Việt Nam có vaccine sốt xuất huyết, VNVC triển khai tiêm đầu tiên
Ngày 20/9, VNVC chính thức triển khai tiêm vaccine sốt xuất huyết của Nhật Bản cho trẻ từ 4 tuổi và người lớn tại gần 200 trung tâm trên toàn quốc, kịp thời phòng bệnh mùa mưa bão.
Theo đó, đây là lần đầu tiên người dân Việt Nam có cơ hội tiếp cận vaccine sốt xuất huyết sau nhiều năm mong đợi và chứng kiến dịch bệnh sốt xuất huyết hoành hành, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và tính mạng. Vaccine do hãng dược phẩm Takeda, Nhật Bản sản xuất, được nghiên cứu và phát triển trong gần 45 năm, đã được phê duyệt sử dụng rộng rãi tại hơn 40 quốc gia trên thế giới.
Bác sĩ Bạch Thị Chính - Giám đốc Y khoa Hệ thống Tiêm chủng VNVC - cho biết vaccine sốt xuất huyết của Takeda, Nhật Bản được Bộ Y tế phê duyệt vào tháng 5/2024. VNVC cùng nhà sản xuất đã nỗ lực để sớm đưa về Việt Nam bởi đây là một trong những vaccine được mong đợi hàng đầu khi mỗi năm tại Việt Nam đều có các đợt bùng phát dịch lớn nhỏ khác nhau, gây hàng trăm nghìn ca mắc và hàng chục ca tử vong tại nhiều địa phương.
Sốt xuất huyết ngày càng diễn biến dịch tễ phức tạp, không còn tính chu kỳ. Điều trị sốt xuất huyết cũng phức tạp, tốn kém nhưng tỷ lệ tử vong vẫn ở mức cao nếu không phát hiện và điều trị kịp thời.
Vaccine sốt xuất huyết của Takeda được đưa vào sử dụng lần đầu tiên trên thế giới từ năm 2018, đặc biệt ưu tiên sử dụng cho các nước thường xuyên có dịch phức tạp. Vaccine có hiệu quả phòng cả 4 tuýp virus sốt xuất huyết gây bệnh (DEN-1, DEN-2, DEN-3, DEN-4) hiệu quả lên đến hơn 80% và ngăn ngừa nguy cơ nhập viện lên đến 90%. Đặc biệt, vaccine có hiệu quả phòng tái nhiễm cho người từng mắc sốt xuất huyết.
Các chuyên gia đánh giá việc triển khai tiêm vaccine sốt xuất huyết tại Việt Nam giúp ngành y tế dự phòng và người dân có thêm vũ khí phòng bệnh và đối phó với dịch sốt xuất huyết hiệu quả, bên cạnh biện pháp kiểm soát muỗi, lăng quăng và ngăn ngừa muỗi đốt còn gặp nhiều khó khăn.
PGS Trần Đắc Phu - Nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng - cho biết hàng năm số ca mắc và tử vong do sốt xuất huyết vẫn cao và ngày càng lan rộng do muỗi có đặc tính sinh sản nhanh ở các nơi có nước tù đọng và bay lơ lửng, đậu ở các vật dụng, rất khó phun thuốc loại trừ và giải quyết triệt để dù đã thực hiện nhiều năm qua.
Việt Nam hiện lưu hành cả 4 tuýp virus Dengue gây bệnh sốt xuất huyết, trong đó tuýp virus lưu hành chủ yếu là DEN-1, DEN-2. Tuýp DEN-2 thường liên quan đến các trường hợp mắc sốt xuất huyết nghiêm trọng và gây dịch, cũng như là nguyên nhân lớn dẫn đến các ca tử vong liên quan đến sốt xuất huyết.
TS.BS Nguyễn Minh Tuấn - Trưởng khoa Sốt xuất huyết, Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP.HCM) - cho biết bệnh sốt xuất huyết có thể gặp ở trẻ em và người lớn nhưng ở trẻ em, bệnh có nhiều nguy cơ diễn tiến nặng và tỷ lệ tử vong cao do thường dễ nhầm lẫn các dấu hiệu ban đầu với nhiều bệnh lý khác. Hiện bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, chủ yếu điều trị triệu chứng như lọc máu, thay huyết tương, chống sốc... Chi phí điều trị một ca mắc sốt xuất huyết nặng có thể lên đến hàng trăm triệu đồng.
Nhiều trẻ sốt xuất huyết nhập viện khi đã có biến chứng nặng, rơi vào tình trạng sốc, trụy tim mạch, xuất huyết ồ ạt, giảm thể tích tuần hoàn có nguy cơ tử vong rất cao. Với phụ nữ mang thai, sốt xuất huyết có thể gây suy thai, sinh non, thai chết lưu. Người mẹ có thể bị chảy máu khó cầm, tiền sản giật, tổn thương chức năng gan, thận, chảy máu kéo dài khi chuyển dạ gây nguy hiểm tính mạng.
“Vaccine sốt xuất huyết được đưa vào sử dụng tại Việt Nam sẽ giúp giảm gánh nặng bệnh tật cho người dân, giảm số ca nhập viện và biến chứng, tránh tình trạng quá tải, giúp các bệnh viện tập trung nguồn lực điều trị các bệnh không lây nhiễm”, bác sĩ Tuấn kỳ vọng.
Nhờ có vaccine, nhiều bệnh nguy hiểm đã được loại trừ và giảm đi hàng trăm, hàng nghìn ca mắc như đậu mùa, uốn ván sơ sinh, bại liệt... và gần đây nhất là Covid-19. Phần lớn các bệnh muốn giảm số ca mắc cũng như tử vong và tiến tới loại trừ đều nhờ vào vaccine. “Vaccine là thành quả rất lớn, góp phần hiệu quả trong công tác khống chế dịch”, PGS Trần Đắc Phu đánh giá.
Việc liên tiếp đưa về Việt Nam nhiều loại vaccine mới và liên tục mở rộng hệ thống trung tâm tiêm chủng đến các địa phương trên cả nước khẳng định quyết tâm của VNVC trong việc giúp trẻ em và người lớn tại Việt Nam có cơ hội được sử dụng đầy đủ các vaccine phòng bệnh, sớm tiếp cận với các vaccine mới, chất lượng cao như người dân trên thế giới.