Viêm màng não, giảm thính lực từ thói quen ăn thịt lợn sống, tiết canh

Bác sĩ thăm khám cho bệnh nhân. Ảnh: BVCC

Bệnh nhân đầu tiên là ông N.V.P, 62 tuổi, trú tại Bắc Ninh, có thói quen ăn nem sống làm từ thịt lợn và tiết canh. Gia đình ông có hoạt động chăn nuôi lợn. Khoảng 10 ngày trước khi nhập viện, ông bắt đầu sốt cao 39–40°C, đau đầu dữ dội kèm buồn nôn, nôn. Tự điều trị tại nhà bằng cách truyền dịch, ông chỉ tạm thời giảm triệu chứng trước khi tình trạng tái phát, nặng hơn. Sau khi chuyển đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, ông được chẩn đoán mắc viêm màng não và nhiễm khuẩn huyết do liên cầu khuẩn lợn.

ThS.BS Trần Văn Long, Khoa Nhiễm khuẩn tổng hợp cho biết, bệnh nhân nhập viện trong trạng thái vật vã, kích thích, sốt cao từng cơn, cứng gáy – các dấu hiệu đặc trưng của viêm màng não. Đến ngày điều trị thứ hai, ông mất thính lực, niêm mạc xung huyết, dịch não tủy được cấy phát hiện dương tính với Streptococcus suis. Ngoài ra, bệnh nhân còn bị tổn thương Herpes môi trong bối cảnh suy giảm miễn dịch do nhiễm trùng nặng. Sau 12 ngày điều trị tích cực, ông P đã hết sốt, dịch não tủy trong trở lại, các chỉ số viêm giảm.

Trường hợp thứ hai là ông L.V.N, 54 tuổi, trú tại Lào Cai, cũng có tiền sử ăn tiết canh và lòng lợn một tuần trước khi phát bệnh. Ông xuất hiện sốt, rét run, đau đầu và được bệnh viện địa phương chẩn đoán nhiễm khuẩn huyết do liên cầu lợn. Tuy nhiên, do điều trị không cải thiện, ông được chuyển đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương trong tình trạng tiếp tục sốt cao, đau đầu, buồn nôn, cứng gáy, ù tai và có viêm phổi.

Theo bác sĩ Lê Văn Thiệu, Khoa Nhiễm khuẩn tổng hợp, các kết quả xét nghiệm cho thấy tình trạng viêm rất nặng với bạch cầu tăng gấp đôi bình thường, CRP – chỉ số nhiễm trùng tăng gấp 10 lần, tế bào dịch não tủy tăng tới 1.370/mm³, nồng độ protein trong dịch não tủy tăng gấp 6 lần và glucose giảm gần ngưỡng kiệt. Kết quả nhuộm soi dịch não tủy xác định vi khuẩn Gram dương hình cầu, điển hình của Streptococcus suis. Ông N được chẩn đoán mắc viêm màng não do liên cầu khuẩn lợn, biến chứng tổn thương dây thần kinh thính giác, gây gián đoạn hoặc mất hoàn toàn khả năng dẫn truyền âm thanh.

Bác sĩ Lê Văn Thiệu nhấn mạnh, viêm màng não và nhiễm khuẩn huyết là hai biểu hiện lâm sàng điển hình khi con người bị nhiễm liên cầu khuẩn lợn. Trong đó, mất thính lực là biến chứng thường gặp nhất và không thể hồi phục. Nguy hiểm hơn, nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn tới sốc nhiễm khuẩn, suy đa cơ quan và tử vong.

Theo bác sĩ Lê Văn Thiệu, hiện chưa có vaccine phòng bệnh liên cầu khuẩn lợn, do đó biện pháp phòng bệnh là quan trọng nhất. Người dân tuyệt đối không ăn tiết canh, nem chưa đủ ngày hoặc chưa đủ độ chua, thịt lợn chưa được nấu chín kỹ hay các sản phẩm chế biến không đảm bảo vệ sinh. Đồng thời, cần tránh tiếp xúc, giết mổ hoặc chế biến lợn ốm nếu không có đồ bảo hộ lao động phù hợp. Khi có biểu hiện bất thường như sốt cao, đau đầu, buồn nôn, ù tai…, người dân cần đến ngay cơ sở y tế để được chẩn đoán, điều trị sớm nhằm tránh các biến chứng nguy hiểm.

Mặc dù đã nhiều lần phát đi cảnh báo về căn bệnh nguy hiểm này, nhưng thực tế cho thấy thói quen ăn uống không an toàn vẫn rất phổ biến, nhất là ở khu vực nông thôn, vùng sâu vùng xa. Đây là nguyên nhân chính khiến nguy cơ lây nhiễm liên cầu khuẩn lợn vẫn tiếp tục tái diễn, đe dọa nghiêm trọng sức khỏe và tính mạng cộng đồng. “Người dân cần thay đổi thói quen ăn uống và sinh hoạt – không chỉ để bảo vệ chính mình mà còn vì sức khỏe chung của toàn xã hội”, bác sĩ Lê Văn Thiệu khuyến cáo.

Minh Nhật