Việt Nam xếp thứ ba ở Đông Nam Á về lãng phí thực phẩm

Trong khuôn khổ Triển lãm quốc tế lần thứ 18 về công nghệ xử lý, chế biến và đóng gói bao bì năm 2025 (ProPak Vietnam), diễn ra phiên thảo luận “Hệ thống thực phẩm bền vững”.

Bà Lê Thị Thanh Thảo, Đại diện Quốc gia Tổ chức Phát triển Công nghiệp Liên Hợp quốc tại Việt Nam (UNIDO) cho biết, lãng phí thực phẩm trên toàn cầu ước khoảng 1.000 tỉ USD/năm. Khu vực Đông Nam Á chiếm 25% và Việt Nam xếp thứ ba ở Đông Nam Á về lãng phí thực phẩm.

Theo bà Thảo, quá trình hỗ trợ của UNIDO cho nông dân, doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam trong xuất khẩu xoài, sầu riêng nhận thấy các đơn vị này thiếu kinh nghiệm.

Chẳng hạn, bao bì đóng gói dày, không đựng vừa khối lượng cần thiết, thùng đựng không đúng tiêu chuẩn…Như vậy, lượng lớn rác thải thải ra môi trường do thực phẩm không được bảo quản đúng cách.

Bà Thảo cho rằng, những năm qua, xuất khẩu rau quả của Việt Nam ấn tượng. Đáng chú ý, trong kim ngạch xuất khẩu rau quả 7,1 tỉ USD năm 2024 thì sầu riêng chiếm 1/3.

Do đó, để đáp ứng các yêu cầu của thị trường xuất khẩu, doanh nghiệp cần tuân thủ nhiều quy định như chất bảo quản, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, nguồn hàng chất lượng và ổn định, nhất là bao bì đóng gói.

Bà Huangyi Chen, Giám đốc Phát triển bền vững, khu vực Nam Thái Bình Dương Tập đoàn SIG cho biết, qua nghiên cứu khu vực Đông Nam Á cho thấy Việt Nam đang tiên phong phát triển xanh mạnh mẽ. Đặc biệt, người tiêu dùng trẻ sẵn sàng chi cho các thương hiệu quan tâm đến bảo vệ môi trường.

Chuyên gia chia sẻ thông tin tại phiên thảo luận.

Theo bà Huangyi Chen, trên con đường phát triển bền vững, điều tiên quyết của chúng tôi là đồng hành cùng nhà sản xuất thực phẩm với giải pháp bao bì vừa bảo quản tốt thực phẩm vừa tái chế.

Do đó, nhằm góp phần giảm lãng phí thực phẩm, bảo vệ môi trường, với công nghệ tiệt trùng trong bao bì thực phẩm, đây là giải pháp tối ưu mà nhà sản xuất không phải dùng chất bảo quản, hay cần bảo quản trong các điều kiện mà vẫn đảm bảo chất lượng nhất khi đến tay người tiêu dùng.

Trong khi đó, bà Võ Xuân Minh Kha, Giám đốc SIG Việt Nam cho biết, để có thể phát triển vật liệu mới bền vững đòi hỏi thời gian, kinh phí và năng lực sản xuất. Vì vậy, chi phí ban đầu của doanh nghiệp sẽ cao hơn so với bao bì thông thường.

“Với định hướng phát triển xanh là lâu dài, nên chi phí tăng cao không bị đẩy xuống khách hàng và người tiêu dùng mà là sự chia sẻ đồng đều giữa các bên. Do đó, để đóng góp cùng Việt Nam đạt Netzero vào năm 2050 không chỉ một cá nhân có thể triển khai mà cần sự đồng hành của các bên trong chuỗi cung ứng và người tiêu dùng” - bà Kha nói.

Cũng theo bà Kha, hiện nay công ty vẫn chưa phải thực hiện nghĩa vụ trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) nhưng hợp tác với khách hàng thu gom vỏ hộp sữa qua sử dụng nhằm xây dựng nhận thức của người tiêu dùng.

Đồng thời, đóng góp vào nguồn nguyên liệu lớn cho ngành công nghiệp sản xuất giấy.

Theo các chuyên gia, Việt Nam với thế mạnh về nông nghiệp, nên lãng phí thực phẩm có nhiều lý do. Chẳng hạn, rau quả trái cây do không được bảo quản đúng cách, quá trình vận chuyển bị hư hại nên phải bỏ đi, phần lớn là chôn lấp, gây ô nhiễm môi trường lớn.

Bên cạnh giải pháp bao bì, chúng ta cần có các chương trình đào tạo người nông dân lẫn các bên trong chuỗi cung ứng, đặc biệt là nhận thức người tiêu dùng.

TÚ UYÊN