Xe điện VinFast tăng mạnh nhưng chưa có lãi

Đã bán hơn 42 nghìn xe điện

Báo cáo tài chính hợp nhất của Công ty CP tập đoàn Vingroup (mã VIC, sàn HoSE) công bố ngày 31/1 cho biết, mảng sản xuất kinh doanh xe điện của công ty tăng trưởng, nhưng chưa có lãi.

Cụ thể, năm 2023 sản lượng tiêu thụ xe điện toàn cầu của VinFast đạt 34.855 xe ô tô điện, tăng gần 5 lần so với số xe điện đã bàn giao trong năm 2022.

Lũy kế sản lượng xe điện từ ngày bàn giao chiếc xe đầu tiên tại nhà máy (25/12/2021 đến 31/12/2023) hãng đã bàn giao tổng cộng 42.291 xe trên toàn cầu, bao gồm Việt Nam.

Robot hàn khung vỏ xe điện VFe34 vào thời điểm đầu tháng 12/2021, khi những xe điện VinFast đầu tiên chuẩn bị rời xưởng. Ảnh: Lam Anh.

Báo cáo bán niên 2023 của VinFast Auto Ltd (Công ty con của Vingroup, đăng ký kinh doanh tại Singapore, niêm yết trên sàn Nasdaq) gửi Ủy ban chứng khoán Mỹ (SEC) ngày 18/1 cũng thể hiện con số này.

Tuy nhiên, báo cáo không nêu số lượng xe đã bàn giao ở Bắc Mỹ và Châu Âu cũng như tại Việt Nam.

Tại Việt Nam, Công ty GSM (hãng taxi Xanh SM) là khách hàng mua xe lớn nhất của VinFast với đóng góp doanh thu 20.163 tỷ đồng, thể hiện trên báo cáo tài chính hợp nhất tại khoản mục “thu tiền từ bán hàng và cung cấp dịch vụ với bên liên quan”.

Như vậy, taxi Xanh SM đóng góp khoảng 70% tổng doanh thu (28.000 tỷ đồng) từ mảng sản xuất của VinFast trong năm qua.

Hãng taxi Xanh SM trước đó đã ký thỏa thuận mua 200.000 xe máy điện và 30.000 ô tô điện từ VinFast, mục đích làm dịch vụ chở người và giao hàng trên khắp Việt Nam.

Kết thúc năm 2023, Công ty CP tập đoàn Vingroup báo cáo cổ đông lợi nhuận sau thuế 2.051 tỷ đồng, dựa trên tổng doanh thu 161.634 tỷ đồng. Số tiền nộp thuế của Vingroup khoảng 11.630 tỷ đồng.

Quy đổi ra ngoại tệ đô la Mỹ theo tỷ giá ngày 2/2, năm qua Vingroup đạt doanh thu 6,9 tỷ USD và lợi nhuận sau thuế 87,6 triệu USD.

Khoản lỗ được dự liệu trước

Theo báo cáo, mảng sản xuất kinh doanh xe điện của VinFast vẫn lỗ lũy kế khoảng 33.000 tỷ đồng trong năm 2023.

Khoản lỗ được dự liệu trước trong phân kỳ đầu tư (từ 3 - 5 năm) tính từ mốc chiếc xe điện VFe34 đầu tiên rời xưởng.

Trước đó, các năm 2019 - 2020 - 2021, báo cáo tài chính bán niên của VIC cũng ghi nhận lợi nhuận âm ở mảng sản xuất ô tô chạy xăng.

Cụ thể, báo cáo bán niên năm 2019 Vingroup báo lỗ ở mảng sản xuất ô tô 1.500 tỷ đồng, báo cáo bán niên 2020 ghi nhận mức lỗ 6.600 tỷ đồng, báo cáo bán niên 2021 ghi nhận lỗ khoảng 12.500 tỷ đồng và bán niên 2022 ghi nhận mức lỗ sản xuất ô tô là 16.000 tỷ đồng, số liệu từ Nikkei, Forbes và do VinFast tự công bố năm 2020.

Trong cáo bạch của VinFast trước thềm IPO tại Mỹ, lãnh đạo công ty nói rằng một số khoản được coi là lỗ theo chuẩn kế toán Mỹ, thực ra là chi phí nghiên cứu phát triển (1,879 tỷ USD), chi phí khấu hao (690 triệu USD), lại không bị coi là lỗ theo chuẩn mực kế toán Việt Nam.

Xe bán tải điện VF Wild xuất hiện lần đầu tại Triển lãm CES 2024, gây chú ý lớn của dư luận thế giới.

Năm 2023, khi hợp nhất vào kết quả kinh doanh của tập đoàn, khoản lỗ được bù đắp bởi phần lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh chuyển nhượng và cho thuê bất động sản. Do đó, lợi nhuận ròng vẫn là con số dương.

Các chuyên gia tài chính cho rằng, việc “bù chéo” trong kinh doanh đa ngành là rất bình thường, thậm chí các hãng lớn ở Mỹ như GM và Ford đều lỗ ở mảng xe điện. Vấn đề là sức chịu đựng của doanh nghiệp lớn đến đâu.

Trong 25 tháng qua, VinFast lần lượt công bố chiến lược mở rộng sang các thị trường Indonesia, Malaysia, Ấn Độ và các quốc gia Trung Đông.

Hiện VinFast hoạt động chính tại ba thị trường: Việt Nam, Bắc Mỹ (Mỹ, Canada) và châu Âu (Pháp, Hà Lan, Đức) với dải sản phẩm từ xe đạp điện, xe máy đến ô tô con và xe buýt điện.

Dự kiến, kết quả báo cáo tài chính năm 2023 sau kiểm toán sẽ được VinFast Auto Ltd công bố vào ngày 22/2/2024, cùng với phiên thảo luận trực tuyến giữa ban lãnh đạo công ty và những người quan tâm đến "sức khỏe tài chính" của VinFast diễn ra cùng ngày, thông tin từ Ủy ban chứng khoán Hoa Kỳ.

Lam Anh