Việt Nam hưởng lợi ra sao từ quyết định cắt giảm lãi suất của Fed?

Ngày 18/9, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã chính thức thông báo quyết định cắt giảm lãi suất thêm 0,5%, đánh dấu một bước đi quan trọng trong lộ trình nới lỏng chính sách tiền tệ, điều đã được nhiều chuyên gia tài chính dự đoán trong bối cảnh lạm phát hạ nhiệt và tình hình thị trường lao động dần trở nên bấp bênh.

Đây là lần đầu tiên Fed giảm lãi suất kể từ giai đoạn đầu của đại dịch COVID-19, khi cơ quan này thực hiện các biện pháp khẩn cấp để ổn định nền kinh tế. Mức giảm lần này là một trong những động thái mạnh mẽ nhất kể từ cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, thể hiện sự quyết tâm của Fed trong việc hỗ trợ tăng trưởng kinh tế giữa những biến động toàn cầu.

Chủ tịch Fed, ông Jerome Powell phát biểu tại họp báo sau khi Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) quyết định cắt giảm lãi suất 0,5 điểm phần trăm ngày 18/9/2024. Ảnh cắt từ clip của Reuters

Theo quyết định của Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC), lãi suất chuẩn hiện sẽ nằm trong khoảng từ 4,75% đến 5%, mức thấp nhất trong nhiều tháng qua. Động thái này là một phần trong lộ trình giảm lãi suất mà Fed đã ám chỉ sẽ tiếp tục trong những tháng tới. Qua biểu đồ dot plot – công cụ dự báo lãi suất của FOMC – Fed còn để ngỏ khả năng cắt giảm thêm 0,5% vào cuối năm 2024 và dự kiến tiếp tục hạ lãi suất tổng cộng 1% vào năm 2025. Đến năm 2026, mức giảm có thể là 0,5%, kéo lãi suất xuống dưới 3%.

Những thay đổi này phản ánh nỗ lực của Fed trong việc ứng phó với những áp lực kinh tế hiện nay, đặc biệt là tình hình lạm phát và tăng trưởng chậm lại của thị trường lao động. Fed cũng mong muốn giữ được sự cân bằng giữa việc kiềm chế lạm phát và hỗ trợ thị trường lao động đang có dấu hiệu suy yếu.

Phản ứng của thị trường tài chính

Ngay sau khi Fed công bố quyết định giảm lãi suất, thị trường chứng khoán toàn cầu đã phản ứng với các dấu hiệu không mấy lạc quan. Cụ thể, chỉ số S&P 500 giảm 0,29%, đóng cửa ở mức 5.618,26 điểm. Chỉ số Dow Jones cũng giảm 0,25%, dừng lại ở mức 41.503,10 điểm. Tương tự, chỉ số Nasdaq Composite kết thúc phiên giao dịch với mức giảm 0,31%, xuống còn 17.573,30 điểm. Trong khi đó, chỉ số MSCI của thị trường chứng khoán thế giới đạt mức cao kỷ lục trước khi giảm mạnh sau thông tin từ Fed.

Thị trường ngoại hối cũng chứng kiến những biến động không nhỏ sau quyết định của Fed. Chỉ số USD Index – thước đo sức mạnh của đồng bạc xanh so với một rổ các đồng tiền chủ chốt như euro và yen – tăng 0,07%, lên 100,98 điểm. Đồng yen Nhật Bản tăng 0,11%, giao dịch ở mức 142,24 yen đổi 1 USD. Đồng bảng Anh cũng tăng nhẹ, 0,28%, đạt mức 1,3193 USD đổi 1 bảng.

Cùng với các chỉ số chứng khoán và ngoại hối, giá dầu thế giới cũng ghi nhận sự sụt giảm sau quyết định của Fed. Giá dầu thô Brent đã giảm nhẹ 5 xu, xuống mức 73,65 USD/thùng. Việc Fed cắt giảm lãi suất được thị trường coi là dấu hiệu của sự lo ngại về thị trường lao động, khiến các nhà đầu tư tìm đến những tài sản an toàn hơn như vàng và trái phiếu.

Việc Fed giảm lãi suất không chỉ tác động đến kinh tế Mỹ mà còn lan rộng ra toàn cầu. Các chuyên gia cho rằng động thái này có thể kích thích nền kinh tế bằng cách hạ chi phí vay, đồng thời khuyến khích các doanh nghiệp và cá nhân tiêu dùng và đầu tư nhiều hơn. Tuy nhiên, cũng có nhiều lo ngại rằng việc Fed hạ lãi suất có thể làm suy yếu đồng USD, khiến Mỹ mất lợi thế cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.

Trước đây, Fed đã duy trì lãi suất ở mức cao nhất trong hơn hai thập kỷ để kiềm chế lạm phát. Tuy nhiên, với lạm phát hiện đang giảm dần và thị trường lao động bắt đầu có dấu hiệu giảm tốc, nhiều chuyên gia tài chính dự đoán rằng Fed sẽ tiếp tục nới lỏng chính sách tiền tệ trong thời gian tới. Một số nhà phân tích thậm chí dự đoán rằng Fed có thể cắt giảm lãi suất thêm ít nhất 25 điểm cơ bản tại cuộc họp tiếp theo vào tháng 11, với khả năng 40% rằng mức cắt giảm có thể là 50 điểm cơ bản.

Ngoài Mỹ, các ngân hàng trung ương lớn khác như Ngân hàng trung ương Anh và Ngân hàng trung ương Nhật Bản cũng được dự báo sẽ giữ nguyên lãi suất trong các cuộc họp sắp tới. Sự thay đổi trong chính sách tiền tệ của Fed có thể khiến các ngân hàng này phải điều chỉnh chiến lược của mình để duy trì sự cân bằng kinh tế trong nước và quốc tế.

Tác động đến kinh tế Việt Nam

TS. Cấn Văn Lực và nhóm tác giả Viện Đào tạo và Nghiên cứu BIDV đã nhanh chóng đưa ra báo cáo về những tác động của quyết định giảm lãi suất của Fed đối với kinh tế và tài chính toàn cầu, trong đó có Việt Nam.

TS. Cấn Văn Lực, Thành viên Hội đồng tư vấn chính sách Tiền tệ - Tài chính Quốc gia

Theo báo cáo, quyết định này của Fed có thể mang lại bốn tác động chính đối với nền kinh tế Việt Nam:

Tăng cầu tiêu dùng và xuất khẩu: Việc lãi suất toàn cầu giảm sẽ kích thích tiêu dùng và đầu tư, giúp các doanh nghiệp và người dân Việt Nam hưởng lợi. Đồng thời, cầu hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam sang các thị trường lớn như Mỹ và châu Âu cũng sẽ tăng, giúp thúc đẩy nền kinh tế trong bối cảnh xuất khẩu đang chiếm tỷ trọng lớn trong GDP của Việt Nam.

Giảm áp lực tỷ giá: Việc lãi suất USD giảm sẽ khiến đồng USD mất giá so với đồng VND, từ đó làm giảm sức ép về tỷ giá. Điều này sẽ giúp ổn định tỷ giá USD/VND, đồng thời giảm chi phí nhập khẩu hàng hóa và nguyên liệu đầu vào, hỗ trợ các doanh nghiệp sản xuất trong nước.

Hỗ trợ giảm lãi suất và chi phí vốn: Fed giảm lãi suất sẽ giúp ổn định lãi suất ngoại tệ tại Việt Nam, giảm chi phí vay bằng USD và EUR cho các doanh nghiệp. Điều này sẽ tạo điều kiện cho các doanh nghiệp giảm chi phí vay nợ, từ đó kích thích hoạt động đầu tư và sản xuất kinh doanh.

Tác động tích cực đến thị trường chứng khoán: Thị trường chứng khoán Việt Nam có thể hưởng lợi từ việc dòng vốn gián tiếp nước ngoài quay trở lại khi Fed giảm lãi suất. Với giá cổ phiếu đang ở mức hấp dẫn, các nhà đầu tư nước ngoài có thể đẩy mạnh mua vào, giúp TTCK Việt Nam phục hồi mạnh mẽ hơn trong thời gian tới.

Những kiến nghị từ các chuyên gia

Dựa trên những phân tích về tác động của Fed, nhóm nghiên cứu của TS. Cấn Văn Lực đã đưa ra ba kiến nghị quan trọng cho Việt Nam:

Thực hiện nghiêm túc các nghị quyết và chính sách đã đề ra: Các bộ, ngành và địa phương cần tiếp tục thực hiện các chính sách đã được ban hành để đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và thúc đẩy tăng trưởng.

Tăng cường phối hợp chính sách: Chính phủ cần kết hợp chặt chẽ giữa các chính sách tiền tệ, tài khóa và giá cả để đảm bảo duy trì sự ổn định kinh tế, đặc biệt là trong bối cảnh Fed và các ngân hàng trung ương khác đang điều chỉnh chính sách.

Kiên định với chính sách tiền tệ linh hoạt: Việt Nam cần tiếp tục duy trì chính sách tiền tệ linh hoạt, sử dụng các công cụ cần thiết để ổn định lãi suất và tỷ giá, đồng thời nâng cao năng lực của thị trường chứng khoán để thu hút dòng vốn đầu tư quốc tế.

O.L