Việt Nam hướng tới nền kinh tế hydrogen để đạt được các mục tiêu phát triển bền vững

Ảnh minh họa

Trong bối cảnh toàn cầu thúc đẩy quá trình chuyển đổi xanh, năng lượng hydrogen – hydrogen xanh đang trở thành xu hướng chiến lược quan trọng nhằm giảm phát thải khí nhà kính và hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0. Theo đó, Việt Nam phấn đấu công suất sản xuất hydrogen từ quá trình sử dụng năng lượng tái tạo và các quá trình khác có thu giữ carbon đạt khoảng 100 - 500 nghìn tấn/năm vào năm 2030 và tăng lên 10 - 20 triệu tấn vào năm 2050. Đây là nguồn năng lượng xanh, sạch, đóng góp quan trọng vào mục tiêu phát thải ròng bằng 0 của đất nước.

HYDROGEN XANH - GIẢI PHÁP NĂNG LƯỢNG MANG TÍNH CHIẾN LƯỢC TOÀN CẦU

Tại Diễn đàn về hiện thực hóa nền kinh tế hydrogen Việt Nam vừa diễn ra, ông Mai Duy Thiện, Chủ tịch Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam khẳng định: "hydrogen – đặc biệt là hydrogen xanh đang nổi lên như một giải pháp năng lượng mang tính chiến lược toàn cầu, có thể ứng dụng rộng rãi trong sản xuất điện, giao thông vận tải và công nghiệp nặng mà không phát thải carbon trong suốt vòng đời sử dụng".

Còn theo ThS. Nguyễn Văn Thạo (Viện Năng lượng, Bộ Công Thương), hydrogen xanh là một trong những trụ cột quan trọng trong lộ trình chuyển dịch năng lượng toàn cầu. Việt Nam có nhiều lợi thế phát triển loại nhiên liệu này nhờ nguồn năng lượng tái tạo dồi dào như điện gió ngoài khơi, điện mặt trời và vị trí địa lý gần các thị trường tiêu thụ lớn như Nhật Bản, Hàn Quốc. Đây là tiền đề quan trọng để Việt Nam từng bước trở thành trung tâm sản xuất và xuất khẩu hydrogen xanh tại khu vực châu Á– Thái Bình Dương.

"Hydrogen không chỉ là nguồn nhiên liệu thay thế mà còn có thể trở thành một ngành công nghiệp chiến lược, mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong tiến trình chuyển dịch năng lượng toàn cầu," ông Thạo nhấn mạnh.

"Với tầm nhìn dài hạn, chính sách đồng bộ và sự đồng hành của Nhà nước, doanh nghiệp cùng cộng đồng quốc tế, Việt Nam hoàn toàn có cơ hội vươn lên trở thành trung tâm hydrogen xanh hàng đầu khu vực. Đây cũng là bước đi quan trọng để hiện thực hóa cam kết đạt phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050."

Chia sẻ về chi phí sản xuất hydrogen xanh, PGS. Phạm Hoàng Lương, Giảng viên cao cấp Đại học Bách Khoa Hà Nội, Phó Chủ tịch Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam, cho rằng nhờ sự phát triển của công nghệ và giảm giá điện tái tạo, chi phí sản xuất hydrogen đã có xu hướng giảm đáng kể, tạo cơ hội cạnh tranh cho hydrogen trong tương lai gần. Đặc biệt, chuyển dịch năng lượng hiện nay đặt ra yêu cầu cao về độ ổn định và đa dạng hệ thống cung cầu năng lượng, trong đó hydrogen đóng vai trò then chốt.

Theo ông Lương, việc giảm chi phí sản xuất hydrogen xanh sẽ tạo nền tảng vững chắc cho ngành công nghiệp hydrogen phát triển mạnh mẽ, góp phần thay thế dần các nhiên liệu hóa thạch và tiến tới một tương lai năng lượng bền vững.

Thực tế, sau hơn một năm triển khai Chiến lược năng lượng hydrogen, Việt Nam đã thu hút sự quan tâm mạnh mẽ từ các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Thông tin điều này, ông Đặng Hải Anh Phó Vụ trưởng Vụ Dầu khí và Than, Bộ Công thương, cho biết các dự án hiện chủ yếu trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư, nhưng bước đầu cho thấy tiềm năng lớn trong phát triển sản xuất hydrogen từ nguồn năng lượng tái tạo và các quá trình có thu giữ carbon.

Mục tiêu đến năm 2030 là đạt sản lượng hydrogen khoảng 100.000 đến 500.000 tấn/năm, phục vụ cho nhu cầu trong nước và xuất khẩu, đồng thời góp phần bảo đảm an ninh năng lượng và mục tiêu phát thải ròng bằng “0”.

HỢP TÁC QUỐC TẾ ĐÓNG VAI TRÒ THEN CHỐT TRONG PHÁT TRIỂN NỀN KINH TẾ HYDROGEN

Theo các chuyên gia, phát triển hydrogen là lĩnh vực còn mới, đòi hỏi công nghệ cao, chi phí đầu tư lớn và khung pháp lý chuyên sâu Việt Nam hiện còn thiếu.

Do đó, việc cập nhật kinh nghiệm và tăng cường hợp tác quốc tế đóng vai trò then chốt trong phát triển nền kinh tế hydrogen tại Việt Nam. Thông qua hợp tác quốc tế, Việt Nam có thể tiếp cận các mô hình triển khai hiệu quả, công nghệ tiên tiến như điện phân nước hiệu suất cao, lưu trữ và vận chuyển hydrogen an toàn, cũng như các cơ chế tài chính xanh.

Ngoài ra, kinh nghiệm từ các quốc gia đi trước giúp Việt Nam xây dựng chiến lược phù hợp với điều kiện trong nước, tránh được các sai lầm trong chính sách. Hợp tác quốc tế còn mở ra cơ hội thu hút đầu tư, hỗ trợ kỹ thuật, và kết nối chuỗi cung ứng toàn cầu, tạo tiền đề để Việt Nam không chỉ phát triển hydrogen phục vụ trong nước mà còn hướng đến xuất khẩu hydrogen và các sản phẩm liên quan trong tương lai.

Để đạt được mục tiêu phát thải ròng bằng 0, Việt Nam cần học hỏi từ những chiến lược và kinh nghiệm quốc tế, đặc biệt trong việc phát triển công nghệ hydro và amoniac xanh. Việc hợp tác quốc tế, xây dựng cơ sở hạ tầng phù hợp, và áp dụng các công nghệ tiên tiến sẽ là chìa khóa để Việt Nam không chỉ phát triển bền vững mà còn trở thành một trung tâm xuất khẩu hydrogen trong tương lai.

Linh Ngọc