Vương quốc Anh gửi lượng lớn thiết bị quân sự 'sắp đem đi vứt' cho Ukraine

Quân đội Hoàng gia Anh phân loại và chuẩn bị mũ bảo hiểm để vận chuyển đến Ukraine vào tháng 3/2022 (Ảnh: Getty)

Một cơ quan giám sát chi tiêu cho biết phần lớn viện trợ quân sự mà Vương quốc Anh gửi cho Ukraine là các thiết bị cũ, chẳng hạn như ủng quân đội, mà nếu không gửi đi thì có thể đã bị bỏ đi.

Bộ Quốc phòng Anh đã ưu tiên gửi những thiết bị này vì tin rằng chúng có "giá trị quân sự ngay lập tức" đối với Ukraine và việc gửi chúng đến Kiev cũng giúp "giảm lãng phí hoặc chi phí liên quan đến việc xử lý" các thiết bị này.

Ngoài ra, Bộ Quốc phòng cũng đã sử dụng những phương pháp "sáng tạo" khác để cung cấp thiết bị quân sự, chẳng hạn như chế tạo các bộ phận thay thế cho xe tăng T72 thời Liên Xô từ mẫu tại một bảo tàng xe tăng ở Dorset.

Phát hiện này được công bố trong bối cảnh một số đồng minh phương Tây của Kiev cảm thấy mệt mỏi với việc hỗ trợ Ukraine gần 3 năm sau khi xung đột bùng phát. Vương quốc Anh đã cam kết gửi hoặc gửi tổng cộng 7,8 tỉ bảng viện trợ quân sự cho Kiev, khiến nước này trở thành nhà cung cấp hỗ trợ quân sự lớn thứ 3 cho Ukraine sau Mỹ (56,5 tỉ bảng) và Đức (16,2 tỉ bảng). Vương quốc Anh đã hứa tiếp tục cung cấp 3 tỉ bảng mỗi năm.

Các đồng minh phương Tây khác cũng đã gửi thiết bị cũ cho Kiev: trong một ví dụ gần đây, Mỹ gửi 10 phương tiện, giá trị tổng cộng hơn 7 triệu USD, nhưng giá trị sổ sách lại bằng 0.

Tuy nhiên, thiết bị quân sự cũ được giải phóng từ kho dự trữ của Anh chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng số viện trợ mà Anh gửi đến Ukraine, vì giá trị sổ sách của chúng chỉ là 171,5 triệu bảng, trong khi chi phí thay thế ước tính là 2,7 tỉ bảng. 3/4 số thiết bị này cũng được gửi trong năm đầu tiên của cuộc xung đột. Anh đã chi thêm 2,4 tỉ bảng để mua sắm thiết bị, đóng góp 500 triệu bảng vào quỹ quốc tế, và chi 830 triệu bảng cho hỗ trợ hoạt động, một phần thông qua NATO.

Các binh sĩ Ukraine đang được huấn luyện bởi các thành viên của Thủy quân lục chiến Hoàng gia Anh ở miền nam nước Anh (Ảnh: Getty)

Gareth Davies, người đứng đầu Cơ quan Giám sát Quốc gia (NAO), cho biết: "Khi Bộ Quốc phòng lên kế hoạch cho sự hỗ trợ trong tương lai, họ phải cân bằng giữa lợi ích chiến lược của Anh và khả năng quân sự của chính mình. Điều này bao gồm việc đảm bảo có đủ trang thiết bị và đào tạo đầy đủ cho các lực lượng của Anh."

NAO cũng bày tỏ lo ngại rằng việc đào tạo cơ bản mà Anh cung cấp cho hơn 42.000 lính mới của Ukraine chưa đảm bảo họ sẵn sàng ra tiền tuyến, một phần là do các quy định của Anh. Mặc dù 89% số lính mới gần đây cho biết khóa đào tạo đã giúp họ "chuẩn bị tốt hơn để sống sót trên chiến trường", nhiều người vẫn phàn nàn về việc thiếu đào tạo về cách đối phó với chiến tranh máy bay không người lái (UAV).

NAO cho biết điều này là do các quy định hàng không dân dụng, mà Bộ Quốc phòng đang cố gắng tìm cách vượt qua.

NAO cho biết việc cung cấp thiết bị quân sự khẩn cấp cho Kiev ban đầu dẫn đến việc Bộ Quốc phòng sử dụng các hợp đồng "nguồn đơn" để mua sắm. Mặc dù điều này làm tăng nguy cơ "giá trị kém do thiếu cạnh tranh", NAO không phát hiện trường hợp lãng phí hoặc tham nhũng từ 80 hợp đồng trị giá 1,27 tỉ bảng.

NAO cũng cho biết Bộ Quốc phòng đã rút ra một số bài học, bao gồm cách rút ngắn thời gian mua sắm để cung cấp thiết bị phòng không cho Kiev chỉ trong 6 tuần, thay vì "một đến hai năm như bình thường".

Một phát hiện trong báo cáo liên quan đến giá trị của các thiết bị quân sự do Vương quốc Anh cung cấp. Báo cáo nêu rõ rằng 17.000 đôi ủng quân đội mà Vương quốc Anh đã tặng Ukraine vào tháng 3/2022 lúc bấy giờ đã gần hết thời gian sử dụng và nếu không được tặng, chúng "sẽ bị gửi đến bãi rác".

Một ví dụ khác là 14 xe tăng Challenger 2 gửi đi vào năm 2023 có giá trị sổ sách chỉ 17 triệu bảng, so với giá mua ban đầu vào cuối những năm 1990 là 47 triệu bảng.

Vương quốc Anh đã dành 2,5 tỉ bảng để bổ sung kho dự trữ bị suy giảm bởi chiến tranh. Vào tháng 4, chính phủ bảo thủ trước đó đã cam kết 10 tỉ bảng để đầu tư vào sản xuất đạn dược trong thập kỷ tới.

Theo Financial Times

Thu Quyên