Với Lamine Yamal, lò La Masia đã tìm lại được ánh hào quang vốn có

Yamal tiếp tục ghi siêu phẩm vào lưới Espanyol rạng sáng ngày 16/5. (Ảnh: BarcelonaFC)

Khi nghĩ đến ngôi nhà của những cầu thủ bóng đá nổi tiếng, ai ai cũng mường tượng hình ảnh những dinh thự xa hoa tràn ngập tiện nghi. Thế nhưng, điều này không xảy ra với với những ngôi sao đang lên của Barcelona như Lamine Yamal hay Pau Cubarsi. Cả hai phải bảo đảm sẽ không lỡ chuyến xe trở lại cơ sở đào tạo, để rồi vẫy tay chào người gác cổng thân thuộc tại La Masia, trước khi quay về phòng ngủ.

Mái nhà đặc biệt

“La Masia thật phi thường”, Jordi Roura, Giám đốc học viện La Masia từ 2014 đến 2021, chia sẻ. “Nhiều nơi đào tạo cầu thủ, nhưng hiếm nơi nào giống La Masia”. Roura từng là học viên, sống trong ký túc xá, chia sẻ phòng với Pep Guardiola và Tito Vilanova – những người sau này trở thành huấn luyện viên nổi tiếng. Ông cũng tham gia đội ngũ hậu trường dưới thời cả hai dẫn dắt đội một.

Ông cho biết: “Mọi thứ đã thay đổi nhiều so với thời tôi. Cơ sở vật chất được xây dựng để phát huy tối đa khả năng cầu thủ”. La Masia có nhiều tầng với các loại phòng khác nhau. Trẻ nhỏ ở phòng lớn, chia sẻ với tối đa năm đồng đội. Ngoài ra, có phòng bốn người, hai người, và cả phòng đơn. Câu lạc bộ cung cấp toàn bộ bữa ăn tại căng tin chung.

Học viện còn tích hợp một trường trung học, giúp Barca giám sát việc học của cầu thủ. Trong thời gian diễn ra EURO 2024 tại Đức, Yamal đã vượt qua kỳ thi ESO – tương đương GCSE ở Anh hay tốt nghiệp trung học ở Mỹ. “Tòa nhà nơi cầu thủ sinh sống chỉ cách nơi đội một tập luyện vài phút”, Roura nhấn mạnh. “Điều này tạo mối liên kết chặt chẽ với câu lạc bộ, khiến họ cảm thấy một ngày nào đó có thể góp mặt ở đó”.

Tuy nhiên, La Masia có sức chứa hạn chế, chủ yếu dành cho cầu thủ từ nước ngoài hoặc ngoài vùng Catalonia - những người không thể rời quê hương để gia nhập Barca nếu không có nơi này. Năm 2024, La Masia cung cấp chỗ ở cho hơn 80 vận động viên, không chỉ bóng đá mà còn bóng rổ và bóng ném.

Khung cảnh lò đào tạo La Masia. (Ảnh: BarcelonaFC)

Yamal từng chia sẻ với tạp chí GQ: “Phòng ngủ của tôi chỉ cách phòng thay đồ Barcelona hai phút. Tôi không cần nhiều thời gian để đến đó”.

Dẫu vậy, khi cả hai còn sống ở La Masia (do Yamal đã chuyển ra ngoài từ đầu năm nay), họ không nhận được bất kỳ sự đối xử đặc biệt nào. Vào cuối mỗi trận đấu của Barca, Yamal và Cubarsi phải bảo đảm rằng họ không bỏ lỡ chuyến xe đưa họ trở lại cơ sở đào tạo của câu lạc bộ, nơi họ chào đón nhân viên gác cổng 24 giờ tại cửa La Masia trước khi đi ngủ.

Điều đó có thể nghe thật khó tin đối với một số người không quen thuộc với Barcelona và câu lạc bộ này như thế nào. Nhưng việc sống ở La Masia đã đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với thành công đột phá của những tài năng trẻ.

Bí mật của "vườn ươm" La Masia

La Masia không chỉ là nơi ở mà còn là bệ phóng cho những tài năng trẻ xuất sắc. Lamine Yamal, 17 tuổi, đã trở thành biểu tượng toàn cầu sau màn trình diễn ấn tượng cùng Barca. Anh ghi dấu ấn với cú cứa lòng siêu phẩm mới nhất vào lưới Espanyol (rạng sáng ngày 16/5) và Real Madrid trong trận El Clasico trước đây ít ngày.

Tại EURO 2024, Yamal góp công lớn giúp Tây Ban Nha vô địch, dù vẫn sống tại La Masia. Pau Cubarsi, trung vệ cùng tuổi, cũng là trụ cột hàng thủ của Barca dưới thời Hansi Flick. Cả hai đóng vai trò quan trọng trong việc giúp Barca giành Cúp Nhà vua và gần như chắc chắn vô địch La Liga sau chiến thắng El Clasico.

Yamal và Cubarsi không được ưu ái đặc biệt tại La Masia. Quy trình sinh hoạt nghiêm ngặt giúp họ tập trung vào phát triển. Yamal lớn lên ở Granollers, cách Barcelona 40 phút lái xe. Ban đầu, cha anh, Mounir Nasraoui, phải đưa anh đến sân tập bằng phương tiện công cộng. Đôi khi, huấn luyện viên tự lái xe đón anh. Khi Yamal 12 tuổi, Barca nhận thấy tiềm năng lớn, đề nghị gia đình cho anh chuyển đến La Masia.

Yamal ghi bàn vào lưới Real Madrid trong trận El Clasico. (Ảnh: LaLiga)

Một huấn luyện viên tại học viện tiết lộ: “Câu lạc bộ biết hoàn cảnh của Lamine. Khi mọi thứ rõ ràng, anh được cung cấp chỗ ở tại La Masia. Điều này giúp anh dễ dàng đến trường, tập luyện và tập trung vào những điều cần thiết”.

Cubarsi chuyển đến vì lý do hậu cần. Quê anh ở Estanyol, cách khu đào tạo hơn 112 km. Việc di chuyển thường xuyên trở thành gánh nặng khi anh tiến bộ. La Masia là giải pháp lý tưởng. Roura nhận xét: “Việc Yamal và Cubarsi tự lập tại Barcelona và Tây Ban Nha trong khi sống ở La Masia là tấm gương tuyệt vời cho các tài năng trẻ khác”.

La Masia không chỉ chú trọng kỹ thuật mà còn rèn luyện tinh thần. Roura giải thích: “Giữa hai cầu thủ ngang nhau về kỹ thuật, người mạnh mẽ hơn về tinh thần sẽ chiến thắng. Đây là yếu tố cơ bản ngày nay”.

Các cầu thủ trẻ tại La Masia quen với áp lực. Họ gia nhập từ năm tám tuổi, trải qua quá trình sàng lọc khắt khe qua từng năm. Đến cấp Juvenil (dưới 19 tuổi), họ đã quen với việc vượt qua “kỳ thi” hằng năm. Khi lên đội một, họ sẵn sàng đối mặt với áp lực lớn.

Học viện tập trung phát triển toàn diện. Barca ưu tiên tài năng và kỹ thuật hơn thể chất tức thời. Một cầu thủ có thể chuyển vị trí nếu có tiềm năng. Alejandro Balde là ví dụ: từ cầu thủ chạy cánh, anh chuyển sang hậu vệ cánh và phát huy tốt hơn. Tuy nhiên, với thủ môn và trung vệ, học viện đặt tiêu chuẩn thể chất tối thiểu. Thủ môn hiện đại cần cao trên 1m82, trung vệ cũng không thể quá thấp. Cubarsi, cao hơn 1m80 ở tuổi 17, là minh chứng cho cách La Masia đánh giá thể chất của một trung vệ.

Cubarsi là trung vệ trẻ có thể chất vượt trội. (Ảnh: BarcelonaFC)

Quy trình tuyển chọn tại La Masia rất chặt chẽ. Aureli Altimira, Giám đốc học viện giai đoạn 2014-2021, từng nhấn mạnh: “Phải tìm kiếm không mệt mỏi những cầu thủ trẻ, càng nhỏ càng tốt”. Barca ưu tiên cầu thủ địa phương từ Catalonia – nơi sản sinh nhiều tài năng hàng đầu Tây Ban Nha. Các huấn luyện viên trẻ đóng vai trò quan trọng trong tuyển chọn, bởi họ hiểu rõ tiêu chí của câu lạc bộ.

Dẫu vậy, thủ tục ký hợp đồng với cầu thủ trẻ phức tạp không kém cầu thủ chuyên nghiệp. Khi phát hiện tài năng, Barca phải hành động nhanh trước sự cạnh tranh từ Real Madrid, Villarreal.

La Masia còn lập kế hoạch đào tạo kế thừa từ cấp dưới 15 tuổi. Học viện phân tích từng vị trí ở các đội Barca Atletic (đội dự bị của câu lạc bộ, bao gồm các cầu thủ trẻ, chơi ở hạng ba của Tây Ban Nha), Juvenil (dưới 19 tuổi), và Cadetes để xác định điểm cần cải thiện, chuẩn bị cho đội một.

Một lợi thế là La Masia luôn có uy tín là nơi phát triển cho những người trẻ tuổi. Các đội khác có cơ sở xa hoa hơn nhiều, nhưng La Masia là trung tâm mà mọi người đều rất gần gũi với cầu thủ. Giống như một gia đình, và cha mẹ rất trân trọng điều này.

Trong ký ức của Roura, trận đấu với Levante ngày 25/11/2012 là minh chứng lịch sử: đội hình Barca gồm toàn bộ cầu thủ từ học viện, như Victor Valdes, Jordi Alba, Carles Puyol, Gerard Pique, Cesc Fabregas, Busquets, Xavi, Iniesta, Messi, và Pedro. Roura khẳng định: “Sẽ rất khó để điều đó xảy ra lần nữa ở bất kỳ câu lạc bộ nào. Nhưng nếu có thể, thì đó là Barca”.

Đội hình Barca gồm toàn bộ cầu thủ từ học viện trong trận đấu với Levante ngày 25/11/2012. (Ảnh: BarcelonaFC)

Cái nôi sản sinh ra những ngôi sao tương lai

La Masia đã tạo ra hàng loạt ngôi sao cho bóng đá thế giới. Lamine Yamal, Pau Cubarsi, Fermin Lopez, Gavi, Alejandro Balde, Ansu Fati... là những tên nổi bật gần đây. Trước đó, Xavi, Andres Iniesta, Sergio Busquets, Lionel Messi, và cả những huấn luyện viên như Pep Guardiola, Mikel Arteta cũng trưởng thành từ lò đào tạo này.

Yamal là hiện tượng đặc biệt. Anh ra sân 100 trận, ghi 22 bàn và có 33 pha kiến tạo. Cùng độ tuổi, Cristiano Ronaldo chỉ chơi 19 trận, ghi năm bàn, còn Messi ra sân chín lần, ghi một bàn.

“Lamine là loại tài năng xuất hiện sau mỗi 50 năm”, huấn luyện viên Simone Inzaghi nhận xét sau trận hòa 3-3 giữa Barca và Inter tại bán kết Champions League. Thierry Henry, cựu cầu thủ Barca, cũng kinh ngạc: “Bạn luôn nghĩ không ai giỏi hơn Ronaldo, Messi, Gullit, Maradona, rồi Lamine Yamal xuất hiện”.

Tuy nhiên, giống như nhiều lò đào tạo khác, La Masia cũng đối mặt thách thức. Áp lực truyền thông có thể ảnh hưởng đến cầu thủ trẻ. Roura cảnh báo: “Một ngày nào đó, Cubarsi sẽ mắc lỗi hoặc Yamal bỏ lỡ bàn thắng. Khi đó, chúng ta phải nhớ họ mới 17 tuổi và cần bảo vệ họ”.

Yamal chơi tốt trước Inter Milan nhưng không thể giúp Barca đi tiếp ở cúp châu Âu. (Ảnh: Champions League)

Những trường hợp như Pedri, Gavi cho thấy nguy cơ chấn thương do thi đấu quá tải. Altimira nhấn mạnh: “Cầu thủ 17 tuổi không thể thi đấu như người 27 tuổi. Nghỉ ngơi quan trọng không kém khối lượng công việc”.

Dù vậy, La Masia vẫn là cái nôi sản sinh tài năng hàng đầu. Nhờ sự kết hợp giữa môi trường đào tạo nghiêm ngặt, tinh thần gia đình, và chiến lược phát triển dài hạn, học viện đã giúp Barcelona lấy lại vị thế đội bóng lớn. Những cái tên như Yamal không chỉ là niềm tự hào của câu lạc bộ mà còn là minh chứng cho giá trị vượt thời gian của La Masia – nơi biến giấc mơ bóng đá thành hiện thực.

MINH PHÚ