Vụ Bản nỗ lực nâng cao chất lượng dân số

Xác định công tác dân số và phát triển là một trong những giải pháp để nâng cao chất lượng cuộc sống nhân dân, thời gian qua huyện Vụ Bản đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dân số trong tình hình mới, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Tư vấn sức khỏe cho phụ nữ tại Trung tâm Y tế huyện Vụ Bản.

Các cấp ủy Đảng, chính quyền từ huyện đến cơ sở thường xuyên quan tâm việc thực hiện công tác dân số và phát triển. Trong năm 2024, UBND huyện tổ chức quán triệt văn bản chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh tới cán bộ làm công tác Dân số - Kế hoạch hóa gia đình (KHHGĐ) các xã, thị trấn; chỉ đạo các địa phương, đơn vị lồng ghép xây dựng chỉ tiêu về dân số vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; xây dựng kế hoạch cụ thể triển khai công tác dân số và phát triển; kế hoạch triển khai các đề án nâng cao chất lượng dân số. Để huy động toàn xã hội tham gia công tác dân số và phát triển, huyện đã kiện toàn hệ thống cán bộ làm công tác dân số từ huyện tới các xã, thị trấn. Hiện toàn huyện có 188 cán bộ làm công tác dân số, trong đó có 3 viên chức làm việc tại Trung tâm Y tế, 14 cán bộ chuyên trách dân số các xã, thị trấn và 171 cộng tác viên được bố trí ở các thôn, xóm. Cùng với việc bố trí đủ cán bộ làm công tác Dân số - KHHGĐ, việc đào tạo, nâng cao năng lực cán bộ cũng được chú trọng. Trong năm 2024, Trung tâm Y tế huyện đã cử cán bộ dân số huyện tham gia các lớp tập huấn nâng cao năng lực quản lý và tổ chức thực hiện chương trình do Chi cục Dân số - KHHGĐ và các đơn vị liên quan tổ chức; thực hiện quy trình kiểm tra, giám sát, đánh giá thực hiện các quy định chuyên môn, quy trình kỹ thuật các dịch vụ, từng bước nâng cao nhận thức về chuyển đổi hành vi về Dân số - KHHGĐ của cán bộ, nhân dân trong huyện.
Với phương châm “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng", đội ngũ làm công tác dân số đã tập trung tuyên truyền để mọi người dân nắm được các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác dân số trong tình hình mới. Bên cạnh đó, hoạt động truyền thông được tổ chức đa dạng dưới nhiều hình thức: lồng ghép nội dung dân số vào các cuộc họp, sinh hoạt tại các khu dân cư; tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, hệ thống loa truyền thanh huyện, xã, qua tờ rơi, pano, áp phích, tận dụng các nền tảng mạng xã hội Facebook, Zalo; tổ chức các hoạt động nói chuyện chuyên đề, truyền thông nhóm nhỏ, tư vấn tại hộ gia đình… Nội dung truyền thông có nhiều đổi mới, phong phú, phù hợp tâm lý, phong tục, tập quán của từng vùng, từng khu vực đối tượng, đặc biệt là các địa bàn có mức sinh cao, mức sinh không ổn định, địa bàn có nhiều đối tượng khó tiếp cận… về các vấn đề: vận động giảm sinh; thực hiện các biện pháp tránh thai hiện đại; tuyên truyền về mất cân bằng giới tính khi sinh; bình đẳng giới; các hoạt động nâng cao chất lượng dân số… Đồng thời, đẩy mạnh duy trì và nhân rộng các mô hình, đề án nâng cao chất lượng dân số và mở rộng việc cung cấp các dịch vụ, chăm sóc sức khỏe sinh sản/KHHGĐ.

Chương trình điều chỉnh mức sinh được tập trung thực hiện thông qua Chiến dịch truyền thông lồng ghép cung cấp dịch vụ Dân số - KHHGĐ triển khai tại 14/14 xã, thị trấn trên địa bàn. Trong năm 2024, trạm y tế các xã, thị trấn đã thực hiện cung ứng miễn phí các biện pháp tránh thai theo quy định tại Thông tư 26/2018/TT-BTC ngày 21/3/2018 của Bộ Tài chính cho đối tượng hộ nghèo, cận nghèo, gia đình chính sách và tuyên truyền, vận động để các nhóm đối tượng khác tự nguyện áp dụng các biện pháp tránh thai hiện đại theo mức giá dịch vụ KHHGĐ tại Nghị quyết 48/2017/NQ-HĐND ngày 10/7/2017 của HĐND tỉnh; tổ chức tiếp nhận và cung cấp đầy đủ, kịp thời các phương tiện tránh thai an toàn, đa dạng, thuận tiện, đúng tiêu chuẩn, quy định, đạt 111,57% so với chỉ tiêu huyện đề ra. Trung tâm Y tế huyện tổ chức các hội nghị chuyên đề cung cấp thông tin về thực trạng, nguyên nhân, hệ lụy và phổ biến các quy định pháp luật về nghiêm cấm lựa chọn giới tính thai nhi cho các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ. Chương trình tầm soát các dị dạng bệnh, tật bẩm sinh và nâng cao chất lượng dân số được huyện tập trung đẩy mạnh thực hiện như: triển khai các hoạt động truyền thông can thiệp tại cộng đồng thông qua đội ngũ cộng tác viên dân số vận động trực tiếp tại hộ gia đình; duy trì cung cấp dịch vụ sàng lọc trước sinh, sơ sinh cho đối tượng miễn phí tại các cơ sở y tế công lập; đẩy mạnh dịch vụ sàng lọc trước sinh và sơ sinh qua kênh xã hội hóa. Với sự vào cuộc của chính quyền và nhân dân, năm 2024 toàn huyện có 1.920 trẻ được sinh ra, giảm 30 trẻ so với năm 2023; tỷ suất sinh là 14,30%o, giảm 0,35%o so với năm 2023; số trẻ sinh ra là con thứ 3 trở lên là 248 trẻ, chiếm tỷ lệ 12,92% (giảm 1% so với năm 2023); tỷ số giới tính khi sinh là 110 bé trai/100 bé gái, đạt chỉ tiêu kế hoạch đề ra.

Triển khai Đề án Chăm sóc sức khỏe người cao tuổi giai đoạn 2017-2025 (Quyết định số 7618/QĐ-BYT, ngày 31/12/2016 của Bộ Y tế), Kế hoạch số 73/KH-UBND ngày 12/7/2021 của UBND tỉnh thực hiện Chương trình chăm sóc sức khỏe người cao tuổi tỉnh Nam Định đến năm 2030, đội ngũ cán bộ chuyên trách dân số, cộng tác viên thường xuyên tuyên truyền, phổ biến cho người dân tại cộng đồng các biện pháp chăm sóc sức khỏe người cao tuổi; theo dõi, hỗ trợ chăm sóc sức khỏe, quản lý bệnh mãn tính, bệnh không lây nhiễm tại gia đình cho người cao tuổi trên địa bàn.

Với mục tiêu tiếp tục giảm mức sinh, giảm sinh con thứ 3 trở lên, giảm tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, thích ứng với già hóa dân số và chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, nâng cao chất lượng dân số, thời gian tới huyện Vụ Bản tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền về công tác dân số và phát triển, đưa công tác dân số trở thành một nội dung trọng tâm trong hoạt động của địa phương. Đổi mới công tác truyền thông cả nội dung và hình thức tiếp cận để phù hợp từng nhóm đối tượng, từng địa bàn khu vực; thực hiện có hiệu quả các chương trình, đề án nâng cao chất lượng dân số; tăng cường sự phối hợp hoạt động liên ngành trong việc chỉ đạo, tổ chức các hoạt động tuyên truyền về lĩnh vực Dân số - KHHGĐ; củng cố, nâng cao chất lượng, dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản và KHHGĐ, đa dạng hóa các biện pháp tránh thai; đẩy mạnh xã hội hóa công tác Dân số - KHHGĐ, khuyến khích và tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân tham gia đầu tư các dịch vụ công tác Dân số - KHHGĐ; quan tâm bồi dưỡng, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức làm công tác dân số, cộng tác viên dân số, đáp ứng yêu cầu công tác dân số trong tình hình mới.

Bài và ảnh: Diệu Linh