Việt Nam sẽ có sàn giao dịch dữ liệu

Về việc chuyển, xử lý dữ liệu xuyên biên giới, luật quy định cơ quan, tổ chức, cá nhân được tự do chuyển dữ liệu từ nước ngoài về Việt Nam, xử lý dữ liệu của nước ngoài tại Việt Nam, được nhà nước bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp theo quy định của pháp luật.

Việc chuyển dữ liệu cốt lõi, dữ liệu quan trọng bao gồm: chuyển dữ liệu đang lưu trữ tại Việt Nam tới hệ thống lưu trữ dữ liệu đặt ngoài lãnh thổ Việt Nam.

Cơ quan, tổ chức, cá nhân Việt Nam chuyển dữ liệu cho tổ chức, cá nhân nước ngoài tại Việt Nam. Cơ quan, tổ chức, cá nhân Việt Nam sử dụng nền tảng xử lý ở ngoài lãnh thổ Việt Nam để xử lý dữ liệu.

Việc chuyển, xử lý dữ liệu quy định trên phải bảo đảm quốc phòng, an ninh, bảo vệ lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng, quyền và lợi ích hợp pháp của chủ thể dữ liệu, chủ sở hữu dữ liệu theo quy định của pháp luật Việt Nam và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

Đại biểu Quốc hội bấm nút thông qua dự án luật. Ảnh: Quốc hội

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới cho biết một số ý kiến đề nghị xác định rõ loại dữ liệu bị cấm hoặc bị hạn chế chuyển ra nước ngoài, quy trình chuyển dữ liệu ra nước ngoài, cũng như trách nhiệm bồi thường thiệt hại khi xảy ra sự cố trong việc truyền dữ liệu này. Có ý kiến đề nghị nghiên cứu để có sự phân loại các loại dữ liệu, có loại trừ đối với dữ liệu của các doanh nghiệp nước ngoài... để bảo đảm tính khả thi của điều luật.

Trên cơ sở ý kiến của đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo nghiên cứu tiếp thu, rà soát và chỉnh lý tên điều này thành "chuyển, xử lý dữ liệu xuyên biên giới" để bảo đảm tính bao quát. Cơ quan soạn thảo cũng bổ sung, chỉnh lý theo hướng cơ quan, tổ chức, cá nhân được tự do chuyển dữ liệu từ nước ngoài về Việt Nam, xử lý dữ liệu của nước ngoài tại Việt Nam, được nhà nước bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp theo quy định của pháp luật.

Để bảo đảm tính khả thi, phù hợp với thực tiễn và bảo đảm linh hoạt trong quá trình quản lý, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị chỉ quy định những nội dung cơ bản mang tính nguyên tắc trong dự luật và giao Chính phủ quy định chi tiết.

Bên cạnh đó, Luật mới thông qua cũng quy định cụ thể về sàn giao dịch dữ liệu. Sàn dữ liệu là nền tảng cung cấp tài nguyên liên quan đến dữ liệu để phục vụ nghiên cứu, phát triển khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo. Sàn cũng cung cấp các sản phẩm, dịch vụ liên quan đến dữ liệu phục vụ phát triển kinh tế - xã hội; là môi trường để giao dịch, trao đổi dữ liệu và các sản phẩm, dịch vụ liên quan đến dữ liệu.

Tổ chức cung cấp dịch vụ sàn dữ liệu là đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp nhà nước đáp ứng điều kiện cung cấp dịch vụ và được cấp phép thành lập. Dữ liệu không được phép giao dịch bao gồm gây nguy hại đến quốc phòng, an ninh, đối ngoại, cơ yếu; không được chủ thể dữ liệu đồng ý, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

Một số ý kiến nhất trí với việc thành lập sàn giao dịch dữ liệu, tuy nhiên, đề nghị chỉ nên quy định một số nguyên tắc cơ bản cho sàn giao dịch dữ liệu và giao Chính phủ quy định, có lộ trình phù hợp với thực tiễn Việt Nam.

Tiếp thu ý kiến đại biểu, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo rà soát và chỉnh lý theo hướng đổi tên thành "sàn dữ liệu", chỉ quy định nội dung cơ bản về sàn dữ liệu và giao Chính phủ quy định chi tiết các nội dung theo thẩm quyền.

Từng bước thiết lập thị trường dữ liệu, đẩy mạnh phát triển các sản phẩm, dịch vụ liên quan đến dữ liệu để thúc đẩy chuyển đổi số trong các ngành, các lĩnh vực của nền kinh tế, chuyển đổi phương thức giao tiếp giữa cơ quan nhà nước với tổ chức, cá nhân và các quan hệ xã hội trên môi trường số.

Trần Thường