Xét xử nghiêm minh, phòng ngừa tội phạm mua, bán người

Một phiên tòa hình sự tại Tòa án Nhân dân tỉnh.

Tệ nạn mua, bán người đang là vấn đề nhức nhối, làm băng hoại đạo đức xã hội, cướp đi hạnh phúc của nhiều gia đình và làm tăng nguy cơ phức tạp về trật tự xã hội...

Từ thực tế công tác giải quyết, xét xử các vụ án ở Tòa án Nhân dân tỉnh cho thấy, tội phạm mua, bán người diễn ra ở cả nội địa và qua biên giới, với chiều hướng ngày càng phức tạp. Nạn nhân không chỉ là phụ nữ và trẻ em như những năm trước đây mà còn có cả nam giới, trẻ sơ sinh... Trong 3 năm gần đây, Tòa án Nhân dân tỉnh đã đưa ra xét xử 3 bị cáo về tội mua, bán người dưới 16 tuổi. Tòa cũng đang thụ lý giải quyết 1 vụ án khác, mà theo cáo trạng, bị can đã thực hiện 7 giao dịch chuyển giao bé sơ sinh để nhận tiền, thu lợi bất chính trên 500 triệu đồng.

Theo Thẩm phán Phạm Văn Long, Chánh tòa Hình sự, Tòa án Nhân dân tỉnh, qua công tác xét xử, giải quyết án cho thấy, trong nhiều vụ án, bị can đã thực hiện hành vi mua, bán người sang Trung Quốc, Campuchia, Thái Lan dưới nhiều hình thức như môi giới hôn nhân bất hợp pháp, đưa người đi làm việc trái phép tại nước ngoài... Trong nội địa, loại tội phạm này diễn ra dưới các hành vi cung cấp nhân viên phục vụ tại các cơ sở mát - xa, mại dâm... Gần đây, trên địa bàn tỉnh đã xuất hiện tội phạm mua, bán trẻ sơ sinh dưới vỏ bọc cho/nhận con nuôi.

Nhằm góp phần ngăn chặn tội phạm mua, bán người, Tòa án Nhân dân tỉnh đã thực hiện quyết liệt, đồng bộ các giải pháp trong thụ lý, xét xử, giải quyết án với tinh thần nghiêm minh, thượng tôn pháp luật. Theo đó, tòa đã chủ động phối hợp chặt chẽ với các cơ quan tố tụng để kịp thời tháo gỡ vướng mắc, khó khăn trong đánh giá chứng cứ, áp dụng pháp luật... nhằm đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố, xét xử. Đồng thời, chủ động phối hợp thông tin kịp thời diễn biến phiên tòa, phương thức, thủ đoạn, hành vi của loại tội phạm này đến rộng rãi các tầng lớp Nhân dân. Thông qua đó nhằm tiếp tục tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, nâng cao hiểu biết, tinh thần cảnh giác trong người dân. Thông qua các phiên xét xử, Tòa án Nhân dân tỉnh cũng đã kiến nghị các cấp chính quyền, cơ quan chức năng tăng cường công tác quản lý Nhà nước ở các lĩnh vực có liên quan như quản lý dân cư, an ninh trật tự, xuất nhập cảnh...

Báo cáo của Tòa án Nhân dân tỉnh cho thấy, trong 3 năm gần đây đã đưa ra xét xử trên 20 bị cáo về tội mua, bán người. Các vụ án được xét xử, giải quyết đúng hạn định của pháp luật. Hình phạt mà tòa án áp dụng đối với các bị cáo bảo đảm nghiêm minh, tương xứng với tính chất, mức độ, hành vi và nhân thân của người phạm tội trong từng vụ án. Không có trường hợp nào xét xử oan, không bỏ lọt tội phạm. Trong đó, tòa đã tuyên 10 bị cáo từ 7 năm đến 15 năm tù, 1 bị cáo chịu khung phạt từ 15 năm đến 20 năm tù.

Tuy nhiên, từ thực tiễn, Tòa án Nhân dân tỉnh cho rằng diễn biến của tội phạm mua, bán người còn phức tạp. Điều này xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó có tác động tiêu cực của mặt trái nền kinh tế thị trường, trong khi lợi nhuận bất chính thu được từ hành vi phạm tội này rất cao. Thêm vào đó, nhận thức của một bộ phận người trẻ tuổi còn lệch lạc, nhẹ dạ, cả tin, ảo tưởng vào tương lai nên dễ bị lợi dụng trở thành nạn nhân của tội phạm mua, bán người. Công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật tuy có nhiều chuyển biến nhưng vẫn chưa thường xuyên và hiệu quả chưa cao. Một số cấp ủy, chính quyền địa phương vẫn xem nhiệm vụ phòng, chống tội phạm nói chung và tội mua, bán người nói riêng là của cơ quan chức năng...

Thẩm phán Phạm Văn Long, Chánh tòa Hình sự Tòa án Nhân dân tỉnh cho rằng: Để phòng, chống tệ nạn mua bán người đạt hiệu quả cao cần phải thực hiện đồng bộ, quyết liệt nhiều giải pháp. Trong đó cần xác định đấu tranh phòng, chống tội phạm nói chung và tội phạm mua, bán người nói riêng là việc làm cấp bách, đòi hỏi sự phối kết hợp chặt chẽ giữa các cơ quan đoàn thể, giữa các lực lượng chuyên ngành. Đồng thời, tăng cường công tác tuyên truyền, nhằm nâng cao hiểu biết pháp luật, tinh thần cảnh giác của người dân, tránh trường hợp thiếu hiểu biết, nhẹ dạ cả tin trở thành tội phạm hoặc nạn nhân của tệ nạn mua, bán người...

Bài và ảnh: Đồng Thành