Vì sao giữa tháng 8 miền Bắc vẫn nắng nóng gần 40 độ?

Chiều ngày 9/8, ông Vũ Anh Tuấn, Phó Trưởng phòng Dự báo Thời tiết, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia đã có những chia sẻ về nguyên nhân gây ra đợt nắng nóng gay gắt ở miền Bắc và miền Trung những ngày gần đây.

Ông Vũ Anh Tuấn cho biết, ngay từ đầu tháng 8, nắng nóng bắt đầu xảy ra diện rộng trên khu vực các tỉnh Trung và Nam Trung Bộ, sang ngày 3/8 mở rộng ra các tỉnh phía Đông Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ và kéo dài cho đến hiện nay. Nhiệt độ cao nhất phổ biến khoảng 36-38 độ, một số nơi trên 38 độ như: Con Cuông (Nghệ An) 39,3 độ C; Hương Sơn (Hà Tĩnh) 38,6 độ C; Đồng Hới (Quảng Bình) 39,0 độ C; Tuy Hòa (Phú Yên) 38,9 độ C…

Miền Bắc nắng nóng gay gắt do vùng áp thấp nóng phía Tây hoạt động mạnh.

Nguyên nhân được xác định là do tác động của vùng áp thấp nóng phía Tây kết hợp với hiệu ứng "phơn". Dự báo ngày mai (10/8), ở Bắc Bộ có nắng nóng, riêng Nam Sơn La, Hòa Bình và đồng bằng Bắc Bộ có nắng nóng và nắng nóng gay gắt với nhiệt độ cao nhất phổ biến từ 36-38 độ; độ ẩm tương đối thấp nhất phổ biến 50-55%. Từ ngày 11/8, nắng nóng diện rộng ở Bắc Bộ có khả năng kết thúc. Từ khoảng ngày 12-13/8, nắng nóng ở khu vực Trung Bộ có khả năng dịu dần.

Nói về khả năng xảy ra thiên tai mưa lớn sau nắng nóng, ông Vũ Anh Tuấn cho biết, trên các sản phẩm dự báo thu nhận được đến thời điểm này cho thấy từ đêm 10/7 trên khu vực vùng núi phía Bắc các tỉnh Bắc Bộ xuất hiện một vùng hội tụ gió Tây Nam nên khả năng cao từ thời gian này mưa vừa, mưa to và dông diện rộng cũng bắt đầu xuất hiện trên khu vực vùng núi và trung du Bắc Bộ, cục bộ ở một vài nơi có mưa rất to. Từ đêm 12/8, vùng mưa vừa, mưa to có khả năng lan rộng ra các nơi khác ở Bắc Bộ và có khả năng duy trì đến ngày 15/8.

Thời gian mưa thường xảy ra vào chiều tối và đêm. Do có ảnh hưởng của hội tụ gió Tây Nam từ tầng thấp lên tầng cao nên mưa to thường xảy ra trên những khu vực hẹp (ở không gian cấp tỉnh) với cường độ mưa rất lớn và xảy ra trong một khoảng thời gian ngắn nên khả năng rất cao gây lũ quét, sạt lở đất, ngập úng ở nhiều nơi, đặc biệt trên khu vực các tỉnh vùng núi.

Chiều ngày 9/8, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cũng có công văn gửi Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố khu vực Bắc Bộ về việc ứng phó với mưa lớn.

Theo bản tin của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, đêm 10/8 và ngày 11/8, vùng núi phía Bắc có mưa vừa, mưa to với lượng mưa phổ biến từ 30-60mm, có nơi trên 150mm; từ chiều tối và đêm ngày 11-15/8, Bắc Bộ có khả năng xuất hiện một đợt mưa vừa, mưa to và dông, cục bộ có nơi mưa rất to với tổng lượng mưa phổ biến từ 100-250mm, có nơi trên 400mm; nguy cơ xảy ra lũ quét, sạt lở đất tại khu vực vùng núi và ngập úng tại các khu vực trũng, thấp.

Để chủ động ứng phó với diễn biến của mưa lớn, nguy cơ lũ quét, sạt lở đất, lũ, ngập lụt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố khu vực Bắc Bộ huy động mọi lực lượng khẩn trương khắc phục hậu quả đợt mưa lũ vừa qua. Theo dõi chặt chẽ bản tin dự báo, cảnh báo mưa lớn, lũ, ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất, thông tin kịp thời, đầy đủ đến các cấp chính quyền, người dân biết để chủ động phòng tránh, ứng phó, giảm thiểu thiệt hại.

Triển khai lực lượng xung kích kiểm tra, rà soát các khu dân cư ven sông, suối, khu vực thấp trũng, có nguy cơ cao xảy ra ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất để chủ động khơi thông dòng chảy; tổ chức di dời, sơ tán người dân ở khu vực nguy hiểm đến nơi an toàn.

Tổ chức lực lượng canh gác, kiểm soát, hỗ trợ, hướng dẫn bảo đảm giao thông an toàn cho người và phương tiện, nhất là tại các ngầm, tràn, khu vực ngập sâu, nước chảy xiết, khu vực đã xảy ra sạt lở hoặc có nguy cơ xảy ra sạt lở; kiên quyết không cho người và phương tiện qua lại nếu không bảo đảm an toàn; không để xảy ra thiệt hại đáng tiếc về người do bất cẩn, chủ quan; bố trí lực lượng, vật tư, phương tiện để khắc phục sự cố, đảm bảo giao thông thông suốt trên các trục giao thông chính khi xảy ra mưa lớn.

Tổ chức vận hành và triển khai phương án đảm bảo an toàn các hồ chứa và hạ du, đặc biệt là các hồ chứa thủy điện nhỏ, hồ thủy lợi xung yếu, công trình đang thi công; bố trí lực lượng thường trực để vận hành điều tiết và sẵn sàng xử lý các tình huống có thể xảy ra. Sẵn sàng phương án phòng chống lũ, đảm bảo an toàn đê điều theo cấp báo động. Kiểm tra, rà soát, triển khai công tác đảm bảo an toàn đối với các hầm mỏ, khu khai thác khoáng sản.

Sẵn sàng phương án tiêu nước chống úng bảo vệ sản xuất, khu công nghiệp, khu đô thị, khu tập trung dân cư. Sẵn sàng lực lượng, phương tiện để cứu hộ, cứu nạn khi có yêu cầu. Chỉ đạo cơ quan phát thanh, truyền hình và các cơ quan thông tin đại chúng địa phương tăng cường các biện pháp thông tin về diễn biến của mưa lớn đến các cấp chính quyền và người dân biết để chủ động phòng tránh, ứng phó. Trực ban nghiêm túc (24/24h), thường xuyên báo cáo về Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (qua Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai).

Tô Hội