Vì sao hàng loạt kho thu mua tại 'thủ phủ sầu riêng' Đắk Lắk đóng cửa im ỉm?

Tình hình mua bán không còn tấp nập

Hiện nay, các địa phương trên địa bàn huyện Krông Pắk (tỉnh Đắk Lắk) - "thủ phủ sầu riêng" của tỉnh Đắk Lắk đang nhộn nhịp bước vào vụ thu hoạch sầu riêng. Tuy nhiên, tình hình mua bán không còn tấp nập, ồ ạt như mùa vụ trước nữa.

Ngày 5/8, Người Đưa Tin có mặt tại huyện Krông Pắk để ghi nhận tình hình mua bán sầu riêng nơi đây. Qua đó cho thấy, nhiều kho thu mua sầu riêng lớn trước đây nay vẫn đóng cửa im ỉm. Trong khi đó, người nông dân đang rộn ràng vào vụ thu hoạch "vua trái cây".

Nhiều kho thu mua sầu riêng xuất khẩu đóng cửa im ỉm.

Dọc theo quốc lộ 26 (đoạn qua các xã Ea Knuêc và Ea Kênh, huyện Krông Pắk), PV bắt gặp không ít cơ sở, kho thu mua sầu riêng đóng cửa, dán bảng "cho thuê (bán) kho". Tại nhiều kho thu mua đang hoạt động, không khí cũng rất vắng vẻ, không còn tình trạng mua bán sầu riêng ồ ạt như trước nữa.

Bà Nguyễn Thị Trường Sa (41 tuổi, trú tại thôn Tân Quảng, xã Ea Kênh, huyện Krông Pắk) cho biết, vào thời điểm này năm 2023, tình hình mua bán sầu riêng trên địa bàn huyện Krông Pắk diễn ra hết sức tấp nập, thậm chí nhiều đơn vị không có kho để thuê. Mặt khác, lượng người ra vào các vườn sầu riêng cũng rất đông đúc. Thế nhưng, vụ thu hoạch năm 2024, tình hình thu mua bán sầu riêng vắng hơn nhiều so với năm trước. Theo đó, đến thời điểm hiện nay, trên địa bàn có hàng loạt kho thu mua vẫn đóng đóng cửa. Nhiều kho thu mua đã được thuê nhưng chưa mở cửa hoạt động, cũng có kho chỉ mua vài container rồi lại đóng cửa. Thậm chí, nhiều kho không ai thuê.

Một cơ sở thu mua để bảng cho thuê (bán) kho.

Cũng theo bà Sa, so với thời điểm đầu vụ thu hoạch thì hiện nay, giá sầu riêng đã giảm đáng kể do đợt mưa kéo dài khoảng nửa tháng diễn ra trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk vừa qua đã ảnh hưởng đến chất lượng sầu riêng.

Bà lý giải: "Vào thời điểm đầu vụ, các thương lái đã vào chốt giá vườn sầu riêng của bố mẹ tôi với giá 90.000 đồng/kg, hợp đồng cắt 2 lần. Tuy nhiên, sau khi đợt mưa vừa qua, thương lái đã hạ giá vườn sầu riêng của bố mẹ tôi xuống còn 82.000 đồng/kg, cắt làm 3 lần. Thế nhưng, đến thời điểm hiện nay, sầu riêng đã vào thời điểm thu hoạch nhưng thương lái vẫn neo vườn, chưa chịu cắt sầu riêng. Do đó, khi sầu riêng đến tuổi chín và rụng xuống thì buộc nhà vườn phải bán hàng chợ với giá thấp, chưa kể khi sầu riêng chín sẽ giảm trọng lượng trên mỗi quả".

Dọc quốc lộ 26 (đoạn qua các xã Ea Knuêc và Ea Kênh, huyện Krông Pắk), có không ít kho để bảng cho thuê.

Ông Trần Công Minh (cơ sở thu mua sầu riêng Đại Phúc, Km23, huyện Krông Pắk) cho hay, do ảnh hưởng của đợt mưa lớn kéo dài khiến không ít quả sầu riêng bị sượng do dư nước. Chính vì vậy, mùa thu hoạch sầu riêng năm nay, tỉ lệ "hàng dạt" rất nhiều. Mỗi ngày, cơ sở Đại Phúc thu mua từ 10-50 tấn sầu riêng "hàng dạt", với giá từ 35-41.000 đồng/kg (tùy vào hàng xấu – đẹp).

Không còn tình trạng tranh mua, tranh bán, cò sầu riêng

Trao đổi với Người Đưa Tin, bà Ngô Thị Minh Trinh, Phó Chủ tịch UBND huyện Krông Pắk khẳng định, tình hình mua bán sầu riêng năm nay ổn định, không có tình trạng tranh mua, tranh bán, bẻ cọc, đặc biệt không còn cò sầu riêng như năm ngoái nữa. Người dân cũng đã ý thức được việc để làm ra sản phẩm có giá trị cao thì phải nâng cao chất lượng sản phẩm, chứ không phải của ai cũng giống của ai như năm 2023.

Không còn cảnh mua bán sầu riêng ồ ạt tại "thủ phủ sầu riêng" Đắk Lắk như năm 2023.

Đáng chú ý, vụ thu hoạch năm 2024, thương lái lựa chọn rất kỹ để sàng lọc những hộ dân làm đảm bảo tiêu chuẩn ngay từ giai đoạn thu mua sản phẩm sầu riêng. Theo đó, những sản lượng tốt sẽ được thương lái mua giá cao, còn những sản lượng không tốt mua giá thấp. Từ đó, giúp cho người nông dân hiểu được rằng, cần phải có sự bền vững, cũng như giá trị của việc mua chung, bán chung.

Đối với những doanh nghiệp làm ăn không chân chính đã tự đào thải. Còn lại, các doanh nghiệp làm ăn tử tế, chân chính hiện đang thu mua sầu riêng của người dân trên địa bàn.

Nhiều nông dân trên địa bàn huyện Krông Pắk đang vào vụ thu hoạch sầu riêng.

Về việc giá sầu riêng giảm hơn so với đầu mùa vụ, theo Phó Chủ tịch Ngô Thị Minh Trinh, hiện nay, tại Trung Quốc đang xảy ra bão lụt nên việc thu mua ở nước này chậm hơn, dẫn đến việc xuất khẩu sầu riêng của Việt Nam và Đắk Lắk nói chung chậm hơn. Hơn nữa, đợt mưa kéo dài đã ảnh hưởng một phần đến chất lượng quả sầu riêng, dẫn đến giá sầu riêng giảm so với đầu vụ. Tuy nhiên, việc giảm giá này không ảnh hưởng nhiều đến việc mua bán sầu riêng trên địa bàn huyện Krông Pắk.

Khi được hỏi về lý do đến thời điểm hiện tại, nhiều kho thu mua sầu riêng trên địa bàn huyện Krông Pắk vẫn đóng cửa im ỉm, thậm chí để bảng cho thuê, bà Trinh cho biết, năm ngoái (tức năm 2023 - PV) , tình trạng thu mua sầu riêng diễn ra ồ ạt dẫn đến nhiều người không hiểu được nhu cầu thực tế, ồ ạt xây dựng kho lên nhưng không có người thuê. Thậm chí, năm 2023, có những đơn vị không rành về sầu riêng nhưng vẫn thuê kho mua ồ ạt dẫn đến bị thua lỗ. Thế nhưng, năm nay những trường hợp này không còn nữa.

Phó Chủ tịch UBND huyện Krông Pắk khẳng định, tình hình mua bán sầu riêng năm nay ổn định, không có tình trạng tranh mua, tranh bán.

Đó chính là lý do có nhiều cơ sở có tên kho nhưng không có ai hoạt động. Hiện nay, huyện chưa thống kê được số lượng kho thu mua sầu riêng không hoạt động, đóng cửa. Bởi hiện nay, có những vựa chưa lên hoặc có thể không lên. Do đó, phải chờ đến nửa vụ thì địa phương mới thống kê mới chính xác được.

Để hoạt động thu mua sầu riêng diễn ra hiệu quả, an toàn, bà Trinh cho biết, huyện Krông Pắk đã chủ động chỉ đạo các doanh nghiệp chấp hành các quy định pháp luật, tránh trường hợp mua gian, bán lận, đánh tráo mã vùng trồng làm ảnh hưởng đến sản phẩm chất lượng của địa phương. Đồng thời, huyện đã thành lập các tổ để kiểm tra các mã vùng trồng trên địa bàn...

Theo Phó Chủ tịch Ngô Thị Minh Trinh, các doanh nghiệp, nhà nông trồng sầu riêng, nhà quản lý (địa phương) và các nhà khoa học cần phải đồng hành, gắn chặt với nhau. Đặc biệt, người dân phải có ý thức hợp tác làm ăn lâu dài và đồng hành cùng với doanh nghiệp, tránh tình trạng thấy doanh nghiệp nào đến trả giá cao hơn thì lập tức bẻ cọc, dẫn đến mất uy tín. Đặc biệt, khi người nông dân ngày càng nâng cao chất lượng sầu riêng thì chỉ cần một thời gian ngắn nữa, người dân sẽ không còn phải lo gì đến giá cả nữa mà chỉ cần làm ra sản phẩm tốt nhất, còn giá cả đã có thị trường lo.

Một số cơ sở thu mua sầu riêng "hàng dạt" tại huyện Krông Pắk.

Huyện Krông Pắk hiện có 32.914ha diện tích cây lâu năm gồm cà phê, cao su, điều, hồ tiêu và cây ăn quả các loại. Trong đó, năm 2024, diện tích cây sầu riêng toàn huyện khoảng 10.000ha, sản lượng dự kiến khoảng 92.000 tấn. Số diện tích sầu riêng đã được cấp mã vùng trồng xuất khẩu là 34 mã với diện tích 2.015ha sầu riêng của 3.761 hộ. Số cơ sở đóng gói các loại trái cây tươi xuất khẩu đã được cấp mã số đang hoạt động trên địa bàn huyện có 13 cơ sở.

Hiện nay, cây sầu riêng được xác định là cây trồng chính, chủ lực góp phần nâng cao thu nhập cho người dân và phát triển kinh tế của huyện Krông Pắk. Năm 2022, sản phẩm trái sầu riêng tươi huyện Krông Pắk đã được Cục sở hữu trí tuệ Bộ Khoa học và Công nghệ cấp giấy chứng nhận số 413207, chứng nhận đăng ký nhãn hiệu "KRONG PAC DURIAN SẦU RIÊNG KRÔNG PẮC" cho tập thể Hội nông dân huyện Krông Pắk.

Người nông dân ngày càng nâng cao chất lượng sầu riêng.

Khánh Ngọc