Việt Nam sắp có sàn giao dịch tiền ảo

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi

Chiều ngày 5/3, Văn phòng Chính phủ tổ chức buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 2/2025. Tại họp báo, một trong những nội dung được báo chí quan tâm là việc quản lý đồng tiền số, tiền ảo.

Trong cuộc làm việc với Ban Chiến lược, chính sách Trung ương vào ngày 24/2 vừa qua, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh, với vấn đề quản lý tiền ảo, không để chậm chân, không để mất cơ hội, không tạo khoảng cách hoặc khu biệt với các hình thái tài chính mới cũng như những phương thức giao dịch hiện đại.

Hiện nay, nước ta nằm trong top đầu các quốc gia tham gia thị trường tiền kỹ thuật số, tiền ảo nhưng lại chưa có hành lang pháp lý dẫn đến rủi ro. Nhiều doanh nghiệp phải ra nước ngoài khởi nghiệp trong lĩnh vực này.

Trả lời nội dung này, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi đánh giá tài sản số, tiền số (tiền ảo) là một vấn đề rất phức tạp, rất mới không chỉ với Việt Nam mà với nhiều nước trong khu vực và trên thế giới.

Vấn đề này đang được các cơ quan liên quan nghiên cứu kỹ lưỡng, đưa ra những khung khổ pháp lý khác nhau để có cách thức hướng tới quản lý tất cả những hoạt động liên quan đến tài sản ảo, tài sản số minh bạch, phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia, mỗi nền kinh tế.

Từ vấn đề thực tiễn đặt ra, lãnh đạo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo rất khẩn trương nghiên cứu, xây dựng khung khổ pháp lý cho hoạt động này.

Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính, ngay đầu tuần này, Thường trực Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chủ trì cuộc họp nghe Bộ Tài chính và các bộ ngành liên quan báo cáo về tình hình tiền ảo và định hướng xây dựng khung khổ pháp lý liên quan đến hoạt động tài sản ảo, tiền ảo tại Việt Nam.

Bộ Tài chính đã được Thủ tướng Chính phủ giao ngay trong tháng 3/2025 sẽ báo cáo Chính phủ ban hành nghị quyết, cho phép thí điểm xây dựng, đưa vào vận hành sàn giao dịch tiền ảo để các nhà đầu tư, tổ chức, cá nhân... tại Việt Nam có nơi giao dịch, đầu tư mua bán.

Sàn giao dịch được tổ chức bởi những đơn vị, doanh nghiệp được Nhà nước cho phép. Nhà nước sẽ bảo vệ những quyền lợi hợp pháp, chính đáng của các tổ chức cá nhân khi tham gia vào thị trường ảo.

Đồng thời sẽ giao cho Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các bộ ngành liên quan, các cơ quan, tổ chức liên quan để sớm xây dựng quy định pháp quy, pháp luật cho phép các doanh nghiệp, tổ chức của Việt Nam phát hành tài sản ảo của mình để huy động nguồn lực tài chính về phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh, phát triển hoạt động của tổ chức đó.

Điều này sẽ giúp phát triển chung đối với nền kinh tế, phục vụ mục tiêu tăng trưởng, bắt kịp xu thế chung của thế giới, khu vực về phát triển tài sản ảo, tiền ảo. Đây là những nội dung nước ta có thể bắt kịp được, không để cho Việt Nam tụt lại phía sau ở vấn đề này.

Trước đó, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Chỉ thị số 05 về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, đột phá thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, bảo đảm mục tiêu tăng trưởng cả nước năm 2025 đạt 8% trở lên.

Một nội dung đáng chú ý là Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Tài chính chủ trì, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đề xuất, trình Chính phủ ngay trong tháng 3/2025 về khung pháp lý quản lý, thúc đẩy phát triển tài sản số, tiền kỹ thuật số lành mạnh và hiệu quả.

Ngày 5/3, tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 2/2025, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Tài chính khẩn trương hoàn thiện, trình ban hành quy định về quản lý tài sản số, tiền kỹ thuật số, vừa làm vừa rút kinh nghiệm, mở rộng dần, không cầu toàn, không nóng vội.

Ngoài ra, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cho biết Bộ Tài chính được giao xây dựng quy định về cho phép doanh nghiệp Việt phát hành tài sản ảo để huy động nguồn lực tài chính. Việc này theo ông, giúp họ có bắt kịp xu thế chung về tài sản ảo, đóng góp vào phát triển nền kinh tế, phục vụ mục tiêu tăng trưởng.

Các loại tiền số như Bitcoin, Ethereum... được coi là tài sản ảo phổ biến. Tuy nhiên, Việt Nam chưa có định nghĩa cụ thể về tiền ảo và tài sản ảo. Các quy định hiện chỉ đề cập khái niệm tiền điện tử neo theo tiền pháp định, tồn tại dưới dạng thẻ trả trước ngân hàng, ví điện tử.

Việc chưa có khung pháp lý cho tài sản số khiến nhiều doanh nghiệp chọn Singapore, Mỹ đăng ký rồi về hoạt động ở Việt Nam, gây mất lợi thế cạnh tranh và thất thu thuế. Còn ở góc độ người dùng, việc thiếu minh bạch dẫn tới rủi ro trong giao dịch. Do đó, việc sớm ban hành khung pháp lý để quy định định danh, phương pháp định giá tài sản số sẽ giúp doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn từ ngân hàng, từ đó có tiền đầu tư.

Cuối tháng 2, làm việc với Ban Chính sách, chiến lược Trung ương về mục tiêu tăng trưởng kinh tế, Tổng Bí thư Tô Lâm nói cần nghiên cứu áp dụng cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (sandbox) để thành lập sàn giao dịch cho tài sản số.

Theo số liệu của Hiệp hội Blockchain Việt Nam, giai đoạn 2021-2022, Việt Nam nằm trong top 3 thế giới về tỷ lệ người dân sở hữu tài sản số (tương đương 21% dân số Việt Nam sở hữu), chỉ sau UAE và Mỹ. Dòng tài sản số vào Việt Nam năm 2023 đạt 120 tỷ USD, theo báo cáo của tổ chức phân tích thị trường Chainalysis.

Thùy Dung