Vinh danh nhóm thực hiện Dự án bảo vệ loài linh trưởng cực kỳ nguy cấp, quý hiếm trong Sách đỏ

Ông Nguyễn Thanh Tú, Trưởng nhóm bảo tồn voọc gáy trắng quý hiếm tại huyện Tuyên Hóa (Quảng Bình) cho biết, dự án "Bảo tồn voọc gáy trắng" của nhóm được vinh danh ở hạng mục dự án bền bỉ tại Giải thưởng "Hành động vì cộng đồng-Human Act Prize 2024".

Dự án “Bảo tồn voọc gáy trắng” ở huyện Tuyên Hóa (Quảng Bình) được vinh danh ở hạng mục dự án bền bỉ.

Dự án "Bảo tồn voọc gáy trắng" do Tổ bảo tồn tự nguyện voọc gáy trắng thực hiện từ năm 2012 đến nay. Hoạt động của nhóm tập trung vào việc bảo vệ loài linh trưởng quý hiếm đang bị đe dọa ở Việt Nam cùng nhiều động vật hoang dã khác.

Ông Tú là một người lính biên phòng về hưu, khoảng năm 2012, người dân địa phương phát hiện đàn linh trưởng khoảng 10 con từ trên núi đá vôi Thiết Sơn xuống gần khu dân cư. Một số người xem đó là động vật bình thường nên bẫy bắt.

Sau tìm hiểu, biết được đây là loài động vật quý hiếm, có nguy cơ tuyệt chủng nên ông Tú và một số người dân tình nguyện đứng ra bảo vệ chúng. Tổ tự nguyện bảo vệ loài Voọc đen gáy trắng được thành lập với 4 thành viên.

Voọc gáy trắng ở vùng núi huyện Tuyên Hóa.

Trong nhóm có một số thành viên từng là thợ săn, bẫy thú rừng. Không thù lao, không chế độ, nhưng tổ tự nguyện bảo vệ Voọc đen gáy trắng kiên trì hoạt động. Họ thường xuyên tuần tra, kiểm tra tại các ngọn núi đá vôi để gỡ bẫy săn, ngăn chặn phá rừng, tuyên truyền người dân không săn bắt động vật hoang dã quý hiếm và chung tay bảo vệ chúng.

Sau thời gian dài hoạt động hiệu quả, hiện số thành viên của tổ là 15 người trong đó có 3 phụ nữ. Vượt qua nhiều khó khăn, thách thức các tổ viên luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình.

"Trong tổ ngoài đàn ông thì có 3 tổ viên là chị em phụ nữ. Không vì giới tính mà họ ít xông xáo, năng nổ hơn tổ viên khác. Việc băng rừng, leo vách đá để tuần tra có nhiều khó khăn nguy hiểm. Đặc biệt vào mùa mưa lạnh này đá trơn, ướt khiến việc tuần tra thêm vất vả", ông Tú cho biết.

Tổ tự nguyện bảo vệ loài Voọc đen gáy trắng tuần tra bảo vệ voọc.

Ngoài việc tiếp cận khu vực sinh sống của loài Voọc đen gáy trắng để bảo vệ, các thành viên Tổ bảo tồn tự nguyện còn thực hiện công tác tuyên truyền tới người dân, học sinh. Những em nhỏ khi biết được quê hương mình đang có "báu vật" cư trú tỏ ra thích thú và mong muốn được bảo vệ.

Được biết, để bảo vệ tốt đàn Voọc, Hạt Kiểm lâm huyện Tuyên Hóa đã ban hành quyết định thành lập Tổ tự nguyện bảo vệ đàn voọc. Tổ hoạt động dựa theo quy chế và quyết định hỗ trợ kinh phí. Ngoài ra, lực lượng kiểm lâm huyện cũng phối hợp với tổ tự nguyện tăng cường công tác tuần tra, truy quét lâm tặc, bảo vệ hiệu quả diện tích quy hoạch rừng đặc dụng.

Thông qua các hoạt động thiết thực, dự án không chỉ bảo vệ voọc gáy trắng mà còn góp phần gìn giữ sự đa dạng sinh học và phát triển bền vững cho khu vực. Với sự chung sức của cộng đồng, đến nay, trên địa bàn các xã Thạch Hóa, Đồng Hóa, Sơn Hóa, Thuận Hóa, huyện Tuyên Hóa ghi nhận 22 đàn với hơn 150 cá thể Voọc đen gáy trắng.

Ông Tú cùng các thành viên trong Tổ tự nguyện bảo vệ loài Voọc đen gáy trắng được vinh danh sau hơn chục năm kiên trì bảo vệ loài linh trưởng quý hiếm.

Voọc gáy trắng (còn gọi là Voọc Hà Tĩnh) có tên khoa học là Trachypithecus hatinhensis. Đây là một trong những loài linh trưởng được xếp hạng cực kỳ nguy cấp trong Sách đỏ Việt Nam, cần ưu tiên bảo tồn. Voọc gáy trắng là loài đặc hữu của khu vực miền Trung Việt Nam và Lào. Ở Việt Nam, loài này chỉ phân bố giới hạn tại hai tỉnh Quảng Bình và Quảng Trị. Voọc gáy trắng là loài động vật sống trên cây, ăn quả lá và hoa.

Hùng Trần