Xá lợi là gì? Những bí ẩn rất ít người biết
Xá lợi là một hiện tượng linh thiêng và bí ẩn, được coi là bảo vật quý giá trong Phật giáo. Dù có nhiều giả thuyết và lý giải về nguyên nhân hình thành của xá lợi, chúng vẫn là một điều bí ẩn và đầy hấp dẫn đối với nhiều người.
Những ngày này, nhiều nơi đang rộn ràng lễ rước và chiêm bái xá lợi của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni - một hoạt động trong khuôn khổ Đại lễ Phật đản Vesak Liên Hợp Quốc 2025 được tổ chức tại Việt Nam. Nhiều người thắc mắc xá lợi là gì?
Xá lợi hay còn được gọi là xá lị là những chất rắn nhỏ, cứng như pha lê hoặc ngọc trai, được tìm thấy trong tro cốt sau khi hỏa táng nhục thân của người tu hành trong Phật giáo. Xá lợi có thể có nhiều màu sắc, hình dạng và kích thước khác nhau, và thường được xem là dấu hiệu kết tinh của đạo hạnh, công đức và sự thanh tịnh trong tu tập.

Hàng vạn phật tử xếp hàng vào chờ được chiêm bái xá lợi của Đức Phật Thich Ca Mâu Ni
Xá lợi Phật hình thành sau lễ hỏa thiêu của Đức Phật nhưng không phải ai cũng may mắn nhìn thấy. Xá lợi Phật thường có ánh hào quang mạnh mẽ, có khả năng phát sáng và rất cứng rắn. Đây là loại xá lợi quý hiếm và chỉ một số người có thể thấy được.
Xá lợi Phật Thích Ca là gì?
Các sách Phật giáo có ghi chép rằng: sau khi Đức Phật Thích Ca Mâu Ni nhập Niết bàn, thi thể của Ngài được đưa đi hỏa táng, sau đó trong phần tro cốt còn lại, người ta phát hiện ra nhiều viên cứng, có hình dạng tròn nhỏ, một số viên trong suốt, long lanh như ngọc, tỏa ánh sáng kỳ diệu. Tổng số xá lợi này được đựng đầy trong 8 hộc 4 đấu, theo đơn vị đo lường cổ đại Ấn Độ. Những viên này được gọi là xá lợi, và từ đó trở thành báu vật thiêng liêng. Sự xuất hiện của xá lợi được xem là minh chứng cho công hạnh viên mãn và trí tuệ siêu việt của Đức Phật, đồng thời là biểu tượng của sự bất diệt trong giáo pháp của Ngài.

Xá lợi Đức Phật trong đoàn xe rước
Xá lợi không chỉ là tro cốt vật lý, mà còn được xem là kết tinh của giới đức, thiền định và trí tuệ, là minh chứng cho sự tu hành đạt đến mức độ cao. Xá lợi được gìn giữ với niềm tin rằng, chúng mang lại phước lành, giúp khơi dậy lòng tin sâu sắc và truyền cảm hứng tu tập. Đây là những bảo vật linh thiêng, biểu tượng cao quý của đạo Phật và là nguồn cảm hứng lớn lao cho hàng triệu tín đồ Phật giáo trên khắp thế giới.
Nguyên nhân hình thành xá lợi Phật là gì?
Nguyên nhân hình thành xá lợi là một hiện tượng vừa mang tính tâm linh vừa được lý giải dưới nhiều góc độ trong Phật giáo, đặc biệt gắn liền với đạo hạnh và công phu tu tập của người hành đạo.
Theo quan điểm Phật giáo, trong giáo lý nhà Phật, xá lợi là sự kết tinh từ giới - định- tuệ của những bậc giác ngộ hay cao tăng đắc đạo. Người đạt đến trình độ cao trong thiền định, sống thanh tịnh, không tham - sân - si, sẽ khiến thân tâm trở nên thanh tịnh, và sau khi viên tịch, năng lượng công đức ấy kết tụ lại thành những viên xá lợi.

Xá lợi không hình thành do yếu tố vật lý thông thường mà là kết quả của quá trình thanh lọc sâu sắc nơi thân - tâm - trí trong suốt đời sống tu hành
Xá lợi không hình thành do yếu tố vật lý thông thường mà là kết quả của quá trình thanh lọc sâu sắc nơi thân - tâm - trí trong suốt đời sống tu hành.
Dù chưa có lời giải khoa học tuyệt đối, một số nhà nghiên cứu cho rằng: Chế độ ăn uống thanh đạm, sống điều độ, không sát sinh, không tích độc tố vào cơ thể giúp cấu trúc xương và tế bào trở nên “sạch” hơn.
Những viên xá lợi có thể là sản phẩm khoáng hóa của các thành phần vi lượng trong cơ thể, hình thành sau khi thiêu ở nhiệt độ cao, nhưng điều đó không lý giải được sự đa dạng về màu sắc, ánh sáng và tính “sinh động” của xá lợi. Đây là một hiện tượng linh thiêng, được xem là dấu hiệu chứng ngộ và thành tựu tâm linh trong Phật giáo.