Wi-Fi 8: Độ ổn định chứ không phải tốc độ là yếu tố quan trọng nhất
Những phiên bản Wi-Fi lớn gần đây đều tập trung vào việc đạt được kết nối nhanh nhất có thể. Wi-Fi 8 lại hướng đến việc đảm bảo kết nối của bạn ổn định.
Tên chính thức của Wi-Fi 8 là IEEE 802.11bn hoặc Mạng cục bộ không dây độ tin cậy cực cao (UHR WLAN). Từ khóa quan trọng trong cái tên dài ngoằng đó là “độ tin cậy”. Thay vì chạy đua theo tốc độ cao hơn như Wi-Fi 7, Wi-Fi 8 được thiết kế để mang lại kết nối ổn định và đáng tin cậy hơn.
Bạn có thể đã nghe rằng Wi-Fi 8 sẽ nhanh hơn nhiều, lên tới 100 gigabit mỗi giây (Gbps). Tốc độ này sẽ được đạt được nhờ công nghệ đã sử dụng trong một số triển khai 5G có tên sóng milimet (mmWave). Dù sao thì đó cũng chỉ là lý thuyết. Trên thực tế, mmWave sẽ khó triển khai. Nhiều người mong đợi rằng nếu mmWave xuất hiện, nó sẽ được tích hợp trong một giao thức thậm chí còn muộn hơn gọi là Wi-Fi 8E. Nhiều người không nghĩ sẽ thấy mmWave trong các thiết bị ở thập kỷ này.
Tính ổn định của Wi-Fi 8 rất quan trọng, vì dù Wi-Fi 7 có tốc độ rất nhanh (hơn 1,9 Gbps từ hệ thống Netgear Orbi 970 sử dụng kết nối AT&T Fiber 2 Gbps) thì đôi khi có thể không ổn định. Đặc biệt, khi sử dụng băng tần siêu tốc 6 GHz của Wi-Fi 7, đôi lúc gặp tình trạng không thể duy trì kết nối ổn định. Ngoài ra, đường truyền ngược (backhaul) từ bộ định tuyến (router) chính đến các vệ tinh đôi khi cũng bị gián đoạn.
Tuy nhiên, điều này có thể không là vấn đề với tất cả mọi người lúc này. Các băng tần khác vẫn hoạt động tốt. Song nếu bạn chỉ quan tâm đến tốc độ thì sự bất ổn này có thể gây khó chịu. Phần lớn vấn đề không phải là do giao thức, mà có thể liên quan đến firmware.
Tin tốt là Wi-Fi 8 được thiết kế để ổn định trải nghiệm không dây của chúng ta bằng cách ưu tiên độ tin cậy và hiệu quả hơn thông lượng thô. Khi những nhà sản xuất bộ định tuyến tiếp tục hoàn thiện việc triển khai Wi-Fi 7, các thiết bị đó cũng sẽ trở nên ổn định hơn.
Thông lượng là một thuật ngữ kỹ thuật được sử dụng trong lĩnh vực mạng và truyền thông dữ liệu. Nó chỉ lượng dữ liệu thực tế được truyền tải qua hệ thống hoặc mạng trong một đơn vị thời gian, thường được đo bằng bits per second (bps) hoặc các bội số như Mbps (megabits/giây) hoặc Gbps (gigabits/giây).
Ý nghĩa của thông lượng
Thực tế, không lý thuyết: Thông lượng phản ánh tốc độ truyền tải dữ liệu mà người dùng thực sự nhận được, thay vì tốc độ tối đa lý thuyết của hệ thống.
Đánh giá hiệu năng mạng: Thông lượng cho biết mức độ hiệu quả của một mạng trong việc truyền dữ liệu giữa các thiết bị.
Bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố
Nhiễu tín hiệu: Nhiễu từ các thiết bị khác hoặc môi trường xung quanh.
Tắc nghẽn mạng: Quá nhiều thiết bị kết nối vào cùng một mạng.
Khoảng cách: Giữa thiết bị và điểm phát sóng.
Giới hạn phần cứng: Khả năng xử lý của thiết bị phát và nhận.
Ví dụ: Một mạng Wi-Fi quảng cáo tốc độ tối đa 1 Gbps (gigabit mỗi giây), nhưng trong thực tế, thông lượng chỉ đạt khoảng 600 Mbps do các yếu tố như nhiễu hoặc số lượng thiết bị kết nối. Thông lượng trong công nghệ Wi-Fi 8 không chỉ tập trung vào tốc độ cao mà còn chú trọng vào tính ổn định để đảm bảo người dùng nhận được tốc độ đều đặn và đáng tin cậy hơn.
Wi-Fi 8 sẽ giữ nguyên tốc độ vật lý tối đa của lớp mạng là 23 Gbps như Wi-Fi 7, sử dụng các băng tần quen thuộc là 2.4 GHz, 5 GHz và 6 GHz. Điểm đột phá thực sự nằm ở cách Wi-Fi 8 tối ưu hóa các tài nguyên hiện có để mang lại trải nghiệm người dùng vượt trội.
Dưới đây là những cải tiến đáng chú ý của Wi-Fi 8:
Tái sử dụng không gian phối hợp (Co-SR)
Một trong những tính năng nổi bật của Wi-Fi 8 là Co-SR. Công nghệ này cho phép các điểm truy cập điều chỉnh công suất đầu ra một cách linh hoạt dựa trên khoảng cách của các thiết bị và những điểm truy cập khác. Khả năng này sẽ giúp giảm nhiễu và tắc nghẽn Wi-Fi. Co-SR có tiềm năng tăng thông lượng hệ thống tổng thể từ 15% đến 25%, dẫn đến ít kết nối bị mất hơn và thời gian phản hồi nhanh hơn, ngay cả trong các mạng đông đúc.
Định hướng chùm tia phối hợp (Co-BF)
Dựa trên các cải tiến Wi-Fi trước đó, Co-BF cho phép nhiều điểm truy cập hoạt động cùng nhau, hướng tín hiệu hiệu quả hơn đến các thiết bị đang làm việc. Sự tiến bộ này sẽ đặc biệt có lợi trong môi trường đông đúc và có thể cải thiện thông lượng từ 20% đến 50% trong các thiết lập mạng dạng lưới.
Co-BF có thể tạo ra sự khác biệt thực sự trong các điều kiện thực tế. Ví dụ: Tại văn phòng ở nhà của tôi, mạng dạng lưới của tôi phải cạnh tranh với hàng xóm, 4 mạng dạng lưới khác và hơn một tá điểm truy cập Wi-Fi. Đó là rất nhiều lưu lượng và khả năng gây nhiễu. Bất cứ điều gì có thể giúp xử lý vấn đề này đều là một điểm cộng.
Hoạt động phụ kênh động (DSO)
DSO đại diện cho một bước tiến khác, cho phép phân bổ băng thông động cho các thiết bị dựa trên khả năng và nhu cầu của chúng. Hy vọng là công nghệ này có thể tăng thông lượng lên tới 80%, đảm bảo truyền dữ liệu nhanh hơn. Nhiều người nghi ngờ rằng nó sẽ không mang lại sự cải thiện như vậy, nhưng ngay cả một nửa mục tiêu đó cũng sẽ là một bước tiến lớn.
Độ tin cậy và trải nghiệm người dùng
Trọng tâm về độ tin cậy của Wi-Fi 8 không chỉ giới hạn ở các tính năng cụ thể được liệt kê ở trên. Tiêu chuẩn mới này hướng đến việc sử dụng phổ tần khả dụng hiệu quả hơn, cho phép nhiều thiết bị kết nối đồng thời mà không làm giảm hiệu suất. Khả năng này rất quan trọng để giải quyết những thách thức do số lượng thiết bị được kết nối ngày càng tăng trong gia đình và doanh nghiệp.
Độ tin cậy và hiệu quả của Wi-Fi 8 sẽ mở ra những khả năng mới cho các ứng dụng tiên tiến. Với tiềm năng giảm độ trễ và kết nối ổn định hơn, Wi-Fi 8 có thể là bước ngoặt cho các công nghệ như thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR), game thời gian thực và tự động hóa công nghiệp.
Thời gian triển khai
Dù Wi-Fi 8 hứa hẹn những tiến bộ thú vị, nhưng điều quan trọng cần lưu ý là chúng ta vẫn còn lâu mới thấy công nghệ này trong nhà và văn phòng của mình. IEEE (Viện Kỹ sư điện và điện tử) có kế hoạch hoàn thiện và đệ trình tiêu chuẩn Wi-Fi 8 vào năm 2027. Các sản phẩm tương thích Wi-Fi 8 đầu tiên dự kiến sẽ ra mắt đầu năm 2028.
IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers) là tổ chức nghề nghiệp phi lợi nhuận có trụ sở tại Mỹ. Đây là tổ chức lớn nhất thế giới dành cho các chuyên gia trong các lĩnh vực kỹ thuật như điện, điện tử, máy tính, viễn thông, tự động hóa và nhiều lĩnh vực liên quan khác.
Hy vọng chúng ta sẽ thấy các thiết bị Wi-Fi 8 sớm hơn thế. Các nhà sản xuất rất thích bán thiết bị trước khi các tiêu chuẩn được hoàn thiện. Song hãy đợi cho đến khi tiêu chuẩn được thiết lập rồi hẵng mua phần cứng Wi-Fi 8 thì bạn sẽ không phải hối tiếc.
Dù Wi-Fi 8 không mang lại những cải tiến tốc độ gây chú ý như các thế hệ trước, việc tập trung vào độ tin cậy, hiệu quả và trải nghiệm người dùng thể hiện một bước tiến trưởng thành của công nghệ không dây. Khi sự phụ thuộc vào kết nối không dây ngày càng tăng, những cải tiến này có thể tác động đáng kể đến cuộc sống hằng ngày của chúng ta hơn là chỉ tăng tốc độ thô.