Vương quốc Anh bị đòi bồi thường 50 triệu Bảng vì 'hủy kèo' giữa chừng?

Rwanda đang yêu cầu Vương quốc Anh trả 50 triệu Bảng cho chương trình trục xuất người di cư đã bị hủy bỏ trong bối cảnh một cuộc tranh cãi ngoại giao leo thang giữa hai nước, tờ The Telegraph đưa tin hôm 3/3.

Theo tờ báo Anh, phía Rwanda đã gửi thông báo chính thức cho chính phủ của Thủ tướng Anh Keir Starmer về khoản tiền 50 triệu Bảng mà ban đầu họ đã đồng ý từ bỏ khi Đảng Lao động tuyên bố hủy bỏ chương trình này sau khi đảng này giành chiến thắng trong cuộc bầu cử vào tháng 7 năm ngoái.

Tuy nhiên, chính phủ Rwanda cho biết Anh vẫn chưa chính thức chấm dứt thỏa thuận – cho phép họ yêu cầu thanh toán mặc dù chương trình trục xuất người di cư đến quốc gia Đông Phi này không hề hiệu quả.

Một chiếc xuồng bơm hơi chở khoảng 65 người băng qua eo biển Manche, đích đến là Vương quốc Anh, vào ngày 6/3/2024. Ảnh: Daily Mail

Theo kế hoạch gây tranh cãi của ông Rishi Sunak, người tiền nhiệm của ông Starmer, Anh sẽ trục xuất những người xin tị nạn không thành công tới Rwanda với chi phí ước tính là 170.000 Bảng/người.

Căng thẳng leo thang khi Vương quốc Anh đình chỉ hầu hết các khoản viện trợ tài chính cho Rwanda vào tuần trước với cáo buộc rằng nước này ủng hộ nhóm phiến quân M23, nhóm đã chiếm giữ nhiều vùng lãnh thổ giàu khoáng sản ở miền đông Congo. Chính phủ của Tổng thống Paul Kagame đã nhiều lần phủ nhận các cáo buộc.

Trong một tuyên bố, bà Yolande Makolo, người phát ngôn của chính phủ Rwanda, cho biết Anh đã vi phạm "lòng tin và thiện chí" giữa hai nước bằng "các biện pháp trừng phạt vô lý nhằm ép buộc Rwanda phải thỏa hiệp với an ninh quốc gia của chúng tôi".

"Do đó, chúng tôi hiện đang theo đuổi các khoản tiền này, mà Vương quốc Anh có nghĩa vụ pháp lý phải thực hiện", bà nói.

Bộ trưởng Nội vụ Anh Yvette Cooper đã liên tục chỉ trích chương trình "Trục xuất Rwanda" của chính phủ Bảo thủ tiền nhiệm là lãng phí tiền bạc, khiến người nộp thuế thiệt hại khoảng 700 triệu bảng Anh khi chỉ có 4 người di cư được đưa đến quốc gia Đông Phi này.

Theo thỏa thuận, Vương quốc Anh đã trả 220 triệu Bảng tính đến tháng 2/2024, với 3 khoản thanh toán tiếp theo, mỗi khoản 50 triệu Bảng, sẽ được thực hiện vào tháng 4/2024, năm 2025 và năm 2026.

Thỏa thuận có điều khoản chấm dứt rằng Vương quốc Anh có thể kích hoạt bất kỳ lúc nào mà không cần phải thanh toán thêm. Việc chấm dứt sẽ có hiệu lực 3 tháng sau thời điểm thông báo, theo Văn phòng Kiểm toán Quốc gia (NAO), đơn vị có quyền truy cập vào tài liệu tài chính.

Do đó, có khả năng khoản tiền 50 triệu Bảng mà người Rwanda hiện đang yêu cầu có liên quan đến khoản thanh toán cho tháng 4/2025.

Minh Đức (Theo Telegraph, Bloomberg)