Việt Nam–Anh: Nhiều cơ hội hợp tác trong lĩnh vực thương mại, năng lượng tái tạo

Anh đang là nước xuất khẩu dịch vụ lớn nhất sang Việt Nam

Sáng 28/6 tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chủ trì cuộc Tọa đàm với đại diện các doanh nghiệp Anh quốc đang đầu tư tại Việt Nam. Phát biểu tại Tọa đàm, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long cho biết, có 2 lĩnh vực của Bộ Công Thương được các doanh nghiệp Anh quan tâm.

Thủ tướng tiếp đoàn doanh nghiệp Anh (Ảnh: VGP/Nhật Bắc)

Theo đó, quan hệ thương mại Việt Nam - Anh quốc trong thời gian qua phát triển rất nhanh. Anh và Việt Nam đã có Hiệp định thương mại tự do song phương UKVFTA, Anh cũng tham gia Hiệp định CPTPP đã tạo được xung lực rất lớn thúc đẩy thương mại 2 chiều của hai nước.

Năm 2024, thương mại hai chiều của Việt Nam và Anh đã đạt kỷ lục là 8 tỷ bảng Anh. Trong đó, Việt Nam xuất khẩu sang Anh khoảng 6,7 tỷ bảng Anh và Việt Nam nhập khẩu từ Anh là 1,3 tỷ bảng Anh.

Đặc biệt, Anh là đối tác quan trọng của Việt Nam trong lĩnh vực dịch vụ. Anh hiện tại đang là nước xuất khẩu dịch vụ lớn nhất sang Việt Nam với tổng giá trị năm 2024 là hơn 40 triệu bảng Anh.

“Thời gian tới, với việc thành lập trung tâm tài chính quốc tế của Việt Nam, chắc chắn con số xuất khẩu dịch vụ của Anh sang Việt Nam sẽ tăng lên nhiều lần. Bộ Công Thương nhìn nhận rằng, thương mại của hai nước sẽ tiếp tục tăng trưởng trong thời gian tới mặc dù kinh tế toàn cầu tiếp tục gặp khó khăn”, ông Nguyễn Hoàng Long nhận định.

Tăng cường hợp tác trong lĩnh vực năng lượng táo tạo

Một lĩnh vực quan trọng trong quan hệ hợp tác giữa hai nước là năng lượng, đặc biệt là năng lượng tái tạo. Việt Nam đã cam kết Net Zero vào năm 2050, do đó, trong thời gian vừa qua, Việt Nam đã đưa ra rất nhiều chính sách đột phá, đặc biệt trong lĩnh vực phát triển năng lượng tái tạo.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long. Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quy hoạch điện VIII điều chỉnh phát triển năng lượng Việt Nam, trong đó ưu tiên phát triển năng lượng tái tạo. Trong kế hoạch phát triển năng lượng tái tạo, nổi bật là việc phát triển điện gió ngoài khơi theo Quy hoạch Điện VIII sửa đổi , năm 2030 Việt Nam sẽ có 6.000 MW điện gió, đến năm 2035 là 17.500 MW.

“Có thể nói, đối với lĩnh vực điện gió ngoài khơi, Anh là quốc gia đi đầu, thị trường điện gió ngoài khơi cũng như chuỗi cung ứng của Anh là mạnh nhất ở châu Âu và cả quốc tế. Do đó, trong việc hợp tác của Anh và Việt Nam về điện gió ngoài khơi có 5 vấn đề đang được trao đổi gồm: Vốn, công nghệ, đào tạo, quản lý và thể chế”, Thứ trưởng nói.

Liên quan đến cam kết của Anh hỗ trợ Việt Nam trong khuôn khổ Quan hệ đối tác chuyển dịch năng lượng công bằng (JETP), Bộ Công Thương đã và đang thực hiện các cuộc làm việc với Chính phủ Anh và mới đây Bộ Tài chính của Anh cũng đã tái khẳng định cam kết về nguồn vốn 1 tỷ USD hỗ trợ Việt Nam trong JETP.

Về vấn đề đào tạo, Bộ Công Thương đề nghị Anh tiếp tục thúc đẩy trung tâm đào tạo điện gió ngoài khơi và các lĩnh vực năng lượng của Bộ Công Thương tại Việt Nam. Bởi đây sẽ là một trong những trung tâm chính sách quan trọng để thúc đẩy điện gió ngoài khơi của Việt Nam, góp phần hoàn thiện cơ chế, chính sách thúc đẩy công nghiệp điện gió ngoài khơi cũng như năng lượng tái tạo nói chung ở Việt Nam.

Về công nghệ điện gió ngoài khơi, Anh là nước đi đầu, do đó việc hợp tác của hai nước có ý nghĩa lớn trong việc chuyển đổi, chuyển giao công nghệ. Bộ Công Thương mong rằng, Anh và Việt Nam tiếp tục hợp tác, bao gồm cả hợp tác với các chuỗi các trường đại học của Anh.

Về vốn, việc thành lập Trung tâm tài chính quốc tế trong đó có các nguồn vốn dành cho chính sách cũng là một trong những biện pháp thu hút vốn vào lĩnh vực năng lượng, đặc biệt điện gió ngoài khơi, lĩnh vực đòi hỏi vốn ban đầu rất lớn (khoảng 60-70 tỷ USD).

“Một thông tin rất vui mà Bộ Công Thương xin được báo cáo với Thủ tướng cũng như các doanh nghiệp Anh, đối với 17.500 MW công suất điện gió ngoài khơi năm 2035, sau khi Nghị quyết 68 được ban hành, rất nhiều tập đoàn, tập đoàn kinh tế tư nhân của Việt Nam đã gửi đăng ký để bắt đầu triển khai. Bộ Công Thương kỳ vọng rằng, đến cuối năm nay, dự án điện gió ngoài khơi đầu tiên của Việt Nam sẽ bắt đầu được triển khai. Chúng tôi rất mong Anh tiếp tục hợp tác chặt chẽ để phát triển cùng Việt Nam trong lĩnh vực điện gió ngoài khơi”, Thứ trưởng nói.

Ông Nguyễn Hoàng Long cũng cho hay, như Thủ tướng Chính phủ đã phát biểu ở hội nghị cấp cao ASEAN mới đây, Việt Nam đặt mục tiêu sẽ trở thành trung tâm năng lượng xuất khẩu điện xanh ra các nước trong khu vực trong bối cảnh Việt Nam được thiên nhiên ưu ái rất nhiều để hình thành điện gió ngoài khơi. Do đó, đây cũng là lĩnh vực tiềm năng để hợp tác kinh tế, thương mại giữa Việt Nam và Anh cũng như là Việt Nam và các nước trên thế giới.

Anh có rất nhiều kinh nghiệm vừa phát triển thị trường, vừa hoàn thiện thể chế, vừa tạo dựng các khu công nghiệp, trung tâm năng lượng để thu hút các nhà đầu tư. Điểm mạnh thứ hai của nước Anh là Trung tâm Tài chính London, nơi có những quỹ đầu tư rất lớn. Mỗi dự án điện gió ngoài khơi chính là một dự án đầu tư, quỹ đầu tư. Khi làm một dự án điện gió ngoài khơi, thông thường nhà đầu tư sẽ lập ra một quỹ đầu tư riêng cho dự án đó. Có thể thấy, tốc độ phát triển điện gió ngoài khơi ở nước Anh vô cùng lớn và cũng là một trong những bài học thành công chúng ta có thể học hỏi cũng như hợp tác.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long:Về những vấn đề các doanh nghiệp Anh nêu liên quan đến cam kết loại bỏ thủ tục đánh giá nhu cầu kinh tế (ENT) trong ngành bán lẻ, Hiệp định đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) đều cam kết loại bỏ yêu cầu kiểm tra nhu cầu kinh tế ENT sau 5 năm kể từ khi Hiệp định có hiệu lực. Như vậy, doanh nghiệp Anh đăng ký hoạt động đầu tư tại Việt Nam theo khuôn khổ Hiệp định UKVFTA sẽ phải tuân thủ theo hiệp định này.Việc loại bỏ yêu cầu ENT có hiệu lực từ ngày 1/8/2025, nhà đầu tư nước ngoài được miễn trừ thực hiện đánh giá ENT khi mở cơ sở bán lẻ ngoài cơ sở bán lẻ thứ nhất tại Việt Nam. Còn với doanh nghiệp Anh đăng ký đầu tư kinh doanh tại Việt Nam theo CPTPP, việc loại bỏ yêu cầu ENT có hiệu lực từ ngày 14/1/2024.