Vụ cựu Thủ tướng Shinzo Abe bị bắn: Nghi phạm đã chuẩn bị cho việc gây án từ vài tháng trước

Chiếc xe đưa linh cữu cựu Thủ tướng Abe về đến nhà riêng ở phường Shibuya, Tokyo, ngày 9-7. Ảnh: Kyodo

Tạo ra nhiều súng, cố gắng chế bom

Đài NHK dẫn lời khai của nghi phạm Yamagami Tetsuya thông qua các nguồn tin cừ cơ quan điều tra, rằng ban đầu y định ám sát cựu Thủ tướng Abe Shinzo bằng chất nổ trước khi quyết định dùng súng. Ngoài ra, Yamagami cũng khai báo rằng, y không chỉ chế tạo một khẩu súng mà nhiều khẩu, ngoài loại 2 nòng đã dùng trong vụ ám sát còn có một số khẩu súng 6 nòng. Cảnh sát đã lục soát căn hộ của đối tượng này ở thành phố Nara - miền Tây Nhật Bản, tịch thu nhiều khẩu súng tương tự như loại vũ khí tự chế được tìm thấy tại hiện trường sau khi cựu Thủ tướng Abe bị bắn hôm 8-7.

Đây là loại súng 2 nòng dán với nhau bằng băng dính. Cảnh sát tin rằng điều này cho thấy nghi phạm đã cố tình tạo ra một khẩu súng sát thương càng mạnh càng tốt. Cảnh sát thậm chí đã tìm thấy một lỗ thủng nhỏ trên tấm ván gắn vào một chiếc xe vận động bầu cử đậu cách nơi ông Abe đứng tận 20 m, cho thấy tính sát thương của viên đạn.

Yamagami còn khai với cảnh sát rằng hắn đang cố gắng chế tạo bom. Cảnh sát đang xem xét thêm điều gì đã khiến nghi phạm quyết định dùng súng thay chất nổ cũng như điều tra khả năng y có thể đã chờ cơ hội để tấn công ông Abe một thời gian trước đó, bởi y khai rằng đã có mặt tại một số địa điểm mà ông Abe đã đến trong chiến dịch bầu cử. Yamagami đã tham dự bài phát biểu của ông Abe tại Okayama trước đó một ngày, tức là hôm 7-7. Y khai rằng mình đã xem trên một trang web và biết ông Abe sẽ tới Nara vận động tranh cử nên quyết định hành động.

Nghi phạm Yamagami Tetsuya được cảnh sát hộ tống đến gặp công tố viên hôm 10-7. Ảnh: Kyodo.

Ôm hận vì mẹ vỡ nợ

Đề cập đến động cơ gây án, Yamagami khai nhận mẹ của hắn đã "đóng góp số tiền khổng lồ" cho một tổ chức tôn giáo và hắn có mối hận thù với nhóm này. Cảnh sát cho biết: “Nghi phạm nói rằng có ác cảm với một tổ chức cụ thể và phạm tội vì tin rằng cựu Thủ tướng Abe có liên quan đến tổ chức đó”. Tên của tổ chức đã không được đề cập, nhưng truyền thông Nhật Bản dẫn nguồn điều tra ẩn danh cho biết đây là một nhóm tôn giáo. Báo NHK và Mainichi Shimbun cho biết gia đình của Yamagami đã tan vỡ vì mẹ vỡ nợ do đóng góp tài chính cho tổ chức này.

Yamagami khai rằng ban đầu có ý định tấn công người đứng đầu tổ chức tôn giáo này, song thay vào đó lại quyết định tấn công ông Abe, người mà hắn ta tin rằng đã thúc đẩy tổ chức này ở Nhật Bản.

Cảnh sát trưởng chịu trách nhiệm

Ông Tomoaki Onizuka, Cảnh sát trưởng tỉnh Nara, nơi cựu Thủ tướng Abe bị ám sát, cho biết ông chịu trách nhiệm về những lỗi an ninh dẫn đến vụ việc. Theo CNN, tại cuộc họp báo ngày 9-7, ông Tomoaki Onizuka nói rằng quy trình bảo vệ an ninh cho ông Abe tuân theo kế hoạch đã được chính ông phê duyệt. Ông nói: “Với tư cách là cảnh sát trưởng khu vực chịu trách nhiệm về an toàn và an ninh của khu vực, tôi đã thực hiện các bước cần thiết và xây dựng các kế hoạch an ninh và canh gác. Tôi cho rằng không thể phủ nhận là đã có vấn đề với các biện pháp canh gác và an toàn cho cựu thủ tướng Abe”.

Hiện, phản ứng của lực lượng an ninh bảo vệ ông Abe cũng đang được xem xét và tranh luận. Theo đài NHK, các cảnh sát làm nhiệm vụ nơi cựu thủ tướng phát biểu đã không nhận ra người đàn ông khả nghi trong đám đông cho đến khi nghe tiếng súng đầu tiên. Nghi phạm được cho là đã tiếp cận ông Abe bằng cách đi theo đường chéo từ phía sau, bắn 2 phát ở cự ly chỉ vài mét.

Cơ quan Cảnh sát Quốc gia Nhật Bản cho biết họ đang xem xét các tình huống tại hiện trường, cũng như xem xét lại cách bố trí an ninh trong ngày cựu thủ tướng phát biểu. Cơ quan này cũng viện dẫn các vấn đề có thể đã xảy ra với việc bố trí cảnh sát tuần tra ở khu vực phía sau nơi ông Abe đứng phát biểu. Một số chuyên gia an ninh đã chỉ ra mức độ nghiêm trọng của việc các nhân viên cảnh sát không ngăn được tay súng, cho rằng lẽ ra các sĩ quan phải ngăn kẻ khả nghi đến bất cứ vị trí nào gần ông Abe. Đến khi sự cố xảy ra, một số cận vệ lại hành động quá chậm.

AN BÌNH