Viết tiếp trang sử hào hùng
Trong chuyến thăm và gặp gỡ các đồng chí nguyên lãnh đạo Ban An ninh Quảng Đà nhân kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng TP Đà Nẵng (29-3-1975 - 29-3-2025), Thượng tướng Lê Thế Tiệm, nguyên cán bộ Ban An ninh Quảng Đà, nguyên Thứ trưởng Bộ Công an đã có cuộc trò chuyện về những ngày đầu tiếp quản Đà Nẵng sau giải phóng. Những ký ức sống động về giai đoạn lịch sử đầy thử thách ấy không chỉ phản ánh tinh thần trách nhiệm, ý chí kiên cường của lực lượng an ninh cách mạng mà còn là bài học quý giá cho thế hệ hôm nay.

Ban An ninh Quảng Đà tại căn cứ Hòn Tàu.
Sau ngày 29-3-1975, Đà Nẵng hoàn toàn được giải phóng, nhưng nhiệm vụ của lực lượng an ninh thời bấy giờ không chỉ dừng lại ở chiến thắng. Họ phải đối mặt với muôn vàn khó khăn.
Những ngày đầu tiếp quản: Bản lĩnh trước thử thách
Là người chứng kiến và đồng hành cùng những bước trưởng thành của lực lượng Công an Quảng Nam - Đà Nẵng từ những ngày gian khổ chiến đấu chống quân xâm lược, cho đến khi giải phóng, đổi mới và lớn mạnh như hôm nay, Thượng tướng Lê Thế Tiệm kể lại, mờ sáng ngày 29-3-1975, các mũi tiến quân của ta dồn dập nổ súng tấn công vào Đà Nẵng. Lực lượng an ninh đã phối hợp với các lực lượng khác tiến công, chiếm lĩnh một số điểm trọng yếu như Nhà máy đèn, Nhà máy nước, Đài phát thanh, Nha Cảnh sát vùng I, Trụ sở Quốc dân đảng, Cơ quan CIA, Tòa Thị chính… và các điểm của cảnh sát ngụỵ.
Trong quá trình tấn công chiếm lĩnh các cơ quan, công sở của địch, ta đã thu giữ hầu hết các phương tiện, tài liệu của địch; nhanh chóng triển khai công tác bảo vệ các mục tiêu đã chiếm lĩnh; tổ chức bảo vệ đưa đón các đồng chí lãnh đạo của Khu ủy, Tỉnh ủy vào Đà Nẵng để chỉ đạo cuộc tiến công và thiết lập chính quyền cách mạng lâm thời. Tướng Lê Thế Tiệm thời điểm đó trực tiếp tham gia bảo vệ đồng chí Hồ Nghinh - Bí thư Đặc khu ủy Quảng Đà- vào thành phố.
Chiều 29-3-1975, TP Đà Nẵng hoàn toàn giải phóng. "Lực lượng An ninh Quảng Đà suốt những năm tháng chiến đấu ở chiến trường, hoạt động bí mật là chủ yếu. Khi giải phóng Đà Nẵng, chúng tôi phải tiếp quản nhưng chưa có kinh nghiệm quản lý đô thị. Tình hình rất hỗn loạn, mạng lưới tình báo, gián điệp và các đảng phái phản động vẫn tồn tại", vị tướng Công an nhớ lại những khó khăn ngày đầu tiếp quản.
Trước tình hình đó, lực lượng An ninh Quảng Đà đã phải lập tức tổ chức lại các tuyến phòng thủ, bảo vệ các cơ quan quan trọng. Đồng chí Hoàng Văn Lai- Trưởng ty Công an lúc bấy giờ, quyết định tạm thời lui lực lượng về Điện Thắng (Quảng Nam) để nghiên cứu địa hình thành phố, từ đó lập kế hoạch kiểm soát trật tự. Những biện pháp đầu tiên được triển khai gồm chốt chặn tại các điểm giao thông trọng yếu, quản lý hồ sơ, tổ chức cho sĩ quan, cảnh sát chế độ cũ trình diện. Chỉ sau một thời gian ngắn, lực lượng An ninh Quảng Đà đã tổ chức đăng ký và kiểm soát hơn 130.000 đối tượng, đồng thời thiết lập các trại cải tạo cho những phần tử nguy hiểm. Với phương châm "dựa vào nhân dân", lực lượng Công an nhanh chóng tiếp cận, thích nghi với nhiệm vụ mới, góp phần ổn định trật tự trong thời kỳ hậu chiến.
Sau những năm tháng khó khăn ban đầu, Công an TP Đà Nẵng dần kiện toàn về tổ chức và chuyên môn. Bộ Công an đã tăng cường lực lượng từ các địa phương có kinh nghiệm như Hải Phòng, Thanh Hóa để hỗ trợ công tác quản lý đô thị, đào tạo nghiệp vụ. Đồng chí Trần Đông- Giám đốc Công an TP Hải Phòng được cử vào Đà Nẵng để tư vấn, hướng dẫn về phương thức quản lý an ninh đô thị. Những kinh nghiệm quý báu này đã giúp Công an TP Đà Nẵng nhanh chóng thích nghi, lập kế hoạch dài hạn nhằm kiểm soát chặt chẽ ANTT trên địa bàn.

Thượng tướng Lê Thế Tiệm thăm hỏi các đồng chí, đồng đội lực lượng An ninh Quảng Nam - Đà Nẵng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. (Ảnh chụp năm 2015).
Những năm cuối thập niên 1970, Đà Nẵng phải đối mặt với nhiều thử thách khi đất nước vừa thống nhất. Đời sống nhân dân còn nhiều khó khăn, các thế lực phản động tìm cách chống phá chính quyền. Cùng thời gian này, trong bối cảnh cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới Tây Nam và phía Bắc diễn ra, lực lượng an ninh TP Đà Nẵng khi đó tham gia chi viện cho các chiến trường. Vào thời điểm vừa thiếu cán bộ, vừa hạn chế về kinh nghiệm, Công an TP Đà Nẵng vẫn ưu tiên cử những cán bộ có năng lực và kinh nghiệm tham gia hỗ trợ.
Song song với đó, lực lượng an ninh phải đồng thời đấu tranh quyết liệt với các tổ chức phản động trong nước. Năm 1978, dưới sự chỉ đạo của đồng chí Hoàng Văn Lai, Công an TP Đà Nẵng đã triệt phá tổ chức phản động "Việt Nam dân tộc cách mạng Đảng" do Nguyễn Văn Bảy cầm đầu, tập trung tại "mật khu" Nam Yên, xã Hòa Bắc, huyện Hòa Vang. Trong trận đột kích vào hang ổ của bọn phản động, đồng chí Hoàng Văn Lai đã anh dũng hy sinh. Biến đau thương thành hành động, sự mất mát này càng hun đúc thêm ý chí chiến đấu và quyết tâm của lực lượng Công an TP Đà Nẵng. "Dưới sự lãnh đạo của Đảng và Bộ Công an, dù đối mặt với khó khăn ở bất kỳ giai đoạn nào, lực lượng Công an TP Đà Nẵng vẫn luôn vượt qua thử thách, hoàn thành xuất sắc trọng trách mà Đảng và nhân dân giao phó. Sự trưởng thành ấy được chính quyền và nhân dân ghi nhận, đánh giá cao", Thượng tướng Lê Thế Tiệm khẳng định.

Lực lượng Công an TP Đà Nẵng hôm nay luôn khắc sâu và trân trọng những sự hy sinh, cống hiến của thế hệ cha anh đi trước (Trong ảnh: Đoàn viên thanh niên Công an TP Đà Nẵng tham quan tại Nhà truyền thống).
Viết tiếp truyền thống
Từ những ngày đầu gian khó đến thời điểm hiện tại, lực lượng Công an TP Đà Nẵng đã chứng minh bản lĩnh, sự trung thành tuyệt đối với Đảng và nhân dân. Từ khi trở thành thành phố trực thuộc Trung ương (1997), lực lượng Công an đã góp phần tích cực cùng Đà Nẵng thực hiện hiệu quả các Chương trình "Thành phố 4 an", "5 không, 3 có", "4 an", "Thành phố môi trường"… Những chiến công nối tiếp chiến công trên trận tuyến bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội. Nhiều đơn vị, cá nhân trong lực lượng đã được vinh danh với danh hiệu Anh hùng Lực lượng Vũ trang nhân dân, Huân chương Hồ Chí Minh và các giải thưởng cao quý khác qua các thời kỳ.
Những chiến công, sự hy sinh của các thế hệ đi trước chính là nền tảng vững chắc để lực lượng Công an TP Đà Nẵng tiếp tục phát triển, bảo vệ sự bình yên cho thành phố bên sông Hàn. Và ngày hôm nay, đúng vào 50 năm sau ngày đất nước giải phóng, cả nước tiếp tục với cuộc cách mạng mới, cuộc cách mạng về tinh gọn bộ máy theo tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TW. Đây là một cuộc cách mạng tạo động lực đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Trước thời cơ và vận mệnh lịch sử của dân tộc, Thượng tướng Lê Thế Tiệm nhắn nhủ lực lượng Công an TP trong giai đoạn hiện nay rằng, khi đất nước đang đẩy mạnh cuộc cách mạng tinh gọn, cải cách bộ máy hành chính, mỗi cán bộ, chiến sĩ Công an tiếp tục nêu cao tinh thần trách nhiệm, đặt lợi ích quốc gia, dân tộc lên trên lợi ích cá nhân.
Cho rằng cuộc cách mạng nào cũng sẽ có sự hy sinh và trong quá trình tinh giản bộ máy, sẽ có những đồng chí phải gác lại quyền lợi riêng để phục vụ mục tiêu lớn hơn: Xây dựng một lực lượng Công an chính quy, tinh nhuệ, đáp ứng yêu cầu của thời đại mới.
Thượng tướng Lê Thế Tiệm tin tưởng rằng, với bản lĩnh, phẩm chất và truyền thống của lực lượng CAND, mỗi cán bộ, chiến sĩ Công an TP Đà Nẵng hôm nay sẽ sẵn sàng gánh vác trọng trách, vượt qua thách thức để góp phần bảo vệ ANTT, đóng góp tích cực vào sự nghiệp chung, vì sự phát triển của đất nước và hạnh phúc của nhân dân.
Nhìn về tương lai, với lòng nhiệt huyết, khát khao đổi mới và sự gắn kết bền chặt với nhân dân, Công an TP Đà Nẵng sẽ tiếp tục là "tấm lá chắn thép" bảo vệ nền an ninh quốc gia, góp phần xây dựng một xã hội công bằng, văn minh và thịnh vượng.