Việt Nam chính thức triển khai tiêm vaccine ngừa sốt xuất huyết

Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC bác sĩ Bạch Thị Chính cho biết, vaccine sốt xuất huyết của Takeda, Nhật Bản được Bộ Y tế phê duyệt vào tháng 5.2024. Hệ thống tiêm chủng VNVC cùng với nhà sản xuất đã nỗ lực để sớm đưa về Việt Nam bởi đây là một trong những vaccine được mong đợi hàng đầu khi mỗi năm tại Việt Nam đều có các đợt bùng phát dịch lớn nhỏ khác nhau, gây hàng trăm ngàn ca mắc và hàng chục ca tử vong tại nhiều địa phương.

Lễ ra mắt vaccine sốt xuất huyết diễn ra chiều 20.9 tại trung tâm tiêm chủng VNVC Hoàng Văn Thụ (TP.HCM). Ảnh: Mai Ngọc

Đặc biệt, bệnh ngày càng diễn biến dịch tễ phức tạp, không còn tính chu kỳ, việc kiểm soát muỗi truyền bệnh gặp nhiều khó khăn và điều trị sốt xuất huyết rất phức tạp, tốn kém nhưng tỷ lệ tử vong vẫn ở mức cao nếu không phát hiện chính xác và điều trị kịp thời.

Bác sĩ Chính cho biết, vaccine sốt xuất huyết của Takeda, Nhật Bản được đưa vào sử dụng lần đầu tiên trên thế giới từ năm 2018, đến nay được phê duyệt sử dụng rộng rãi tại hơn 40 quốc gia, đặc biệt ưu tiên sử dụng cho các nước thường xuyên có dịch phức tạp. Với công nghệ hiện đại, vaccine có hiệu quả phòng đầy đủ 4 tuýp virus sốt xuất huyết gây bệnh (DEN-1, DEN-2, DEN-3, DEN-4), hiệu quả lên đến hơn 80% và ngăn ngừa nguy cơ nhập viện lên đến 90%.

Một trong những khách hàng đầu tiên tiêm vaccine sốt xuất huyết tại VNVC. Ảnh: Mai Ngọc

Đặc biệt, vaccine có hiệu quả phòng tái nhiễm cho người từng mắc sốt xuất huyết, điều này rất có ý nghĩa đối với Việt Nam bởi hiện số người từng mắc sốt xuất huyết ít nhất một lần khá cao, với tình trạng lần mắc bệnh sau thường nặng hơn lần trước thì việc tiêm vaccine kịp thời giúp người bệnh được bảo vệ tốt sức khỏe và tính mạng.

Nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) PGS.TS Trần Đắc Phu cho biết Việt Nam hiện đang lưu hành cả 4 tuýp huyết thanh virus Dengue gây bệnh sốt xuất huyết, trong đó tuýp virus lưu hành chủ yếu là DEN-1, DEN-2. Tuýp DEN-2 thường liên quan đến các trường hợp mắc sốt xuất huyết nghiêm trọng và gây dịch. Đây cũng là nguyên nhân lớn dẫn đến các ca tử vong liên quan do bệnh.

Xe lạnh đạt chuẩn GSP của VNVC đưa những lô vaccine sốt xuất huyết đầu tiên về đến VNVC Hoàng Văn Thụ (TP.HCM) chiều 20.9. Ảnh: Mai Ngọc

Theo PGS.TS Đắc Phu, nhờ có vaccine, nhiều bệnh nguy hiểm đã bị loại trừ và giảm đi hàng trăm, hàng nghìn lần ca mắc như đậu mùa, uốn ván sơ sinh, bại liệt... và gần đây nhất là Covid-19.

“Vaccine là thành quả rất lớn, sẽ góp phần hiệu quả trong công tác khống chế dịch. Việc sử dụng vaccine sẽ giảm số ca mắc bệnh, những ca mắc nặng và ca tử vong”, PGS.TS Đắc Phu đánh giá.

Giám đốc Cung ứng Hệ thống tiêm chủng VNVC bà Vũ Thị Thu Hà cho biết, là đối tác chiến lược toàn diện với Takeda, VNVC đã triển khai đặt hàng từ rất sớm và nỗ lực cùng nhà sản xuất để đưa về Việt Nam số lượng lớn vaccine sốt xuất huyết kịp thời bảo vệ cho trẻ em, người lớn, góp phần giảm dần gánh nặng bệnh tật lớn do sốt xuất huyết gây mỗi năm. Thời điểm triển khai tiêm vaccine sốt xuất huyết càng ý nghĩa hơn khi nhiều dịch bệnh, đặc biệt là sốt xuất huyết đang diễn biến phức tạp, gia tăng số ca mắc khi mưa bão, lũ lụt xảy ra liên tiếp.

Ngay từ khi thành lập, VNVC đã đầu tư lớn xây dựng hệ thống kho lạnh, dây chuyền lạnh đạt chuẩn GSP tiêu chuẩn quốc tế, có thể bảo quản đồng thời 400 triệu liều vaccine. Ảnh: Mai Ngọc

Trưởng khoa Sốt xuất huyết, Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP.HCM) TS.BS Nguyễn Minh Tuấn cho biết, sốt xuất huyết có thể gặp ở trẻ em và người lớn nhưng ở trẻ em, bệnh có nhiều nguy cơ diễn tiến nặng và tỷ lệ tử vong cao do thường dễ nhầm lẫn các dấu hiệu ban đầu với nhiều bệnh lý khác. Trẻ em thường không biết miêu tả triệu chứng bệnh, do đó bệnh thường phát hiện muộn gây khó khăn cho điều trị. Hiện bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, chủ yếu điều trị triệu chứng như lọc máu, thay huyết tương, chống sốc... Chi phí điều trị một ca mắc sốt xuất huyết nặng có thể lên đến hàng trăm triệu đồng.

Nhiều trẻ sốt xuất huyết nhập viện khi đã có biến chứng nặng, rơi vào tình trạng sốc, trụy tim mạch, xuất huyết ồ ạt, giảm thể tích tuần hoàn có nguy cơ tử vong rất cao. Trẻ mắc sốt xuất huyết nặng có thể dẫn đến suy các cơ quan nội tạng, tổn thương gan nặng, phải điều trị hồi sức tích cực, thở máy, lọc máu, thay huyết tương rất phức tạp. Những năm gần đây, số ca mắc sốt xuất huyết nặng có dấu hiệu tăng lên có thể liên quan đến tuýp virus DEN-2 gây bệnh chiếm ưu thế, bệnh nhân thừa cân béo phì tăng, có bệnh nền kèm theo…

Việc liên tiếp đưa về Việt Nam nhiều loại vaccine mới và liên tục mở rộng hệ thống các trung tâm tiêm chủng đến các địa phương trên cả nước khẳng định quyết tâm của VNVC trong việc giúp trẻ em và người lớn tại Việt Nam có cơ hội được sử dụng đầy đủ các vaccine phòng bệnh bảo vệ sức khỏe, cũng như được sớm tiếp cận với các vaccine mới, chất lượng cao như người dân trên thế giới. Từ đó, việc có thêm các vaccine mới sẽ giúp giảm gánh nặng bệnh tật cho cộng đồng và áp lực khám chữa trị các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho ngành y tế.

Ngân Chi