Xây mới hàng vạn căn nhà ở xã hội
Nhà ở xã hội là cứu cánh của nhiều gia đình ở các địa phương trong vùng Đông Nam Bộ - nơi tập trung đông công nhân.
Theo kế hoạch phát triển nhà ở xã hội (NƠXH) giai đoạn 2023 - 2025, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đề ra mục tiêu triển khai 17 dự án, quy mô 54,3 ha, bố trí dự kiến khoảng 12.798 căn cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp.
Ngoài ra, theo dõi, đôn đốc 6 dự án nhà ở thương mại có bố trí quỹ đất 20% làm NƠXH, quy mô 15,9 ha với 4.932 căn.
Dành cho người thu nhập thấp, công nhân
Tuy nhiên, sau hơn 1 năm triển khai, đến nay, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu mới khởi công xây dựng được 3 dự án, quy mô 2,5 ha, bố trí 445 căn hộ, nâng tổng số dự án hoàn thành trong thời gian vừa qua lên 22 dự án, quy mô 46,1 ha, bố trí 2.323 căn hộ.
Liên quan đến vấn đề các dự án NƠXH bị chậm triển khai, tại kỳ họp HĐND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cuối năm 2024, ông Nguyễn Công Vinh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, đã đứng ra nhận trách nhiệm trước cử tri, đồng thời chỉ ra các nguyên nhân, hạn chế để không xảy ra trường hợp tương tự trong những năm tiếp theo.
Theo ông Vinh, bài học kinh nghiệm cho thấy khi triển khai bất cứ dự án nào thì phải xác định hiện trạng, điều kiện cần có trước khi lập quy hoạch thực hiện để sát với thực tế. Xác định rõ đơn vị chủ trì, phối hợp… và hơn hết là phải thường xuyên kiểm tra trách nhiệm thực thi công vụ của các cơ quan, đơn vị, tránh tình trạng văn bản đi lòng vòng, mất thời gian mà không hiệu quả.
Thống kê cho thấy tổng số dự án NƠXH đã phát triển trên địa bàn tỉnh Bình Dương đến nay là 28 dự án, quy mô sử dụng đất khoảng 88 ha, với trên 27.600 căn hộ. Trong đó, số lượng căn NƠXH hoàn thành là 7 dự án, quy mô gần 2.000 căn; 21 dự án đang triển khai thực hiện, quy mô 72 ha, với tổng số gần 26.000 căn.
Bình Dương đã hiện thực hóa Đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ NƠXH cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030" của Chính phủ. Theo đó, cả giai đoạn 2021 - 2030, tỉnh dự kiến đầu tư khoảng 160.325 căn NƠXH. Tổng diện tích đất khoảng 470 ha, đáp ứng cho 552.458 dân số với tổng mức đầu tư khoảng 84.750 tỉ đồng.
Tại tỉnh Đồng Nai, theo Nghị quyết của Tỉnh ủy, đến năm 2025, toàn tỉnh sẽ xây dựng 10.000 căn NƠXH, nhưng đến nay mới hoàn thành 1.700 căn. Năm 2025, ngành xây dựng tỉnh Đồng Nai đề ra kế hoạch khởi công xây dựng gần 10.000 căn NƠXH tại 4 địa phương là Nhơn Trạch, Long Thành, Biên Hòa và Trảng Bom.
Tín hiệu tích cực là từ đầu năm 2025, có 98 căn hộ tại dự án khu nhà chung cư phục vụ công nhân ở thị trấn Trảng Bom (huyện Trảng Bom) của Công ty CP Thống Nhất hoàn thành và đưa vào sử dụng. Hơn 1.000 căn đang xây dựng chuyển tiếp từ năm 2024 sang năm 2025. Đồng hành với tỉnh trong mục tiêu gia tăng quỹ NƠXH, ông Nguyễn Minh Hải, Giám đốc Công ty CP Phát triển hạ tầng An Hưng Phát, cho biết cuối tháng 12.2024, công ty đã khởi công dự án NƠXH tại phường Phước Tân (TP Biên Hòa), quy mô hơn 1.000 căn và được chia làm 3 giai đoạn.
"Công ty cam kết tập trung mọi nguồn lực để thực hiện dự án đúng thiết kế, tiến độ và bảo đảm chất lượng. Quá trình thi công sẽ phối hợp các bên liên quan quản lý và giám sát về an toàn lao động, nguyên vật liệu, thiết bị" - ông Hải nói.
Giải quyết các khó khăn, vướng mắc
Theo đại diện Sở Xây dựng tỉnh Đồng Nai, để đẩy nhanh triển khai những dự án NƠXH đã được phê duyệt chủ trương đầu tư cần sự phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng của các sở, ban, ngành, địa phương trong giải quyết thủ tục pháp lý cho chủ đầu tư. Đối với những dự án đang xây dựng, mới khởi công, chủ đầu tư và các nhà thầu thi công tập trung nguồn lực để triển khai đúng tiến độ, bảo đảm chất lượng. Đối với dự án chưa khởi công, địa phương đôn đốc chủ đầu tư nhanh chóng hoàn thành các thủ tục để khởi công xây dựng.
Sở Xây dựng tỉnh Đồng Nai sẽ nỗ lực phối hợp cùng các cấp tham mưu cho lãnh đạo Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh ưu tiên phát triển NƠXH bằng cách đẩy mạnh chính sách hỗ trợ và thu hút đầu tư vào các dự án. Để đạt mục tiêu đề ra, Sở Xây dựng kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì trình UBND, HĐND tỉnh thông qua danh mục các khu đất NƠXH thực hiện đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư dự án đầu tư có sử dụng đất, làm cơ sở để quyết định chủ trương đầu tư và đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư. Sở Kế hoạch và Đầu tư tham khảo ý kiến của Trung ương để tham mưu UBND tỉnh công tác lựa chọn nhà đầu tư đối với các dự án đã được UBND tỉnh quyết định chủ trương.
Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Võ Tấn Đức nhìn nhận việc phát triển NƠXH thời gian qua còn chậm. Vì vậy, để hoàn thành mục tiêu năm 2025 và giai đoạn 2021-2025, đòi hỏi các sở, ngành, địa phương phải nỗ lực, trách nhiệm hơn nữa. Trong đó, các huyện, thành phố khẩn trương thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh về rà soát, đề xuất danh mục các khu đất đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư để UBND tỉnh trình HĐND tỉnh thông qua làm cơ sở triển khai thực hiện.
Theo ông Nguyễn Công Vinh, cuối năm 2024, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã có tờ trình danh mục dự án sử dụng đất, trong đó có các dự án NƠXH tại TP Vũng Tàu. Danh mục này đã được Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh thẩm định và thông qua tại kỳ họp HĐND cuối năm 2024. Đây là điều kiện pháp lý quan trọng để UBND TP Vũng Tàu trình hồ sơ chấp thuận chủ trương đầu tư dự án sau khi có nghị quyết của HĐND. "UBND tỉnh sẽ tập trung chỉ đạo TP Vũng Tàu trình hồ sơ để tỉnh phê duyệt làm cơ sở tổ chức lựa chọn nhà đầu tư theo quy định của pháp luật" - ông Vinh nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, UBND tỉnh đã chỉ đạo UBND TP Vũng Tàu xây dựng kế hoạch thực hiện từng công việc, tổ chức giao ban, đôn đốc, đánh giá tiến độ định kỳ dự án để kịp thời giải quyết khó khăn, vướng mắc.
Theo kế hoạch, năm 2025, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu sẽ tăng cường chỉ đạo, tập trung tháo gỡ vướng mắc trong công tác lập, thẩm định phê duyệt quy hoạch 1/500 của dự án làm cơ sở triển khai các thủ tục tiếp theo của dự án. Trong đó, trực tiếp là UBND các huyện, thị xã, thành phố được giao nhiệm vụ tổ chức lựa chọn chủ đầu tư dự án.
Ông Võ Văn Minh, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương, cho biết địa phương đã đề ra 4 giải pháp cụ thể để phát triển NƠXH trên địa bàn tỉnh gồm: Giải pháp về quỹ đất; về quy hoạch - kiến trúc; về khoa học - công nghệ trong phát triển NƠXH; về nguồn vốn. Trong đó, giải pháp về quỹ đất là trọng tâm và là điều kiện tiên quyết để đề án NƠXH được xây dựng, triển khai hoàn thành.
Theo ông Võ Văn Minh, Bình Dương xác định rõ địa điểm khu đất để phát triển NƠXH tại cấp độ phường, xã. Ưu tiên phát triển các khu vực có nhu cầu về NƠXH (TP Thuận An, Dĩ An, Thủ Dầu Một, Tân Uyên); phát triển NƠXH trên địa bàn có dân cư đông sẽ góp phần làm giảm số lượng nhà trọ không bảo đảm nhu cầu ở cho công nhân, người lao động.
Cơ chế hỗ trợ
Sáng 1.2, tỉnh Bình Dương đã tổ chức lễ trao giấy phép đầu tư cho loạt dự án trong và ngoài nước. Theo đó, Bình Dương trao quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư cho 7 dự án NƠXH với tổng số 9.240 căn hộ, tổng vốn đầu tư 8.468 tỉ đồng. Cụ thể, có 4 dự án NƠXH của Tổng Công ty Becamex IDC và 3 dự án NƠXH khác gồm: Khu NƠXH Toàn Mỹ, khu NƠXH Thái Dương, chung cư - NƠXH Thanh Bình.
Trong đề án phát triển NƠXH, Bình Dương đề xuất 62 khu vực, vị trí các quỹ đất chuyển đổi công năng để phát triển NƠXH, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp có đủ năng lực, nhu cầu mong muốn thực hiện NƠXH trên phần diện tích đất thuộc diện di dời và đến thời hạn phải chuyển đổi công năng; cho liên doanh, liên kết hoặc chuyển nhượng lại cho doanh nghiệp khác có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật để đầu tư dự án NƠXH.
Ngoài ra, HĐND tỉnh Bình Dương cũng đã ban hành quy định cơ chế hỗ trợ thực hiện dự án đầu tư xây dựng NƠXH trên địa bàn tỉnh. Nghị quyết có ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc phát triển NƠXH trên địa bàn tỉnh, gồm hỗ trợ 50% chi phí xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật trong phạm vi dự án NƠXH như: công trình giao thông, thông tin liên lạc, cung cấp năng lượng, chiếu sáng công cộng, cấp nước, thu gom và xử lý nước thải, chất thải rắn và công trình khác (trừ hệ thống hạ tầng kỹ thuật bên trong công trình) nhưng hỗ trợ không quá 5 tỉ đồng/dự án.