Xem cận 4 bức ảnh rõ nét nhất về bề mặt Mặt Trời

Vào ngày 20/11, Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA) công bố 4 bức ảnh được tàu vũ trụ Solar Orbiter chụp vào tháng 3/2024 khi con tàu ở cách Mặt Trời 74 triệu km. Những bức ảnh này chụp chi tiết bề mặt sần sùi của Mặt Trời gọi là quang quyển - lớp phát ra ánh sáng mà chúng ta nhìn thấy.

Máy chụp ảnh phân cực kế và địa chấn Mặt Trời (PHI), một trong 6 thiết bị trên tàu vũ trụ Solar Orbiter, chụp những hạt rải rác trên bề mặt. Đó là những ổ plasma lớn, hỗn loạn và mỗi ổ trải rộng khoảng 1.000 km.

Những hạt này được tạo ra bởi đối lưu - quá trình plasma nóng bốc lên từ bên dưới và plasma lạnh hơn chìm xuống từ trên cao, tương tự bong bóng hình thành và nổi lên trong nồi nước sôi. Các ổ plasma bao phủ toàn bộ bề mặt Mặt Trời, ngoài trừ các vết đen, là những vùng tối hơn, lạnh hơn xuất hiện giống nốt mụn trên nền quang quyển trơn nhẵn.

Một trong 4 hình ảnh mới công bố là bản đồ mới về từ trường của Mặt Trời và cũng được chụp từ PHI. Nó hé lộ từ trường đặc biệt mạnh và tập trung ở khu vực vết đen. Điều này giúp giải thích vì sao vết đen Mặt trời lạnh hơn môi trường xung quanh. Từ trường cực mạnh tại đó hạn chế quá trình đối lưu thông thường của plasma, buộc vật chất phải di chuyển theo từ trường.

Kết quả là một phần nhiệt lượng không thể truyền tới bề mặt, khiến vệt đen mát hơn những nơi khác trên bề mặt Mặt Trời.

Daniel Müller, nhà khoa học dự án Solar Orbiter của ESA, cho biết: "Từ trường của Mặt Trời đóng vai trò quan trọng để hiểu được bản chất động lực của ngôi sao từ quy mô nhỏ nhất đến lớn nhất".

Một bản đồ mới khác, được gọi là tachogram, cho thấy tốc độ và hướng mà vật chất trên bề mặt Mặt Trời di chuyển. Vùng màu xanh dương di chuyển về hướng tàu Solar Orbiter trong khi vùng màu đỏ di chuyển ra xa tàu, hé lộ vòng xoay của Mặt Trời quanh trục.

Gió mặt trời thoát ra từ tầng khí quyển bên ngoài gọi là vành nhật hoa cũng được chụp ảnh tháng 3/2023 bằng thiết bị Extreme Ultraviolet Imager (EUI) trên tàu Solar Orbiter.

Tàu Solar Orbiter hiện cách Mặt Trời 120 triệu km, bên ngoài quỹ đạo của sao Kim. Solar Orbiter cùng với tàu thăm dò Parker của NASA gần đây đã tìm được manh mối mới về quá trình gió mặt trời nóng lên và tăng tốc tới tốc độ đáng kinh ngạc trong không gian.

Mời độc giả xem video: Điểm lại những lần Mặt Trời xuất hiện nhiều vết đen bí ẩn.

Tâm Anh (theo Livescience)