Viễn cảnh tươi sáng của 'nữ hoàng cá tra' (VHC) sẽ dựa nhiều vào các công ty con?
Dù đã có những tín hiệu phục hồi, thế nhưng ngành thủy sản nói riêng và các mặt hàng xuất khẩu nói chung khó tránh khỏi sự giảm sút trong cả năm nay. Trên dự báo sẽ phải 'chờ' thị trường vơi bớt hàng tồn kho, chứng khoán VCBS dự phóng 'nữ hoàng cá tra' Vĩnh Hoàn (mã: VHC) sẽ thu về hơn 11.000 tỷ doanh thu và gần 1.340 tỷ lợi nhuận trong năm nay, cùng giảm 2 chữ số so với cùng kỳ.
Xuất khẩu hồi phục, chi phí đầu vào giảm giúp Vĩnh Hoàn phục hồi
Theo ước tính từ doanh nghiệp, doanh thu thuần 7 tháng đầu năm 2023 của VHC đạt khoảng 5.783 tỷ đồng, giảm 23% so với cùng kỳ. Trong đó doanh thu từ mặt hàng chủ đạo là cá tra fillet đạt 3.280 tỷ, giảm 31%. Các dòng sản phẩm khác giảm từ 16-20%, riêng các sản phẩm từ gạo đạt 88 tỷ, tăng 31%.
Theo phân tích của Chứng khoán Vietcombank (VCBS), do đợt đầu năm, các nhà máy và cảng biển tạm thời đóng cửa nghỉ Tết Nguyên đán nên sản lượng và doanh thu quý I của các doanh nghiệp xuất khẩu bị sụt giảm. Đồng thời, lượng hàng tồn kho tích trữ từ cuối năm và lạm phát tăng cao ở các quốc gia nhập khẩu chính, khiến nhu cầu tiêu dùng vẫn duy trì ở mức thấp.
Về thị trường, trong 7 tháng đầu năm 2023, tỷ trọng doanh thu đến từ thị trường Mỹ đạt 32%, giảm 11%, trong khi tỷ trọng doanh thu từ các thị trường khác tăng khoảng 1-2%, riêng thị trường trong nước tăng khoảng 6%.
Sang tháng 8, tình hình xuất khẩu đã có tín hiệu hồi phục nhẹ với sản lượng và trị giá đều tăng khoảng 20% so với tháng 7. Tuy nhiên, tổng lượng cá tra xuất khẩu 8 tháng ước đạt khoảng 503.000 tấn với trị giá 171 triệu USD, vẫn giảm 19% và 34% so với cùng kỳ do giá vẫn duy trì ở mức thấp.
Theo nhận định của các doanh nghiệp trong ngành, xuất khẩu cá tra sẽ hồi phục nhẹ ở quý IV khi các dịp lễ hội bên phương Tây diễn ra. Tuy nhiên, VCBS cho rằng do hàng tồn kho cá tra nhập khẩu từ trước còn nhiều nên cần khoảng 6 tháng đầu năm 2024 để tiêu thụ hết lượng hàng tồn kho này và ngành xuất khẩu cá tra có thể vào chu kỳ cao điểm trở lại.
Cùng với sự hồi phục của nhu cầu, giá cá giống trong tháng 8 có xu hướng tăng sau khi đã giảm mạnh xuống vùng giá thấp nhất trong tháng 7 (thấp nhất kể từ năm 2022), với tổng mức tăng khoảng 8-10.000 đồng/kg. Sau dịp nghỉ lễ 2/9, giá cá giống tiếp tục tăng nhẹ từ 2-3.000 đồng/kg đạt mức 31-33.000 đồng/kg. Tuy có những tín hiệu tích cực, nhịp giao dịch trên thị trường nhìn chung vẫn chậm, nhóm hộ nuôi tư nhân hầu như mua giống với số lượng ít và các công ty vẫn duy trì trạng thái mua lai rai.
Thêm vào đó, giá thức ăn cho cá vẫn tiếp tục duy trì đà giảm từ 22-85% từ quý II do giá ngũ cốc giảm. Các chuyên gia nhận định, giá thức ăn chăn nuôi sẽ tiếp tục giảm cho đến đầu năm 2024, do các nhà nhập khẩu đã tích cực tích trữ ngũ cốc từ đầu năm 2023, trước lo ngại hiện tượng El Nino sẽ ảnh hưởng nặng nề đến vụ mùa. Trong báo cáo mới nhất từ tháng 7, FAO dự báo sản lượng ngũ cốc toàn cầu trong năm 2023 sẽ chạm mức kỷ lục mới 2.819 triệu tấn, tặng nhẹ 1,1% nhờ lượng mưa nhiều hơn dự kiến ở một số vùng trồng trọt trọng điểm. Lượng tồn kho ngũ cốc cho vụ 2023-2024 được dự báo đạt mức 878 triệu tấn, do đó nguồn cung dự kiến dồi dào trong năm nay.
Tuy nhiên, giá cước tàu thủy sau một thời gian dài duy trì đà giảm đã tăng trở lại vào tháng 8, khoảng 17% so với tháng trước cho tuyến Châu Á-Bắc Mỹ và 33% cho tuyến Châu Á-EU. Nguyên nhân là do các dịp lễ Giáng sinh và năm mới bên phương Tây đang đến gần khiến nhu cầu mua sắm tăng cao, khiến hàng hóa cũng được lưu thông nhiều hơn. Dự báo giá cước vận tải vẫn sẽ tiếp tục tăng cho đến hết cuối năm nay để phục vụ cho nhu cầu tiêu dùng tăng cao.
Kỳ vọng vào các công ty con
Theo VCBS, việc hoàn thiện nhà máy FeedOne đã nâng công suất sản xuất thức ăn chăn nuôi lên đáng kể. Dự án con giống phối hợp với nhà nước không những đảm bảo cung cấp đầu vào cho doanh nghiệp mà còn cải thiện doanh thu từ việc bán ra ngoài VHC đã hoàn thiện nhà máy thức ăn chăn chăn nuôi thủy sản từ năm 2022, việc mở rộng này giúp Vĩnh Hoàn nâng công suất thêm hơn 50%.
Bên cạnh đó, VHC cũng đang hợp tác với nhà nước để nuôi trồng con giống, dự án bao gồm 3-4 giai đoạn và đang được triển khai được nửa chặng đường. Hiện tại Vĩnh Hoàn đang duy trì tỷ lệ tự nuôi 65% và 45% sẽ mua từ các hộ chăn nuôi bên ngoài khi các đơn hàng tăng đột biến.
Đối với cá giống và cá nguyên liệu mua từ bên ngoài, VHC sẽ hỗ trợ bà con trong quy trình chăn nuôi để đảm bảo chất lượng đầu ra, bên cạnh đó doanh nghiệp còn tư vấn và bán thức ăn chăn nuôi của mình.
Nhà máy Thành Ngọc (sản xuất thức ăn chăn nuôi) với công suất 23.000 tấn thành phẩm/năm đã hoàn thiện, dự kiến sẽ đi vào hoạt động thương mại từ quý IV, đem về doanh thu thuần khoảng 87 và 350 tỷ trong năm 2023 và 2024, với lợi nhuận gộp tương ứng là 13 và 52,5 tỷ.
Ngoài ra, dự kiến, việc cải thiện mở rộng nhà máy sản xuất collagen và gelatin (C&G) sẽ được hoàn thiện vào quý IV hoặc đầu năm 2024. Nâng tổng công suất chế biến C&G lên khoảng 7.000 tấn/năm. Sản phẩm C&G từ cá tra có mức giá rẻ hơn cá hồi và có thể hấp thụ vào cơ thể người tốt hơn do nhiệt độ của cá tra gần với nhiệt độ cơ thể người hơn, nên các sản phẩm C&G từ cá tra có thể sẽ được ưa chuộng hơn trong tương lai.
Doanh nghiệp cũng cho biết tốc độ tăng trưởng của C&G hiện nay trong khoảng 65-75%, nên VHC sẽ có nhiều tiềm năng để mở rộng biên lợi nhuận. VCBS dự báo, doanh thu thuần và lợi nhuận gộp mảng C&G của VHC sẽ đạt khoảng 1.144 và 469 tỷ trong năm 2023.
Nhìn chung, công ty chứng khoán dự báo VHC sẽ đạt doanh thu 11.256 tỷ, lợi nhuận sau thuế 1.339 tỷ trong năm 2023, giảm 15% và 34% so với năm 2022.