Xóa nhà tạm, nhà dột nát - đảm bảo tăng trưởng kinh tế gắn với tiến bộ và công bằng xã hội
Ngày 13/4, Thủ tướng Chính phủ phát động phong trào thi đua cả nước chung tay 'Xóa nhà tạm, nhà dột nát' trên cả nước trong năm 2025. Theo đó, đến năm 2025, trên địa bàn cả nước sẽ không còn nhà tạm, nhà dột nát. Đây là cột mốc quan trọng mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước trong định hướng tăng trưởng kinh tế gắn với tiến bộ và công bằng xã hội, nâng cao mọi mặt đời sống vật chất, tinh thần cho Nhân dân.
Với nhiều chương trình, đề án hỗ trợ nhà ở cụ thể, đặc biệt là 3 Chương trình mục tiêu quốc gia, từ năm 2011 đến nay, ngân sách nhà nước và xã hội hóa đã hỗ trợ xây dựng, sửa chữa nhà ở cho 820.000 hộ gia đình người có công, hộ nghèo trong cả nước. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp đã hỗ trợ xây dựng nhà ở đại đoàn kết cho 670.000 hộ nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn.
Thời gian qua, nhiều địa phương đã có những cách làm sáng tạo, huy động nguồn lực lớn của Nhà nước và Nhân dân để xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo như tỉnh Điện Biên, Nghệ An…; các bộ ngành Trung ương, doanh nghiệp cùng tích cực tiên phong trong xóa nhà tạm, nhà dột nát.
Tại tỉnh Sơn la, theo thống kê của UBND tỉnh Sơn La, trong giai đoạn 2021 - 2025, toàn tỉnh có hơn 8.300 hộ nghèo có khó khăn về nhà ở có nhu cầu hỗ trợ, trong đó, 7.178 hộ đề nghị hỗ trợ làm mới, 1.140 hộ đề nghị hỗ trợ sửa chữa. Trên cơ sở đó, tỉnh Sơn La đã ban hành Đề án “Huy động nguồn lực hỗ trợ hộ nghèo khó khăn về nhà ở, giai đoạn 2021 - 2025”, huy động mọi nguồn lực, phấn đấu đến hết năm 2025 hoàn thành việc hỗ trợ 100% hộ nghèo có khó khăn về nhà ở.
Với tinh thần tương thân tương ái, không để ai bị bỏ lại phía sau, tỉnh Sơn La đã và đang huy động các nguồn lực triển khai chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát cho bà con vùng cao, biên giới. Ngày 1/12/2022, tỉnh Sơn La đã công bố hoàn thành công tác xóa nhà tạm huyện Bắc Yên. Đây là huyện vùng cao của tỉnh Sơn La với 95% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số, 13/15 xã thuộc khu vực ba, có 76 bản đặc biệt khó khăn. Tỷ lệ hộ nghèo còn 37,75%, hộ cận nghèo 12,16%. Toàn huyện có 313 hộ nghèo đồng bào các dân tộc cần được hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát giai đoạn 2021-2025. Để hoàn thành nhiệm vụ xóa nhà tạm, Ban Thường vụ Huyện ủy Bắc Yên đã thành lập Tổ công tác chỉ đạo, đôn đốc công tác xóa nhà tạm trên địa bàn các xã, thị trấn; phân công nhiệm vụ cho từng thành viên, phối hợp với các sở, ngành rà soát hiện trạng đất của các hộ xóa nhà tạm trên địa bàn các xã, thị trấn.
Để hoàn thành mục tiêu đặt ra đến năm 2025, Sơn La sẽ xóa 100% nhà tạm cho các hộ nghèo, ông Vi Đức Thọ cho biết, hiện cấp ủy, chính quyền từ tỉnh đến cơ sở đã phối hợp với MTTQ và các tổ chức đoàn thể chủ động rà soát kỹ lưỡng về khả năng đối ứng, nguồn lực của từng gia đình để có kế hoạch hỗ trợ cụ thể. Với quyết tâm cao nhất, MTTQ các cấp đang tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền, huy động tối đa các nguồn lực từ các tổ chức, cá nhân ủng hộ Quỹ “Vì người nghèo”, qua đó lan tỏa tinh thần giúp đỡ người nghèo, phấn đấu hoàn thành việc xóa nhà tạm cho 2 huyện Thuận Châu và huyện Mai Sơn.
Thời gian qua, với nhiều cách làm chủ động, linh hoạt tỉnh Cao Bằng đã tập trung thực hiện hiệu quả Đề án Hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo và trở thành điểm sáng trong triển khai đề án này. Với nguồn vốn sự nghiệp hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo tại 7 huyện nghèo thuộc CTMTQG giảm nghèo bền vững tỉnh Cao Bằng được bố trí 380,430 tỷ đồng.
Theo thống kê từ tháng 4/2021 đến cuối 2023, trên địa bàn toàn tỉnh đã hỗ trợ về nhà ở cho 3.656/16.049 hộ nghèo, cận nghèo, gia đình chính sách (đạt tỉ lệ 22,78%), với tổng số tiền: 153.688 triệu đồng. Trong đó: Nguồn kinh phí huy động xã hội hóa: 1.199 hộ; số tiền hỗ trợ: 49.928 triệu đồng. Nguồn hỗ trợ từ Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững: 2.275 hộ, số tiền hỗ trợ: 98.980 triệu đồng (trong đó có 1.991 hộ được lồng ghép từ Đề án xóa nhà tạm, nhà dột nát của tỉnh với số tiền hỗ trợ: 74.702 triệu đồng). Nguồn được tạm ứng từ quỹ “Đền ơn đáp nghĩa”: 182 hộ gia đình chính sách người có công với tổng số tiền: 4.780 triệu đồng.
Trong quá trình thực hiện đã có nhiều cách làm hay, sáng tạo được triển khai, nhân rộng trên địa bàn toàn tỉnh như: giao lực lượng công an làm nòng cốt bám sát địa bàn, hỗ trợ trực tiếp đến từng hộ dân; ngoài kinh phí hỗ trợ của chương trình, các huyện, thành phố đã vận động, huy động thêm kinh phí, nguyên vật liệu, ngày công lao động hỗ trợ các hộ gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, già cả, neo đơn không nơi nương tựa; hướng dẫn, vận động các hộ gia đình xây dựng nhà ở kết hơp thực hiện “nhà tắm, tiêu hợp vệ sinh”...
Theo Nghị quyết ban hành chính sách hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn tỉnh Cao Bằng giai đoạn 2021 - 2025, các đối tượng được hỗ trợ theo Quyết định số 1719/QĐ-TTg ngày 14/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt CTMTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030. Giai đoạn 1: Từ năm 2021 - 2025, hộ đồng bào dân tộc thiểu số nghèo sinh sống trên địa bàn vùng đồng bào dân dân tộc thiểu số và miền núi; hộ nghèo dân tộc Kinh sinh sống ở xã đặc biệt khó khăn, thôn đặc biệt khó khăn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi chưa có nhà ở hoặc nhà ở bị dột nát, hư hỏng.
Thực hiện mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn tỉnh Điện Biên, từ năm 2020 đến nay, tỉnh đã tích cực vận động các nguồn lực xã hội hóa hỗ trợ làm nhà cho trên 5.200 hộ gia đình chính sách, hộ nghèo với tổng kinh phí trên 245 tỷ đồng. Hướng đến kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, ngày 28/10/2022, UBND tỉnh Điện Biên đã ban hành Quyết định số 1978/QĐ-UBND phê duyệt Đề án hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn các huyện nghèo của tỉnh Điện Biên thuộc Chương trình mục tiêu Quốc gia về giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025. Trong đó có 2 chương trình đặc biệt có ý nghĩa là chương trình “Mái ấm nghĩa tình – an sinh xã hội” và “Bừng sáng Điện Biên”. Chương trình đã vận động và thực hiện hỗ trợ làm nhà ở cho 3.111 hộ nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn, nhà Đại đoàn kết bằng nguồn vốn xã hội hóa.
Sau gần 50 năm đất nước hoàn toàn thống nhất, Nhân dân được sống trong độc lập, tự do; chúng ta đang hiện thực hóa khát vọng đất nước hùng cường, thịnh vượng, mọi người dân đều được sống trong ấm no, hạnh phúc, Chính phủ luôn nỗ lực, quyết liệt triển khai các biện pháp để thúc đẩy giảm nghèo nhanh và bền vững, để mọi người dân đều có cơ hội phát triển, phong trào “Xóa nhà tạm, nhà dột nát” là một hành động thiết thực, ý nghĩa hướng tới kỷ niệm 50 năm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (2025), kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng (2030) và xa hơn là 100 năm thành lập nước (2045).