VNVC triển khai tiêm vắc xin phòng viêm phổi, viêm phế quản do RSV

Vắc xin phòng RSV do Tập đoàn dược phẩm Pfizer (Mỹ) sản xuất tại Bỉ, được Hệ thống Tiêm chủng VNVC ra mắt và triển khai tiêm trên toàn quốc từ ngày 27/9. Vắc xin ứng dụng công nghệ protein tái tổ hợp nhắm vào hai phân nhóm phổ biến và nguy hiểm nhất của RSV là RSV-A và RSV-B.

Vắc xin được chỉ định tiêm một mũi duy nhất cho thai phụ từ tuần 24-36 của thai kỳ và người lớn từ 60 tuổi trở lên.

Tính đến tháng 9/2025, vắc xin phòng RSV đã được phê duyệt sử dụng tại hơn 60 quốc gia và đưa vào chương trình tiêm chủng quốc gia ở nhiều nước, áp dụng cho phụ nữ mang thai, người cao tuổi và người có bệnh nền.

Những mẹ bầu đầu tiên được tiêm vắc xin phòng RSV của Pfizer tại trung tâm tiêm chủng VNVC Hoàng Văn Thụ, TP HCM. Ảnh: Mộc Thảo

Các dữ liệu lâm sàng cho thấy, tiêm vắc xin phòng RSV trong thai kỳ giúp giảm 81,8% nguy cơ trẻ mắc nhiễm trùng hô hấp dưới nặng phải chăm sóc y tế trong 90 ngày đầu đời và duy trì hiệu lực bảo vệ 69,4% đến 6 tháng tuổi. Còn ở người cao tuổi, vắc xin phòng RSV cho thấy hiệu lực giảm tới 88,9% nguy cơ mắc nhiễm trùng hô hấp dưới do RSV trong năm đầu tiên sau tiêm và duy trì bảo vệ kéo dài so với nhóm không tiêm.

Ngay trong ngày đầu ra mắt, VNVC đã ghi nhận hàng trăm thai phụ và người cao tuổi đăng ký tiêm vắc xin phòng RSV. Bên cạnh đó, hội thảo chuyên đề về chăm sóc sức khỏe thai phụ và phòng ngừa RSV do VNVC tổ chức trên toàn quốc cũng thu hút đông đảo phụ nữ mang thai tham dự, góp phần lan tỏa thông tin khoa học và nâng cao nhận thức bảo vệ con ngay từ trong bụng mẹ của các gia đình đang chuẩn bị chào đón các em bé sắp được chào đời.

Đến VNVC tiêm vắc xin RSV khi mang thai lần hai ở tuần thai thứ 27, chị Minh Ngọc (35 tuổi, sống ở TP HCM) chia sẻ nỗi lo lắng sau trải nghiệm của con trai đầu nay đã 6 tuổi từng nhập viện điều trị viêm phổi nửa tháng khi mới 3 tháng tuổi. Sau khi khỏi bệnh, bé khò khè kéo dài, chậm phát triển và còi cọc hơn so với các bạn cùng lứa.

“Biết VNVC có vắc xin phòng RSV, loại virus gây viêm phổi, viêm tiểu phế quản hàng đầu ở trẻ dưới 6 tháng tuổi, tôi đã chủ động tiêm trong thai kỳ để bé thứ hai được bảo vệ sớm, tránh lặp lại lo lắng như với bé đầu”, chị Ngọc chia sẻ.

Nhiều mẹ bầu tham dự hội thảo chuyên đề về chăm sóc sức khỏe thai phụ và phòng ngừa RSV do VNVC tổ chức ngày 27/9. Ảnh: Mộc Thảo

Bác sĩ Bạch Thị Chính - Giám đốc Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC cho biết, RSV là loại virus ác tính hàng đầu gây nhiễm trùng đường hô hấp dưới, khiến hàng triệu ca nhập viện và hàng trăm nghìn ca tử vong mỗi năm trên toàn cầu.

“Bệnh dễ lây lan qua đường hô hấp khi hít phải hoặc tiếp xúc các giọt bắn chứa virus trên các bề mặt như mặt bàn, ghế, sàn nhà, thành giường… Trẻ mắc RSV thường khởi phát các triệu chứng như ho, hắt hơi, sổ mũi, quấy khóc. Bệnh có thể diễn biến bất ngờ khiến trẻ sốt cao, co giật, tím tái, bỏ bú, thở nhanh, thở rút lõm lồng ngực, suy hô hấp và dẫn đến tử vong”, BS Chính khuyến cáo.

BS Chính cho biết thêm, sau nhiều năm chờ đợi, Việt Nam đã có vắc xin phòng RSV dành cho mẹ bầu và người lớn tuổi. Trong thời gian tới, VNVC sẽ tiếp tục nỗ lực đưa về thêm các loại vắc xin và kháng thể đơn dòng phòng RSV từ những tập đoàn vắc xin và dược phẩm hàng đầu thế giới, nhằm bảo vệ trẻ nhỏ và người trưởng thành.

WHO ước tính mỗi năm, RSV gây ra 3,6 triệu ca nhập viện liên quan đến RSV và khoảng 100.000 ca tử vong do RSV ở trẻ em dưới 5 tuổi trên toàn thế giới, gần 50% trẻ tử vong do RSV xảy ra ở trẻ dưới 6 tháng tuổi. Nhiều trẻ mắc RSV còn phải đối mặt với di chứng lâu dài như: thở khò khè, hen suyễn, suy giảm chức năng phổi. Còn ở người cao tuổi, bệnh thường kéo dài, hồi phục chậm và làm trầm trọng thêm các bệnh nền như tim mạch, phổi mạn tính, tiểu đường…

Người cao tuổi được bác sĩ khám sàng lọc trước khi tiêm ngừa tại VNVC. Ảnh: Khánh Hòa

Tại Việt Nam, virus RSV lưu hành quanh năm và bùng phát mạnh vào mùa mưa. Hằng năm, các bệnh viện đều ghi nhận nhiều trẻ nhập viện vì viêm phổi, viêm tiểu phế quản và các ca tử vong do RSV.

BS. CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Giám đốc Trung tâm Sản phụ khoa, BVĐK Tâm Anh TP HCM, cho biết nghiên cứu cho thấy thai phụ nhiễm RSV tăng nguy cơ viêm phổi, tiền sản giật, sinh non trước 37 tuần so với những người không nhiễm virus; trẻ sinh non bị nhiễm RSV có nguy cơ tử vong do virus cao gấp ba lần so với trẻ sinh đủ tháng đồng thời tỷ lệ nhập viện, phải hồi sức và suy hô hấp cũng cao hơn. Các tổ chức y khoa trên thế giới như CDC, Hội Sản phụ khoa Mỹ (ACOG) và các thử nghiệm lâm sàng đều đánh giá và chứng minh vắc xin RSV an toàn cho cả mẹ và thai nhi.

“Đây là một bước tiến vượt bậc của y học dự phòng trong sản khoa, phù hợp với khuyến cáo quốc tế, góp phần giảm trẻ sơ sinh nhập viện, tử vong, giảm gánh nặng điều trị cho gia đình và xã hội”, BS Mỹ Nhi cho biết thêm.

Với mạng lưới hơn 240 trung tâm tiêm chủng quy mô lớn và hiện đại, hệ thống hàng trăm kho bảo quản vắc xin đạt chuẩn quốc tế và tự chủ trong hệ thống logistic phân phối vắc xin chuyên dụng, Hệ thống tiêm chủng vắc xin VNVC đã nhanh chóng và kịp thời triển khai tiêm vắc xin phòng RSV trên toàn quốc. Điều này có ý nghĩa khi cả nước đang bước vào mùa mưa, thời tiết diễn biến phức tạp, nguy cơ tăng cao của các bệnh đường hô hấp, trong đó có RSV.

Khánh Hòa