Việt Nam dự kiến giảm thuế nhập khẩu trên nhiều mặt hàng của Mỹ
Để đối phó với kế hoạch áp thuế của chính phủ Mỹ áp từ ngày 2.4.2025 với một số nước có tình trạng thâm hụt thương mại lớn với Mỹ, Việt Nam đã chủ động đưa ra lộ trình giảm thuế một số mặt hàng nhập khẩu từ Mỹ.
Bộ Tài chính đã trình Chính phủ việc sửa Nghị định 26/2023/NĐ-CP ngày 31.5.2023 để điều chỉnh thuế suất một số nhóm mặt hàng đảm bảo hài hòa, hợp lý theo trình tự thủ tục rút gọn, hoàn thành trong tháng 3.2025.
Dự thảo Nghị định ghi chú chi tiết, đề suất giảm thuế nhập khẩu MFN đối với các nhóm mặt hàng như sau: Xe hơi thuộc từ 64% và 45% về cùng một mức thuế suất là 32%; Ethanol từ 10% xuống 5%; Đùi gà đông lạnh từ 20% xuống 15%; Hạt dẻ cười từ 15% xuống 5%; Hạnh nhân từ 10% xuống 5%; Quả táo tươi từ 8% xuống 5%; Quả anh đào ngọt (Cherry) từ 10% xuống 5%; Nho khô từ 12% xuống 5%; Mặt hàng gỗ và các sản phẩm gỗ thuộc Nhóm 44.21, Nhóm 94.01 và 94.03 từ các mức thuế suất 20% và 25% xuống cùng một mức thuế suất là 5%; Mặt hàng khí tự nhiên dạng hóa lỏng (LNG) từ 5% xuống 2%; Mặt hàng Ethane: bổ sung mặt hàng Ethane vào Chương 98 với thuế suất 0%.

Thuế nhập khẩu một số loại ô tô từ Mỹ dự kiến giảm từ 45%-64% xuống còn 32%. Ảnh: Báo Đầu tư
Việc cắt giảm thuế quan nhằm mục đích "cải thiện cán cân thương mại với các đối tác thương mại của Việt Nam", ông Nguyễn Quốc Hưng, Cục trưởng Cục Quản lý, giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí (Bộ Tài chính) - đơn vị chủ trì sửa đổi Nghị định nêu trên, cho biết đồng thời nói thêm rằng mặc dù Mỹ và Việt Nam có Quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện, nhưng hai nước vẫn chưa ký kết một hiệp định thương mại tự do.
Theo ông Hưng, bộ đang nhanh chóng thực hiện nhằm ứng phó với những diễn biến phức tạp, khó lường của tình hình địa chính trị kinh tế trên thế giới, đặc biệt việc thay đổi chính sách kinh tế, thương mại, thuế quan, tác động nhanh chóng, mạnh mẽ, sâu sắc, nhiều chiều đến kinh tế, đầu tư và thương mại toàn cầu.
Thâm hụt thương mại của Mỹ với Việt Nam hiện là 123,5 tỷ USD (chiếm 18% tổng thâm hụt thương mại của Mỹ), trở thành mức thâm hụt lớn thứ 3 của Mỹ (sau Trung Quốc và Mexico) và là 1 trong 3 nước mà Mỹ có thâm hụt trên 1 tỉ USD.
Ông Đinh Quang Hinh, Trưởng bộ phận vĩ mô và chiến lược thị trường, Công ty cổ phần chứng khoán VNDIRECT, nhận định Việt Nam đã chủ động đàm phán và đưa ra các biện pháp nhằm tránh bị áp thuế vào ngày 2.4 cũng như nhằm giảm thiểu những tác động tiêu cực từ nguy cơ này.
Trong thời gian gần đây, Chính phủ và các doanh nghiệp Việt Nam đã có các cuộc đàm phán với phía Mỹ và ký kết các thỏa thuận kinh tế, thương mại trị giá khoảng 90,3 tỷ USD. Cụ thể, các hợp đồng, thỏa thuận đã ký kết và sẽ triển khai từ năm 2025 là khoảng 54,3 tỷ USD tập trung vào mua sắm máy bay, dịch vụ hàng không, máy móc thiết bị, khai thác dầu khí, nhập khẩu các sản phẩm lọc hóa dầu.
Bên cạnh đó, các thỏa thuận đang được doanh nghiệp hai bên đàm phán và dự kiến ký kết trong thời gian tới trị giá khoảng 36 tỷ USD.
Có thể thấy rằng, Việt Nam đã chủ động, tương tự như Ấn Độ, tiếp xúc với phía Mỹ tìm giải pháp. Điều này có thể được phía Mỹ ghi nhận và đánh giá tích cực, từ đó giúp Việt Nam giảm thiểu phần nào nguy cơ bị áp thuế đối ứng, hoặc có thể được xem xét trong diện “tạm hoãn thực hiện chờ đàm phán thêm” hoặc “miễn trừ thực hiện”.
Về tác động, mức độ ảnh hưởng sẽ phụ thuộc vào danh mục mặt hàng bị áp thuế cũng như các mức thuế suất cụ thể.
Ngày 26.3.2025, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố áp mức thuế 25% đối với xe hơi nhập khẩu vào Mỹ. Quyết định này có thể thấy có tác động ngay vào mặt hàng xe hơi của Việt Nam xuất khẩu vào Mỹ như xe Vinfast.
Ngoài ra, Việt Nam vẫn đứng trước nguy cơ bị áp thuế đối ứng, dù mức thuế cụ thể chưa được tiết lộ. Như vậy, về cơ bản, vẫn cần chờ đợi những công bố tiếp theo về thuế đối ứng của Mỹ đối với các nước được công bố vào đầu tháng 4 tới để có thể đánh giá chính xác mức độ ảnh hưởng đối với xuất khẩu của Việt Nam. Với những diễn biến gần đây trong các cuộc đàm phán song phương giữa Việt Nam và Mỹ, chúng ta có thể “lạc quan thận trọng” rằng mức độ ảnh hưởng từ thuế quan đối ứng sẽ nằm trong tầm kiểm soát.
Việt Nam cần kiểm soát chặt chẽ hơn gian lận thương mại và đảm bảo tuân thủ quy tắc xuất xứ, từ đó ngăn chặn nguy cơ hàng hóa nơi khác “đội lốt Việt Nam” để né thuế.
Đối với doanh nghiệp, cần đẩy mạnh hơn nữa chiến lược đa dạng hóa thị trường, tận dụng các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới mà Việt Nam đã ký kết như CPTPP, RCEP,… để khai thác các thị trường mới, mở rộng các thị trường giàu tiềm năng, qua đó giảm thiểu rủi ro phụ thuộc quá lớn vào một thị trường. Ngoài ra, các doanh nghiệp cần chủ động tiết giảm chi phí, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm nhằm gia tăng khả năng cạnh tranh, cải thiện biên lợi nhuận, từ đó nâng cao sức chống chịu trước các cú sốc từ bên ngoài.