Vợ nhập viện tâm thần... vì chồng kinh doanh thua lỗ

Căng thẳng, lo lắng... do không thích nghi được với thực tế

Bản thân nữ bệnh nhân có tính cách hay lo lắng cầu toàn. Khoảng 5 tháng nay, chồng chị làm ăn thua lỗ, nợ nần. Điều này khiến chị bị căng thẳng, luôn suy nghĩ về chuyện kinh tế gia đình, lo không trả được nợ. Chị hay có biểu hiện hồi hộp trống ngực, lo lắng bồn chồn bất an, mệt mỏi chậm chạp, ít nói, ít tươi cười, ăn kém ngon miệng, gầy sút cân 4kg trong 2 tháng.

Thấy sụt cân nhiều, chị lại lo sợ mắc ung thư nên đi khám ung bướu. Tuy nhiên, bác sĩ không phát hiện bệnh ung thư nên chị được giới thiệu sang khám chuyên khoa tâm thần.

Chia sẻ với báo chí chiều 13/1, BSCKII Vũ Thị Lan, Viện Sức khỏe Tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, bệnh nhân nhập viện với cảm xúc lo lắng, buồn chán, giảm công việc nội trợ, bồn chồn, ăn uống kém, ngủ khó vào giấc.

"Tại bệnh viện, qua thăm khám, bệnh nhân được chẩn đoán rối loạn sự thích ứng với phản ứng hỗn hợp lo âu và trầm cảm. Người bệnh được điều trị bằng liệu pháp hóa dược chống trầm cảm, giải lo âu, an thần kinh yên dịu. Cùng với liệu pháp tâm lý: trị liệu tâm lý cá nhân, thư giãn luyện tập"- BSCKII Vũ Thị Lan thông tin.

Cũng theo BS Lan, sau 3 tuần điều trị bệnh nhân thuyên giảm tốt các triệu chứng, ăn ngủ được, nhận thức được stress và có giải pháp đối phó stress.

TS.BS Dương Minh Tâm, Trưởng Đơn nguyên liên quan đến rối loạn tâm thần stress, Viện Sức khỏe Tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, rối loạn sự thích ứng được đặc trưng bởi một phản ứng cảm xúc với một sự kiện căng thẳng

Lý do gì dẫn đến rối loạn sự thích ứng?

Chia sẻ về rối loạn sự thích ứng, TS.BS Dương Minh Tâm, Trưởng Đơn nguyên liên quan đến rối loạn tâm thần stress, Viện Sức khỏe Tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, rối loạn sự thích ứng được đặc trưng bởi một phản ứng cảm xúc với một sự kiện căng thẳng.

Tỷ lệ mắc rối loạn này ước tính là từ 2 đến 8% dân số nói chung, con số này ngày càng tăng cao. Phụ nữ được chẩn đoán mắc cao gấp đôi nam giới. Các rối loạn có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng thường được chẩn đoán ở thanh thiếu niên.

Thông thường, yếu tố gây căng thẳng liên quan đến các vấn đề làm thay đổi điều kiện sống của người bệnh như thay đổi chỗ ở, công việc, sức khỏe. Các triệu chứng phải bắt đầu trong vòng 3 tháng kể từ khi tác nhân gây căng thẳng và phải thuyên giảm trong vòng 6 tháng sau khi loại bỏ tác nhân gây căng thẳng.

Các yếu tố nguy cơ gồm trải qua căng thẳng đáng kể trong thời thơ ấu, có vấn đề sức khỏe tâm thần khác, có một số hoàn cảnh trong cuộc sống khó khăn xảy ra cùng một lúc, thiếu hệ thống hỗ trợ, hoàn cảnh sống khó khăn căng thẳng mạn tính, lạm dụng hoặc tấn công thể chất hoặc tình dục, lạm dụng khi còn nhỏ hoặc được bao bọc quá mức, gia đình tan vỡ khi còn nhỏ.

Ngoài ra, theo TS Tâm, stress được xem là nhân tố tác động trực tiếp của rối loạn sự thích ứng, nếu không có stress thì rối loạn này không xảy ra. Rối loạn sự thích ứng thường xuất hiện sau một hoặc nhiều yếu tố sang chấn, nhưng không nhất thiết phải xuất hiện ngay sau sang chấn. Những người có nhân cách dễ bị tổn thương cũng thường gặp vấn đề này hơn.

Rối loạn sự thích ứng sẽ để lại hậu quả rất lớn cho bệnh nhân tùy thuộc vào từng cá thể, độ tuổi.

Đa phần các bệnh sẽ có những ảnh hưởng lâu dài này có thể bao gồm: mất ngủ; cách ly xã hội và thu rút; xung đột hôn nhân hoặc gia đình; suy giảm khả năng làm việc; nghiện rượu, sử dụng ma túy; rối loạn trầm cảm; rối loạn lo âu; rối loạn nhân cách chống đối xã hội; tự hủy hoại; ý tưởng và hành vi tự sát.

Về biểu hiện lâm sàng, các bác sĩ cho biết, bệnh nhân có thể có biểu hiện y như người bị trầm cảm như mất quan tâm, hứng thú; giảm năng lượng và tăng mệt mỏi; có ý tưởng và hành vi tự hủy hoại hoặc tự sát; rối loạn giấc ngủ bất kỳ loại nào…), hoặc như người bị lo âu (như hồi hộp, vã mồ hôi, run, khó thở…).

Trong khi hầu hết các trường hợp rối loạn sự thích ứng tự khỏi trong vòng sáu tháng kể từ khi xảy ra sự kiện. Một số trẻ em và thanh thiếu niên có thể gặp phải những ảnh hưởng lâu dài do chứng rối loạn này gây ra.

Những ảnh hưởng lâu dài này có thể bao gồm mất ngủ, suy giảm khả năng làm việc, nghiện rượu, sử dụng ma túy, rối loạn trầm cảm, rối loạn lo âu, rối loạn nhân cách chống đối xã hội, tự hủy hoại, ý tưởng và hành vi tự sát…

Đa số trường hợp rối loạn sự thích ứng cần phải điều trị trong thời gian ngắn. Những trường hợp mắc rối loạn sự thích ứng kéo dài hoặc gặp các yếu tố stress kéo dài liên tục cần được điều trị lâu hơn.

Phương pháp điều trị rối loạn sự thích ứng bao gồm liệu pháp tâm lý, hóa dược hoặc cả hai. Hiện tại, tâm lý trị liệu vẫn là điều trị lựa chọn cho các rối loạn sự thích ứng.

Do đó, bác sĩ khuyến cáo khi có các biểu hiện lâm sàng của bệnh, cần đến cơ sở y tế chuyên khoa để được tư vấn và điều trị kịp thời. Đồng thời về phía mỗi người, bác sĩ cho rằng, nên tìm một môn thể thao, một cách vận động phù hợp với cơ thể và rèn luyện đều đặn.

Bên cạnh đó, cần có một lối sống, tư duy tích cực, khi tiếp nhận một thông tin nên nhìn ở hướng mở chứ không nên chỉ nhìn theo khía cạnh tiêu cực. Với những gia đình có người thân có nhân cách yếu, có tính hay lo âu cũng cần có sự tương trợ, quan tâm để không xảy ra hệ lụy đáng tiếc...

Thái Bình/ Ảnh: Thế Anh