Việt Nam dùng nhiên liệu hàng không bền vững, giá vé máy bay có tăng cao?

Nhiên liệu hàng không bền vững là gì?

Nhiên liệu hàng không bền vững (Sustainable Aviation Fuel - SAF) là giải pháp thay thế cho nhiên liệu hóa thạch truyền thống, được sản xuất từ các nguồn tài nguyên tái tạo như dầu thực vật, mỡ thải, chất thải rắn đô thị và các nguồn sinh học khác. SAF có tiềm năng giảm đáng kể lượng khí thải carbon của ngành hàng không.

SAF có khả năng giảm tới 80% lượng phát thải CO2 so với nhiên liệu hàng không truyền thống. Đây được xem là giải pháp then chốt của ngành hàng không toàn cầu để giảm phát thải, hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

SAF là nhiên liệu hàng không được sản xuất từ các nguồn nguyên liệu tái tạo, thay thế cho nhiên liệu hóa thạch truyền thống - Ảnh minh họa

Theo các chuyên gia, SAF là nhiên liệu hàng không có chứa thành phần hydrocarbon tổng hợp, được chế tạo từ nhiều công nghệ sản xuất khác nhau, sử dụng nhiều nguồn nguyên liệu (dầu thải, chất thải rắn phụ phẩm nông nghiệp, các loại dầu thực vật hay sinh khối như tảo, dăm bào và các nguồn năng lượng tái tạo). Ngoài ra, các công nghệ mới đang được phát triển và có nhiều tiềm năng như sản xuất SAF từ nguồn carbon thu giữ từ khí quyển.

SAF có tính chất hóa học tương tự nhiên liệu máy bay phản lực (Jet A-1), có thể được xử lý (tồn chứa, trộn lẫn, vận chuyển, tra nạp lên máy bay) trong cùng một chuỗi cung ứng sử dụng cho nhiên liệu Jet A-1 mà không cần thay đổi cơ sở hạ tầng, động cơ máy bay.

Nghiên cứu khoa học chỉ ra, việc sử dụng nhiên liệu SAF tạo ra lượng khí thải carbon thấp hơn tới 80% so với nhiên liệu hàng không thông thường, có ý nghĩa lớn đối với việc giảm phát thải ngành hàng không, ngành vận tải gây ra gần 5% lượng khí thải CO2 toàn cầu.

Ước tính hiện tại, ngành hàng không toàn cầu yêu cầu phải giảm 1,8 gigaton carbon vào năm 2050, tương đương 65% lượng giảm dự kiến đến từ việc sử dụng SAF.

Giá vé máy bay có tăng mạnh?

Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) ngày 15.8 đã chính thức công bố sản phẩm nhiên liệu hàng không bền vững (SAF) tại Việt Nam.

Nhiên liệu hàng không bền vững không chỉ vừa mới xuất hiện tại Việt Nam sau công bố chính thức sản xuất từ Petrolimex. Năm ngoái, ngành hàng không Việt Nam ghi một dấu mốc trên thị trường quốc tế với chuyến bay đầu tiên sử dụng nhiên liệu bền vững. Đó là chuyến bay chở khách thương mại của Vietnam Airlines mang số hiệu VN660, hành trình từ Singapore đến Hà Nội. Nguồn nhiên liệu được cung cấp bởi Neste.

Thông tin lúc đó cũng đưa ra từ ngày 1.1.2025, tất cả chuyến bay của Vietnam Airlines khởi hành từ các sân bay châu Âu đều sử dụng SAF với tỷ lệ ít nhất 2%. Tỷ lệ này sẽ tăng dần lên lên 6%, 20%, 70% vào các năm 2030, 2035, 2050. Trong đó, đáng chú ý là các chuyến bay khởi hành từ nước Anh sử dụng SAF với tỷ lệ ít nhất 2% từ năm 2025 và nâng dần lên 10%, 22% tương ứng năm 2030, năm 2040.

Việc các hãng bay Việt Nam bắt đầu sử dụng nhiên liệu bền vững được đánh giá là dấu ấn của năm 2024 vì đây là một trong những hành động quan trọng nhất để thực hiện cam kết của ngành hàng không quốc tế về việc đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Tuy nhiên, mục tiêu này đang phải đối mặt với nhiều thách thức từ chi phí sản xuất và vận hành cho đến việc cân đối giá vé máy bay sao cho phù hợp với "túi tiền" người dân trong bối cảnh hiện nay.

Giá thành của nhiên liệu hàng không bền vững hiện vẫn đang còn khá cao. Theo nghiên cứu, giá của SAF so với nhiên liệu hàng không truyền thống hiện nay đang cao hơn từ 2 - 3 lần, tùy thời điểm có thể cao hơn đến 5 - 6 lần. Đây sẽ là thách thức của các hãng hàng không Việt Nam khi triển khai áp dụng nhiên liệu SAF vì có thể gián tiếp làm tăng giá vé máy bay.

Năm 2024, khi EU siết sử dụng nhiên liệu hàng không bền vững, Cục Hàng không Việt Nam cho rằng những quy định của EU sẽ tác động rất lớn đến đến chi phí khai thác/giá vé và tính cạnh tranh của các hãng hàng không khai thác các chuyến bay trực tiếp giữa các khu vực EU và ASEAN, trong đó có Việt Nam.

Cục Hàng không Việt Nam cho biết cũng đã nhiều lần trao đổi, họp bàn với các cơ quan, đơn vị liên quan về những khó khăn của các hãng hàng không Việt Nam khi EU ban hành các chính sách mới về phát triển bền vững.

Tuyết Nhung