Xây dựng nền giáo dục tiên tiến, đổi mới và hội nhập

Tự tin khẳng định vị thế

Theo Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội Trần Thế Cương, toàn thành phố hiện có 2.913 trường mầm non, phổ thông với gần 2,3 triệu học sinh và gần 130 nghìn giáo viên, 1 trường Bồi dưỡng cán bộ giáo dục và 29 trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên. Thành phố đã công nhận được 23 trường chất lượng cao; triển khai công tác chuẩn bị đầu tư xây dựng 7 trường liên cấp tiên tiến, hiện đại có diện tích 5 ha trở lên trên địa bàn thành phố.

Thời gian qua, chất lượng giáo dục đại trà và giáo dục mũi nhọn của Hà Nội tiếp tục có sự khởi sắc.

Chất lượng giáo dục đại trà, giáo dục mũi nhọn tiếp tục có sự khởi sắc. Năm 2024, kết quả kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông của học sinh Thành phố tiếp tục có chuyển biến mạnh với 99,81% học sinh tốt nghiệp, tăng 0,25% và 5 bậc so với năm 2023 (từ vị trí thứ 16/63 tỉnh, thành phố vươn lên xếp vị trí thứ 11/63 tỉnh, thành phố). Hà Nội là địa phương có số bài thi điểm 10 nhiều nhất cả nước với 915 điểm 10. Trong tổng số 200 thí sinh có tổng điểm thi tốt nghiệp cao nhất, Hà Nội có 33 thí sinh, đặc biệt 1 thí sinh đạt tổng điểm thi cao nhất cả nước với 57,85 điểm.

Đáng chú ý, tỷ lệ tốt nghiệp trung học phổ thông ở khối giáo dục thường xuyên Hà Nội năm 2024 đạt 99,12%, cao hơn 2,24% so với tỷ lệ tốt nghiệp chung của cả nước. Đây là kết quả cao nhất của Hà Nội trong 5 năm qua ở ngành học giáo dục thường xuyên. Với ngành học còn nhiều khó khăn (cơ sở vật chất hạn chế, nhiều học viên lớn tuổi, vừa đi học vừa đi làm...), điều này là minh chứng cho sự kiên trì nỗ lực của cả người học, người dạy cũng như hiệu quả đầu tư của Thành phố với mục tiêu nâng cao chất lượng dân trí, bảo đảm chất lượng giáo dục đại trà một cách bền vững và toàn diện.

Năm 2024 cũng là năm học sinh Hà Nội có sự bứt phá mạnh mẽ khi có 2 học sinh giành Huy chương Vàng tại kỳ thi Olympic Sinh học quốc tế và kỳ thi Olympic Hóa học quốc tế. Mới đây nhất, tại kỳ thi Olympic Toán và Khoa học quốc tế năm 2024 diễn ra từ ngày 1 đến ngày 6/10 tại Trung Quốc, với sự tham gia của 300 thí sinh đến từ 18 quốc gia, đoàn học sinh Hà Nội đại diện Việt Nam tham gia kỳ thi gồm 24 em đến từ các trường tiểu học cùng trung học cơ sở công lập và ngoài công lập đã đạt thành tích cao nhất từ trước tới nay với 2 giải xuất sắc nhất ở bài thi khám phá và bài thi lý thuyết cùng 9 Huy chương Vàng, 14 Huy chương Bạc, 1 Huy chương Đồng (tăng 1 Huy chương Vàng, 1 Huy chương Bạc so với kết quả đạt được tại kỳ thi năm 2023).

Với thành tích này, đoàn học sinh Hà Nội xếp thứ 2 toàn đoàn - cũng là thành tích cao nhất từ trước tới nay mà học sinh Hà Nội, đại diện học sinh cả nước tham dự kỳ thi này đạt được.

Tham dự kỳ thi Olympic Thiên văn và Vật lý thiên văn quốc tế, cả 5 học sinh Hà Nội đại diện Việt Nam dự thi đều xuất sắc giành Huy chương với 2 Huy chương Bạc và 3 Huy chương Đồng.

Trước đó, tại kỳ thi Olympic Thiên văn và Vật lý thiên văn quốc tế diễn ra tại Brazil từ ngày 17 đến 27/8, với sự tham gia của gần 300 học sinh đến từ 53 quốc gia, vùng lãnh thổ, cả 5 học sinh Hà Nội đại diện cho Việt Nam tham dự kỳ thi đều xuất sắc giành Huy chương, gồm: 2 Huy chương Bạc và 3 Huy chương Đồng.

Đây là lần đầu tiên, 100% thành viên đoàn học sinh Hà Nội dự thi Olympic Thiên văn và Vật lý thiên văn quốc tế đều đạt Huy chương, kể từ khi tham dự kỳ thi này lần đầu tiên vào năm 2016 đến nay.

Tạo đột phá về cơ chế

Với tinh thần coi GD&ĐT là quốc sách hàng đầu, những năm qua, Thành ủy - Hội đồng nhân dân - Ủy ban nhân dân Thành phố luôn xác định đổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng, có ý nghĩa quyết định sự phát triển bền vững của Thủ đô trong tương lai. Đặc biệt, Luật Thủ đô 2024 được Quốc hội khóa XV thông qua vào ngày 28/6 đã tạo cơ chế vững chắc để Hà Nội tập trung nguồn lực, phát triển toàn diện, trong đó có việc phát triển GD&ĐT.

Cụ thể, Luật Thủ đô 2024 nhấn mạnh yêu cầu đầu tư, xây dựng hệ thống trường học công lập, cơ sở giáo dục chất lượng cao, cơ sở giáo dục có nhiều cấp học bảo đảm không gian, cảnh quan sư phạm trong và ngoài nhà trường, đội ngũ giáo viên phục vụ tối đa nhu cầu học tập của học sinh; bảo đảm bố trí quỹ đất xây dựng trường học ở vị trí thuận lợi; không bố trí trường học gần nghĩa trang, cơ sở sản xuất gây ô nhiễm tiếng ồn, không khí. Luật cũng cho phép cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập của Thành phố được thực hiện liên kết giáo dục với các cơ sở giáo dục nước ngoài. Chính phủ quy định chi tiết điều kiện, trình tự, thủ tục, chương trình giáo dục, việc cấp văn bằng, chứng chỉ thực hiện liên kết giáo dục, giảng dạy chương trình giáo dục tích hợp.

Luật Thủ đô 2024 đã tạo cơ chế vững chắc để Hà Nội tập trung nguồn lực, phát triển toàn diện, trong đó có việc phát triển GD&ĐT.

Hội đồng nhân dân Thành phố quy định cơ chế tài chính áp dụng đối với cơ sở giáo dục công lập chất lượng cao, cơ sở giáo dục công lập có nhiều cấp học, cơ sở giáo dục công lập thực hiện liên kết giáo dục với cơ sở giáo dục nước ngoài; mức hỗ trợ và lộ trình thực hiện việc hỗ trợ học phí cho học sinh phổ thông và trẻ em mầm non trên địa bàn thành phố không phân biệt trường công lập, dân lập và tư thục; mức hỗ trợ học phí học nghề trình độ trung cấp, cao đẳng cho người học thường trú tại Hà Nội.

Ủy ban nhân dân Thành phố quy định các tiêu chí về cơ sở vật chất, đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, chương trình giảng dạy, phương pháp giảng dạy và dịch vụ giáo dục của cơ sở giáo dục chất lượng cao, cơ sở giáo dục có nhiều cấp học; trình tự, thủ tục công nhận, thu hồi quyết định công nhận cơ sở giáo dục chất lượng cao; việc đánh giá, kiểm định, bảo đảm duy trì chất lượng của cơ sở giáo dục chất lượng cao; điều chỉnh, bổ sung chương trình giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông đối với một số môn học, hoạt động giáo dục bổ trợ tại cơ sở giáo dục công lập chất lượng cao để phù hợp với điều kiện kinh tế, văn hóa, xã hội của Thủ đô theo hướng tiệm cận nền giáo dục của khu vực và quốc tế.

Cùng đó, Ủy ban nhân dân Thành phố là đơn vị quyết định công nhận, thu hồi quyết định công nhận cơ sở giáo dục chất lượng cao.

Nhà giáo ưu tú, Tiến sĩ Nguyễn Tùng Lâm (Phó Chủ tịch Hội Khoa học Tâm lý giáo dục Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng giáo dục Trường Trung học phổ thông Đinh Tiên Hoàng) đánh giá, chính sách phát triển GD&ĐT của Thủ đô tại Luật Thủ đô 2024 đã có những bước tiến lớn. Đây là cơ sở, tiền đề quan trọng để xây dựng Hà Nội thành trung tâm lớn, tiêu biểu của cả nước về giáo dục, đào tạo chất lượng cao, thích ứng với quá trình chuyển đổi số quốc gia, đổi mới sáng tạo và hội nhập quốc tế.

Thảo Nguyên