Vĩnh Long phát huy thế mạnh trung tâm kinh tế biển và năng lượng tái tạo
Việc sáp nhập ba tỉnh Vĩnh Long, Bến Tre, Trà Vinh thành một đơn vị hành chính thống nhất không chỉ mở rộng về địa giới, mà là một quyết sách chiến lược, sự hợp lực mang tầm vóc lịch sử để kiến tạo không gian phát triển mới, định hình lại bản đồ kinh tế của cả vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL).
Về vị trí địa lý, giao thông, tỉnh Vĩnh Long nằm ở trung tâm của ĐBSCL, “ba mặt giáp sông, một mặt giáp biển”. Trên địa bàn tỉnh có luồng cho tàu biển có trọng tải lớn vào sông Hậu, các sông lớn như sông Tiền, sông Hậu cùng các nhánh sông Cổ Chiên, Ba Lai, Hàm Luông, Măng Thít… cho thấy vai trò chiến lược đặc biệt trong kết nối giao thông thủy và phát triển kinh tế vùng.
Đặc biệt, tỉnh Vĩnh Long có bờ biển dài hơn 130km, với các cửa sông lớn như Định An, Cung Hầu, Ba Lai - mở ra tiềm năng phát triển kinh tế biển, logistics, cảng biển, điện gió… Trên đường bộ, hệ thống giao thông khá đồng bộ, kết nối với các tỉnh trong khu vực ĐBSCL và các vùng kinh tế trọng điểm phía Nam bằng các tuyến giao thông huyết mạch như: Quốc lộ 1A, 53, 53B, 57, 57B, 57C, 60, 54 và các cầu: Mỹ Thuận (1, 2), Rạch Miễu (1, 2), Cổ Chiên, Hàm Luông, Đại Ngãi, Cần Thơ cùng các tuyến cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận, Mỹ Thuận - Cần Thơ được kết nối thông suốt.

Tỉnh Vĩnh Long kỳ vọng trở thành trung tâm kinh tế biển và năng lượng tái tạo.
Với bờ biển dài 130km, tỉnh Vĩnh Long có điều kiện lý tưởng để phát triển đồng bộ các lĩnh vực như nuôi trồng và khai thác thủy - hải sản, cảng biển, logistics, công nghiệp ven biển, khu đô thị ven biển và du lịch sinh thái biển, phát triển năng lượng điện gió, điện mặt trời...
Đặc biệt, cụm cảng Trà Vinh, Khu Kinh tế Định An (là một trong 16 Khu Kinh tế ven biển của cả nước), các khu vực năng lượng, nhất là năng lượng tái tạo tại Duyên Hải (thuộc tỉnh Trà Vinh cũ) và Bình Đại (thuộc tỉnh Bến Tre cũ) đang thu hút sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư, tương lai sẽ trở thành Trung tâm xuất khẩu năng lượng tái tạo của cả nước.
Theo ông Lữ Quang Ngời, Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long, trên nền tảng vị thế và tầm vóc mới, tỉnh Vĩnh Long sở hữu bốn trụ cột phát triển chính, gồm: Kinh tế biển và năng lượng tái tạo; Nông nghiệp sinh thái, công nghệ cao; Hạ tầng kết nối và dịch vụ logistics; Di sản văn hóa và nguồn nhân lực. Đây không phải là những tiềm năng riêng lẻ, mà là một hệ thống các lợi thế có khả năng tương tác, cộng hưởng, tạo ra sức mạnh tổng hợp để kiến tạo nên sự thịnh vượng bền vững.
Tỉnh Vĩnh Long nhận diện rõ tiềm năng, lợi thế, bất lợi và thách thức, xác lập định hướng chiến lược phát triển cho giai đoạn 2025 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, đưa Vĩnh Long trở thành tỉnh phát triển thịnh vượng, văn minh, sinh thái; trung tâm kinh tế biển năng động, trung tâm nông nghiệp xanh và năng lượng tái tạo hàng đầu của vùng ĐBSCL và cả nước.
Ông Lê Anh Đức, Trưởng Ban Quy hoạch và phát triển vùng, Viện Chiến lược và chính sách kinh tế - tài chính đánh giá sự kết hợp giữa dải ven biển dài 130km của Bến Tre và Trà Vinh với mạng lưới giao thông thủy bộ huyết mạch của Vĩnh Long sẽ tạo ra một siêu hành lang kinh tế biển và logistics, có tiềm năng trở thành một trong những cửa ngõ xuất khẩu chính của toàn vùng ĐBSCL. Vĩnh Long có tổng tiềm năng năng lượng tái tạo là rất lớn, có thể lên đến hàng chục nghìn MW, được củng cố bởi sự hiện diện của Trung tâm Điện lực Duyên Hải tại Trà Vinh, với 4 nhà máy nhiệt điện có tổng công suất gần 4.500 MW.
Với quy mô sản xuất vượt xa nhu cầu nội tại, tỉnh Vĩnh Long sẽ trở thành một nhà xuất khẩu điện năng lớn cho toàn bộ khu vực phía Nam, đặc biệt là vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và TP Hồ Chí Minh, góp phần quan trọng vào việc đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia và thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng xanh của Việt Nam. Định hướng đến năm 2050, tỉnh Vĩnh Long kỳ vọng là cực tăng trưởng Kinh tế biển - Nông nghiệp thông minh và Trung tâm Logistics của vùng ĐBSCL.
Ông Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển đô thị Việt Nam cũng nhận định việc hợp nhất 3 tỉnh Vĩnh Long, Trà Vinh và Bến Tre, mở rộng không gian và lợi thế "sông - biển" cùng với nhiều cửa sông quan trọng như Định An, Cung Hầu và Ba Lai. Tỉnh Vĩnh Long có lợi thế lớn về phát triển kinh tế biển và tạo ra cơ hội khai thác triệt để các thế mạnh về cảng biển, đặc biệt là luồng tàu biển đi vào sông Hậu qua địa bàn Trà Vinh, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu và logistics. Tỉnh Vĩnh Long có thể hình thành các đô thị năng lượng hoặc logistics ven biển, thu hút đầu tư vào các chuỗi công nghiệp năng lượng sạch và logistics ven biển.