Vươn khơi nuôi biển - Kỳ cuối: Tạo động lực phát triển nuôi biển công nghệ cao

Đề án thí điểm nuôi biển công nghệ cao (CNC) tại Khánh Hòa đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Cùng với Nghị quyết số 55 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển tỉnh Khánh Hòa, hiện tỉnh đang xây dựng chính sách riêng của địa phương để hỗ trợ, khuyến khích người dân chuyển đổi sang nuôi biển CNC. Để làm rõ hơn về vấn đề này, phóng viên Báo và Phát thanh, Truyền hình Khánh Hòa có cuộc phỏng vấn đồng chí Phạm Thị Xuân Trang - Phó Chủ tịch HĐND tỉnh.

Đồng chí Phạm Thị Xuân Trang - Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Khánh Hòa.

- Đồng chí đánh giá như thế nào về tiềm năng, lợi thế phát triển kinh tế biển nói chung, nuôi trồng thủy sản trên biển nói riêng của tỉnh Khánh Hòa?

- Trước sáp nhập hai tỉnh Khánh Hòa và Ninh Thuận, HĐND tỉnh Khánh Hòa đã tiến hành giám sát chuyên đề “Kết quả thực hiện quy hoạch nuôi trồng thủy sản gắn với đẩy mạnh phát triển kinh tế biển tương xứng với tiềm năng, lợi thế của tỉnh”. Kết quả giám sát cho thấy, Khánh Hòa có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển ngành thủy sản, trong đó có lĩnh vực nuôi biển. Ngành thủy sản có vị trí, vai trò quan trọng trong cơ cấu kinh tế của tỉnh, giúp giải quyết việc làm cho nhiều lao động, nâng cao thu nhập cho người dân. Trong những năm gần đây, ngành thủy sản của tỉnh có sự tăng trưởng về sản lượng, giá trị xuất khẩu, đóng góp lớn vào tỷ trọng của ngành nông nghiệp.

Sau khi sáp nhập hai tỉnh Khánh Hòa và Ninh Thuận, tỉnh Khánh Hòa được mở rộng không gian phát triển, có đường bờ biển dài nhất cả nước, với gần 500km bờ biển, hơn 200 hòn đảo lớn nhỏ; có nhiều vịnh nổi tiếng như: Vân Phong, Nha Trang, Cam Ranh, Vĩnh Hy… Với không gian biển, đảo được mở rộng, tiềm năng, lợi thế to lớn hơn, ngành thủy sản sẽ tiếp tục là trụ cột quan trọng trong phát triển kinh tế biển của tỉnh trong thời gian tới, với định hướng trở thành ngành sản xuất hàng hóa lớn, trọng tâm hướng vào phát triển nuôi biển công nghiệp ứng dụng CNC.

- Nghị quyết số 55 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển tỉnh Khánh Hòa cho phép tỉnh thực hiện một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nuôi trồng thủy sản trên phạm vi vùng biển tỉnh quản lý, đồng chí có thể chia sẻ thêm về vấn đề này?

- Nghị quyết số 55 của Quốc hội có một điều, khoản riêng về phát triển nuôi trồng thủy sản trên phạm vi vùng biển tỉnh quản lý. Trong đó, cho phép tỉnh áp dụng nhiều ưu đãi về miễn, giảm tiền sử dụng khu vực biển, thuế thu nhập doanh nghiệp cho hoạt động nuôi biển tại địa phương. Bên cạnh đó, còn cho phép HĐND tỉnh trong khả năng cân đối ngân sách địa phương quyết định hỗ trợ kinh phí mua bảo hiểm tai nạn cho người lao động làm việc trên lồng bè nuôi trồng thủy sản và trên các phương tiện phục vụ cho hoạt động nuôi trồng thủy sản trên biển, hỗ trợ kinh phí mua bảo hiểm rủi ro thiên tai đối với đối tượng thủy sản nuôi trên biển. Các cơ chế, chính sách đặc thù này mở ra cơ hội lớn cho phát triển nuôi biển CNC của tỉnh. Do thời gian thực hiện chỉ trong 5 năm nên việc UBND tỉnh sớm hoàn thiện các nội dung trình HĐND tỉnh ban hành các chính sách hỗ trợ nêu trên là hết sức cấp thiết để góp phần khuyến khích người dân, doanh nghiệp chuyển đổi, đầu tư nuôi biển CNC. Ngay khi nhận được các nội dung liên quan do UBND tỉnh trình, Thường trực HĐND tỉnh sẽ chỉ đạo các ban của HĐND tỉnh chủ động phối hợp, thẩm tra với tinh thần khẩn trương, nghiêm túc; đảm bảo yêu cầu tiến độ, chất lượng; đầy đủ các dữ liệu thông tin để đại biểu HĐND tỉnh xem xét, biểu quyết thông qua các nghị quyết quy định chính sách hỗ trợ này.

Ngoài xây dựng các chính sách hỗ trợ mua bảo hiểm nêu trên, qua giám sát chuyên đề "Kết quả thực hiện quy hoạch nuôi trồng thủy sản gắn với đẩy mạnh phát triển kinh tế biển tương xứng với tiềm năng, lợi thế của tỉnh", Đoàn giám sát của HĐND tỉnh đã kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo các cơ quan chuyên môn xây dựng, trình HĐND tỉnh ban hành chính sách riêng của tỉnh về hỗ trợ ngư dân chuyển đổi lồng nuôi sử dụng vật liệu truyền thống sang lồng nuôi sử dụng vật liệu mới HDPE trên địa bàn tỉnh.

- Để phát triển nuôi biển CNC trở thành ngành sản xuất hàng hóa lớn, bên cạnh việc ban hành các chính sách hỗ trợ ngư dân, doanh nghiệp, đâu là những giải pháp trọng tâm cần được tập trung triển khai trong thời gian tới, thưa đồng chí?

- Cũng từ kết quả giám sát chuyên đề “Kết quả thực hiện quy hoạch nuôi trồng thủy sản gắn với đẩy mạnh phát triển kinh tế biển tương xứng với tiềm năng, lợi thế của tỉnh”, Đoàn giám sát của HĐND tỉnh đã thẳng thắn chỉ ra những vấn đề còn tồn tại và đã có những kiến nghị cụ thể đối với UBND tỉnh một số vấn đề nhằm đưa ngành nuôi biển của tỉnh trở thành ngành sản xuất hàng hóa lớn, theo quy mô công nghiệp CNC, thích ứng với biến đổi khí hậu làm động lực phát triển. Cụ thể, song song với việc triển khai Đề án thí điểm nuôi biển CNC tại Khánh Hòa đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, tỉnh cần khảo sát các khu vực nuôi tiềm năng, nhất là ở các địa phương phía nam của tỉnh để mở rộng thêm diện tích, đáp ứng nhu cầu rất lớn về nuôi biển của người dân hiện nay. Bên cạnh đó, tỉnh cần rà soát, tổ chức quy hoạch, sắp xếp lại vùng nuôi, xác định cụ thể vị trí và giao khu vực biển nuôi trồng thủy sản cho người dân, tổ chức, doanh nghiệp để chủ động tiến hành các bước chuyển đổi sang nuôi biển CNC; đồng thời quản lý chặt các vùng nuôi, không để nuôi biển tự phát ngoài vùng quy hoạch như hiện nay. UBND tỉnh cũng cần sớm ban hành bộ tiêu chí, tiêu chuẩn cho các lồng bè nuôi biển CNC, trong đó nên phân loại lồng bè ở các mức tiêu chuẩn, công nghệ khác nhau phù hợp với từng khu vực nuôi để người dân, doanh nghiệp áp dụng. Một vấn đề quan trọng khác là các cơ quan chức năng của tỉnh cần chủ động kết nối, đặt hàng các nhà khoa học, chuyên gia, doanh nghiệp để nghiên cứu, sản xuất thức ăn, con giống phục vụ nuôi biển CNC; có cơ chế mời gọi, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực này; từ đó đảm bảo việc truy xuất nguồn gốc thủy sản nuôi, hướng tới đáp ứng yêu cầu sản xuất công nghiệp và đáp ứng được yêu cầu của thị trường xuất khẩu. Ngoài ra, việc thành lập các mô hình tổ hợp tác, hợp tác xã nuôi biển CNC sẽ liên kết các hộ dân với các doanh nghiệp lớn, có kinh nghiệm, tiềm năng; từ đó hình thành các chuỗi liên kết trong nuôi biển CNC… Đồng thời, cần khẩn trương xây dựng các chính sách hỗ trợ người dân chuyển sang nuôi biển CNC theo Nghị quyết số 55 của Quốc hội và chính sách riêng của tỉnh.

- Trân trọng cảm ơn đồng chí!

HẢI LĂNG - HỒNG ĐĂNG (Thực hiện)

Vươn khơi nuôi biển - Kỳ 1: Thúc đẩy phát triển nuôi biển công nghệ cao

Vươn khơi nuôi biển - Kỳ 2: Mốc son cho ngành nuôi biển Việt Nam

Vươn khơi nuôi biển - Kỳ 3: Thách thức của người tiên phong