Việc xử lý rác thải nhựa cần thêm nhiều giải pháp sáng tạo
Tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 1,8 triệu tấn rác thải nhựa thải ra môi trường, trong đó 0,28- 0,73 triệu tấn thải ra biển. Tuy nhiên chỉ 27% trong số này được tái chế, tận dụng bởi các cơ sở, doanh nghiệp.
Một phần lớn lượng rác thải nhựa trên thế giới đổ ra đại dương thông qua hệ thống sông ngòi ở Châu Á, trở thành mối đe dọa nghiêm trọng đối với hệ sinh thái biển, sức khỏe con người và sinh kế của người dân địa phương.

Theo đại diện của UNDP, việc giải quyết vấn đề rác thải nhựa cần đến nhiều giải pháp sáng tạo chứ không phải chỉ là vấn đề thu gom - Ảnh: Báo Đảng Cộng sản
Mười sáu trong số hai mươi con sông gây ô nhiễm hàng đầu thế giới nằm ở Châu Á, chiếm hơn 2/3 khối lượng rác thải nhựa thải ra đại dương hàng năm trên toàn cầu. Vấn đề rác thải nhựa cũng nhận nhiều sự quan tâm của cơ quan quản lý, tổ chức nước ngoài và doanh nghiệp hoạt động tại Việt Nam.
Trong một sự kiện gần đây, ông Lê Ngọc Tuấn - Vụ trưởng Vụ Hợp tác Quốc tế (Bộ Tài Nguyên và Môi trường) cho biết tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 1,8 triệu tấn rác thải nhựa thải ra môi trường, trong đó 0,28- 0,73 triệu tấn thải ra biển.
Tuy nhiên chỉ 27% trong số này được tái chế, tận dụng bởi các cơ sở, doanh nghiệp. Đồng thời, việc xử lý và tái chế rác thải nhựa còn nhiều hạn chế khi có đến 90% rác thải nhựa được xử lý theo cách chôn, lấp, đốt và chỉ có 10% còn lại là được tái chế.
Cũng theo Vụ trưởng Vụ Hợp tác Quốc tế (Bộ Tài Nguyên và Môi trường), để đối phó với vấn đề ô nhiễm trắng, các giải pháp đổi mới sáng tạo đóng vai trò then chốt. Dù vậy, việc xây dựng, tìm kiếm và áp dụng những giải pháp này sẽ cần có lộ trình rõ ràng.
Còn theo đại diện của UNDP, việc giải quyết vấn đề rác thải nhựa cần đến nhiều giải pháp sáng tạo chứ không phải chỉ là vấn đề thu gom.
“Giải quyết vấn đề rác thải nhựa không chỉ đơn thuần là thu gom, mà còn là xây dựng một mô hình phát triển thông minh hơn. Tại Châu Á, các quốc gia đang tích cực giải quyết vấn đề này bằng cách áp dụng và thúc đẩy kinh tế tuần hoàn”, ông Christophe Bahuet, Phó Giám đốc Khu vực Châu Á - Thái Bình Dương của Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc cho biết.
Bà Ramla Khalidi - Trưởng Đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam, cho hay khảo sát của UNDP cho thấy, mới chỉ có khoảng 1/3 các giải pháp sáng tạo có khả năng áp dụng và nhân rộng quy mô tại Việt Nam.
Trong khi đó, phần lớn các sáng kiến khác vẫn còn rời rạc và hạn chế, chỉ mới được phát triển tại cơ sở thí điểm. Thực tế này nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết phải cải thiện việc thúc đẩy các sáng kiến có ý nghĩa và sáng tạo để giải quyết ô nhiễm nhựa với sự đầu tư và thúc đẩy từ nhiều bên liên quan ở cả cấp quốc gia và địa phương.
Để đối phó với vấn đề cấp bách này, Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) và Quỹ Coca-Cola Foundation đang tăng cường nỗ lực tại 9 quốc gia Châu Á, bao gồm Bangladesh, Bhutan, Campuchia, Ấn Độ, Maldives, Nepal, Philippines, Sri Lanka và Việt Nam.
Khoản tài trợ trị giá 15 triệu USD từ Quỹ Coca-Cola Foundation sẽ giúp hiện thực hóa các sáng kiến của Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc trên toàn khu vực.
Chương trình đa quốc gia kéo dài ba năm này sẽ giúp nâng cao hiệu quả quản lý rác thải nhựa, thúc đẩy tái chế, giảm thiểu rác thải nhựa ra môi trường. Chương trình cũng khuyến khích phát triển các giải pháp phù hợp với từng quốc gia và thúc đẩy sự hợp tác trong khu vực.
Lễ công bố chương trình - Ảnh: UNDP
Chương trình sẽ trao các khoản tài trợ lên đến 30.000 USD cho sáu dự án thắng cuộc và lên đến 10.000 USD cho sáu dự án khuyến khích.
Chương trình đặc biệt ưu tiên các nhóm phụ nữ và thanh niên, cũng như các tổ chức phi chính phủ (NGO), tổ chức cộng đồng (CBO), các tổ chức học thuật hoặc giáo dục/nghiên cứu của chính phủ và phi chính phủ (cả quốc gia và quốc tế), và các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs).
Chương trình này nhằm mở rộng quy mô các sáng kiến đổi mới, đặc biệt là các giải pháp do địa phương dẫn dắt, giúp giải quyết các vấn đề ô nhiễm nhựa tại Việt Nam đồng thời giúp ngăn chặn rác thải nhựa đi ra sông ngòi và đại dương.