp”. Thay vào đó, họ tìm kiếm sự cân bằng, trải nghiệm và cuộc sống không giới hạn bởi địa lý. Phong cách “dân du mục số” không chỉ là trào lưu mà còn phản ánh sự thay đổi trong tư duy làm việc của giới trẻ hiện đại. Với sự hỗ trợ từ công nghệ và tinh thần tự do khám phá, họ đang định nghĩa lại cách cân bằng giữa sự nghiệp và cuộc sống, hành trình vừa làm việc vừa sống trọn vẹn những gì mình yêu thích.

Từ quán cà phê đến homestay vùng cao, những người trẻ làm việc tự do đang biến mọi không gian thành “văn phòng linh hoạt”.
Những rào cản và thách thức
Anh Trân thừa nhận rằng: “Phong cách sống du mục số không phải lúc nào cũng dễ dàng. Ở đây, không gian làm việc chuyên nghiệp gần như không có. Các coworking space (văn phòng dùng chung hiện đại), nơi bạn có thể làm việc, gặp gỡ và kết nối với những người cùng chí hướng, chỉ phổ biến ở những thành phố lớn. Nếu muốn làm việc ở nơi tiện nghi, bạn phải tự sắp xếp mọi thứ, từ chọn quán cà phê có wifi tốt đến giải thích cho gia đình rằng mình thực sự đang làm việc, chứ không phải đi chơi cả ngày như họ nghĩ”.
Bên cạnh đó, phong cách làm việc linh hoạt cũng đòi hỏi tính kỷ luật rất cao. “Bạn phải tự quản lý thời gian, đặt ra mục tiêu cụ thể và biết cách cân bằng giữa làm việc và nghỉ ngơi. Không phải ai cũng thích nghi được với điều này, nhất là khi không có ai giám sát”, anh Trân nói thêm.
Hiện nay, chỉ cần có thêm các không gian làm việc chung hoặc những chương trình đào tạo kỹ năng làm việc trực tuyến, chắc chắn sẽ có nhiều bạn trẻ mạnh dạn thử sức hơn. Phong cách sống digital nomad mở ra cánh cửa cho sự tự do cá nhân, tạo điều kiện để giới trẻ địa phương kết nối với thế giới. Với sự hỗ trợ từ công nghệ và tinh thần đổi mới, những người trẻ đang chứng minh rằng giấc mơ làm việc linh hoạt hoàn toàn có thể trở thành hiện thực, ngay cả khi bạn bắt đầu từ những nơi không phải là trung tâm kinh tế lớn.
Biết đâu, một ngày nào đó, những chuyến đi không chỉ là cơ hội để khám phá thiên nhiên mà còn là không gian để giới trẻ khắp nơi cùng nhau làm việc, chia sẻ và lan tỏa phong cách sống đầy cảm hứng này./.