Xây dựng môi trường thông thoáng để thu hút đầu tư đổi mới sáng tạo

Ngày 22.4, tại Hà Nội, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC), Bộ Tài chính phối hợp với Tổ chức Phát triển đầu tư vốn tư nhân Việt Nam (VPCA) tổ chức Diễn đàn Đầu tư đổi mới sáng tạo Việt Nam 2025 (VIPC Summit 2025) với chủ đề “Thúc đẩy đổi mới sáng tạo, khơi thông nguồn vốn tư nhân, đưa Việt Nam vào kỷ nguyên vươn mình”.

Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng phát biểu chỉ đạo tại diễn đàn. Ảnh: Đức Minh

Sẵn sàng đón nhận, hợp tác về khoa học công nghệ

Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Tâm, Diễn đàn không chỉ là một sự kiện mang tính kết nối mà còn góp phần định vị Việt Nam là điểm đến đầy tiềm năng của dòng vốn đổi mới sáng tạo trong khu vực Đông Nam Á.

Cũng theo Thứ trưởng, Việt Nam đã hội tụ các điều kiện để sẵn sàng đón nhận, hợp tác với các doanh nghiệp, nhà đầu tư từ khắp nơi trên thế giới trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Cụ thể, Việt Nam có nền chính trị ổn định và quyết tâm mạnh mẽ từ lãnh đạo Đảng, Nhà nước trong việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo và phát triển các ngành công nghệ tiên tiến. Bộ Chính trị đã thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, do Tổng Bí thư Tô Lâm làm Trưởng ban Chỉ đạo.

Bên cạnh đó, với dân số hơn 100 triệu người, Việt Nam đang trong giai đoạn dân số vàng có nguồn nhân lực trẻ đầy nhiệt huyết, năng động, khát vọng cống hiến, là nguồn nhân lực và thị trường đầy tiềm năng cho đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp. Chính phủ cũng đang đặt yêu cầu cao về chuyển đổi số toàn diện trong mọi ngành, lĩnh vực.

Yếu tố quan trọng nữa là Việt Nam đã hình thành được một hệ sinh đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp toàn diện với sự tham gia của nhiều đối tác trong nước và quốc tế; đồng thời, đã xây dựng môi trường kinh doanh hấp dẫn với nhiều ưu đãi cho khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo như Nghị quyết 193/2025/QH15 về chính sách đặc biệt tạo đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo; Nghị định số 182/2024/NĐ-CP về việc thành lập, quản lý và sử dụng Quỹ hỗ trợ đầu tư…

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Tâm phát biểu. Ảnh: Đức Minh

Còn theo Phó Chủ tịch Tập đoàn NVIDIA Steven Truong, Việt Nam có nhiều lợi thế trong thu hút đầu tư vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, nhất là đầu tư tư nhân.

Ông chia sẻ, sở dĩ NVIDIA lựa chọn Việt Nam bởi có lực lượng lao động trẻ, trung bình 32 tuổi, rất thấp so với Mỹ hay châu Âu. Bên cạnh đó, Việt Nam có hơn 5 triệu Việt kiều, nếu định vị chỉ khoảng 1% người làm công nghệ cho những tập đoàn lớn trên thế giới thì chỉ cần thu hút 0,1% số này sẽ có khoảng 5.000 người trở về Việt Nam.

Cùng với đó, mỗi năm Việt Nam có khoảng 400.000 người tốt nghiệp đại học, là số lượng rất lớn để phát triển hệ sinh thái. Việt Nam cũng có nhiều tài năng, khi STEM ở Việt Nam được đánh giá cao hơn nhiều nước.

Mặt khác, Việt Nam có mức tăng trưởng kinh tế cao trong nhiều năm. Điều quan trọng nữa là 78% người Việt Nam sử dụng internet… Đặc biệt, Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia chính là điểm nhấn, đột phá trong kỷ nguyên mới, thu hút đầu tư vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Các đại biểu tham dự diễn đàn. Ảnh: Đức Minh

"Chính phủ cam kết tạo điều kiện thuận lợi nhất"

Đánh giá cao và hoan nghênh Bộ Tài chính đã chủ trì, giao NIC và VPCA tổ chức VIPC Summit 2025, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng cho rằng, đây là một hoạt động có ý nghĩa nhằm kết nối, khơi thông nguồn vốn đầu tư cho khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số - xu hướng chung của thế giới cũng là chủ trương của Đảng, Nhà nước và theo đúng tinh thần Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị.

Phó Thủ tướng nêu rõ, Việt Nam đang chứng kiến làn sóng đầu tư chưa từng có vào các lĩnh vực công nghệ cao và đổi mới sáng tạo. Đặc biệt, trí tuệ nhân tạo (AI), với những đột phá mạnh mẽ trong AI tạo sinh, đang trở thành tâm điểm thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư chiến lược toàn cầu. Một xu hướng khác cũng đang lan rộng là làn sóng đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực tài chính. Công nghệ tài chính, với các giải pháp thanh toán số, blockchain…, đang định hình lại hệ sinh thái tài chính toàn cầu, mở ra cơ hội tiếp cận vốn và dịch vụ tài chính cho hàng triệu người dân và doanh nghiệp.

Theo Phó Thủ tướng, ngoài xu hướng toàn cầu về công nghệ và đổi mới sáng tạo, cần nhìn nhận sâu sắc về vai trò của các quỹ đổi mới sáng tạo và các nguồn vốn tư nhân trong việc thúc đẩy hệ sinh thái sáng tạo trên toàn thế giới. Hiện, nhiều quốc gia đã chủ động thành lập quỹ đầu tư chuyên biệt cho đổi mới sáng tạo, như châu Âu, Hàn Quốc, Hoa Kỳ... Các quỹ này không chỉ cung cấp vốn mồi quan trọng cho các dự án công nghệ cao, mà còn đóng vai trò kích hoạt sự tham gia của khu vực tư nhân.

Nhấn mạnh dòng vốn từ khu vực tư nhân đang giữ vai trò then chốt trong thúc đẩy các ý tưởng đột phá, mô hình kinh doanh mới và phát triển sản phẩm công nghệ tiên phong, Phó Thủ tướng cho rằng, các quỹ đầu tư mạo hiểm, các tập đoàn công nghệ toàn cầu chính là "nhà bảo trợ" cho sự phát triển của tương lai. Sự chủ động và linh hoạt của khu vực tư nhân, kết hợp với định hướng và đồng hành từ Nhà nước, đã tạo nên những hệ sinh thái đổi mới sáng tạo mạnh mẽ tại nhiều quốc gia.

“Việt Nam đang vươn mình mạnh mẽ để trở thành một điểm đến chiến lược của các dòng vốn đầu tư công nghệ cao và đổi mới sáng tạo", Phó Thủ tướng nhấn mạnh, đồng thời đề nghị các chủ thể của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, nhất là các quỹ đầu tư, doanh nghiệp đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp cần tiếp tục có các khuyến nghị, đề xuất về thể chế, chính sách tạo điều kiện cởi mở, thuận lợi cho các quỹ đầu tư tư nhân hoạt động tại Việt Nam.

Về phía các bộ, ngành, viện nghiên cứu, trường đại học, các trung tâm đổi mới sáng tạo, cần tiếp tục đóng vai trò là cơ quan hỗ trợ, thúc đẩy, tạo "sân chơi" thông thoáng, rộng mở cho các doanh nghiệp, quỹ và tổ chức, cá nhân đầu tư vào đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp.

Chính phủ cam kết luôn sẵn sàng hành động, đồng hành và tạo điều kiện thuận lợi nhất cho tất cả các bên tham gia thúc đẩy đổi mới sáng tạo, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Minh Châu