Vẻ vang báo chí cách mạng địa đầu phương Nam - Bài cuối: Báo chí thời công nghệ số
Trong dòng chảy sôi động của Báo chí Cách mạng Việt Nam, báo chí Cà Mau đã và đang khẳng định vai trò là tiếng nói tin cậy của Ðảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh nhà. Nếu như báo chí cách mạng trong những giai đoạn lịch sử trước đây là 'chiến', thì thời đại ngày nay, sức mạnh thông tin của báo chí là tri thức. Nghĩa là báo chí phải chuyển sang cung cấp tri thức.
Xác định báo chí tạo nên sức mạnh tinh thần cho đất nước bay lên hùng cường, thịnh vượng, bước vào thời đại công nghệ số, báo chí Cà Mau không chỉ đổi mới mạnh mẽ về nội dung, hình thức mà còn từng bước chuyển đổi số để thích ứng, hội nhập và phát triển, viết tiếp trang sử và đảm đương xứng đáng sứ mệnh mới là thổi bùng lên khát vọng Việt Nam.
Khi đất nước bước vào giai đoạn hòa bình, thống nhất, đổi mới, hội nhập, báo chí Cà Mau tiếp tục thích nghi, không ngừng đổi mới, sáng tạo, đồng hành cùng Ðảng bộ tỉnh Cà Mau viết tiếp những thành tựu mới. Nhà báo Ngô Minh Toàn, Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam tỉnh Cà Mau, Phó Tổng Biên tập điều hành Báo và Ðài Phát thanh - Truyền hình (PT-TH) Cà Mau, đánh giá, trong tiến trình đổi mới, hội nhập và phát triển, các cơ quan báo chí ở Cà Mau giữ vai trò then chốt trong việc truyền tải chủ trương, chính sách của Ðảng và Nhà nước đến với Nhân dân. Tại tỉnh Cà Mau, vùng đất cực Nam Tổ quốc, báo chí không chỉ là kênh thông tin thiết yếu mà còn là lực lượng đồng hành, góp phần quan trọng thúc đẩy sự phát triển toàn diện về kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng - an ninh địa phương.

Các cựu nhà báo cách mạng Cà Mau - Bạc Liêu qua các thời kỳ, lãnh đạo cơ quan quản lý, cơ quan báo chí... tại Hội thảo “Báo chí cách mạng Cà Mau - Những chặng đường lịch sử vẻ vang".
Theo Nhà báo Ngô Minh Toàn, trong bối cảnh hiện tại, sự đứng yên chính là sự thụt lùi, lạc hậu. Sự chuyển biến mau lẹ với tốc độ vũ bão của báo chí hiện đại buộc những người làm báo, những tòa soạn báo chí phải lựa chọn, một lựa chọn mang tính sống còn là đổi mới tư duy, công nghệ làm báo, phát triển hay chịu sự đào thải nghiệt ngã.
Theo đó, để bắt nhịp cùng xu thế của thời đại, Báo và Ðài PT-TH Cà Mau đã chủ động đổi mới tư duy, đề ra các giải pháp linh hoạt, sáng tạo, phù hợp điều kiện thực tiễn để hoạt động hiệu quả hơn nữa, nhất là quan tâm tái cấu trúc mô hình hoạt động, sắp xếp tổ chức bộ máy, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ phóng viên, biên tập viên có bản lĩnh chính trị vững vàng, đạt chuẩn về chuyên môn, nghiệp vụ; tích cực nghiên cứu, học hỏi, tìm cách làm hay, sáng tạo, bứt phá, nắm bắt thời cơ để xây dựng đơn vị theo kịp với xu thế phát triển, đảm bảo thực hiện đạt mục tiêu có nhiều độc giả nhất, đem giá trị thông tin, truyền thông đến cho nhiều người nhất.
Bên cạnh đó, tăng diện bao phủ thông tin trong tỉnh, trong nước và quốc tế; bảo đảm an toàn, an ninh thông tin mạng đang là đòi hỏi mang tính cấp thiết. Hiện tại, hơn 90% nội dung các sản phẩm báo chí của Báo và Ðài PT-TH Cà Mau đã được số hóa lên các nền tảng số và mạng xã hội, mang lại những trải nghiệm, cách tiếp cận thông tin mới và sự phản hồi tích cực của độc giả. Năm 2024, Báo Cà Mau được xếp loại tốt về đo lường mức độ trưởng thành chuyển đổi số báo chí, đứng thứ 14 các báo Ðảng cả nước và đứng thứ nhất các báo Ðảng đồng bằng sông Cửu Long.
Trên lĩnh vực phát thanh, truyền hình qua nhiều năm phụ trách, Nhà báo Phạm Thanh Phong, Phó Tổng Biên tập Báo và Ðài PT-TH Cà Mau, cho rằng, tốc độ phát triển công nghệ nhanh chóng đòi hỏi các nhà báo cần có kỹ năng mới về các công cụ truyền thông kỹ thuật số và quản lý mạng xã hội. Ngành phát thanh - truyền hình phải chấp nhận văn hóa học hỏi và đổi mới liên tục để đáp ứng kỳ vọng ngày càng tăng của khán giả.
Ðặt câu hỏi là làm gì để phát thanh - truyền hình thành công trong kỷ nguyên số trước sự cạnh tranh của các nền tảng xã hội, đồng thời nêu ra hàng loạt giải pháp thích ứng, Nhà báo Phạm Thanh Phong cũng thừa nhận khi truyền thông kỹ thuật số tiếp tục chiếm ưu thế, vai trò của các nhà báo đang được định nghĩa lại, đòi hỏi những kỹ năng và cách tiếp cận mới để xây dựng nền báo chí hiện đại, chuyên nghiệp và hiệu quả, phục vụ tốt nhu cầu thông tin và giải trí của người dân.
Ðứng về góc độ quản lý Nhà nước trên lĩnh vực báo chí, ông Nguyễn Văn Ðen, Phó Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh, khẳng định chuyển đổi số báo chí ở Cà Mau đã khởi động và không ngừng vận động để hình thành diện mạo báo chí cách mạng Cà Mau chính thống, hiện đại trên nền tảng tòa soạn đa phương tiện giàu bản sắc, thu hút mạnh mẽ sự tương tác tích cực của độc giả trong và ngoài tỉnh.
Theo PGS.TS Bùi Chí Trung, Viện Ðào tạo Báo chí và Truyền thông (Ðại học KHXH&NV - Ðại học Quốc gia Hà Nội), muốn đi xa thì phải về gần. Báo chí muốn đổi mới thì phải tìm về và giữ vững những giá trị cốt lõi, sứ mệnh ban đầu của báo chí cách mạng. Giữ cái “bất biến” này để “ứng vạn biến”. Cái “vạn biến” này chính là cách mà chúng ta làm báo, là không gian sáng tạo vô hạn và công cụ để thực hiện sự sáng tạo vô hạn đó chủ yếu là công nghệ số. Trong kỷ nguyên số và với khát vọng vươn mình của dân tộc, cần nhận thức đầy đủ hơn về vị thế và hoạt động của báo chí trong không gian mạng, nơi được coi là trận địa chính, là trận chiến chính của báo chí. Thắng hay bại là ở đây. Báo chí muốn phát triển thì cần không gian mới, cần lực lượng sản xuất mới, cần nguồn lực sản xuất mới, cần yếu tố sản xuất mới và cần động lực mới. Trong đó, không gian mới là không gian số, lực lượng sản xuất mới là công nghệ số, nguồn lực sản xuất mới là nhân lực số, yếu tố sản xuất mới là dữ liệu số, động lực mới là đổi mới, sáng tạo số. Phân tích về bài toán đầu tư vào công nghệ số, nhân lực số, dữ liệu số và đổi mới sáng tạo số sẽ là đầu tư vì tương lai của báo chí.
Nhắc lại quá khứ vinh quang để tự hào, viết tiếp những trang sử báo chí cách mạng vẻ vang trong chặng đường mới. Và dù trong giai đoạn cách mạng nào, hoàn cảnh nào, Nhà báo Phạm Văn Tri luôn nhắc nhớ các thế hệ làm báo cũng phải vì mục tiêu lý tưởng của Ðảng, của cách mạng.
Nhìn nhận thực tế cho thấy, qua nhiều thế hệ trải nghiệm đổi mới báo chí, đổi mới thông tin, sự nghiệp báo chí cách mạng tỉnh Cà Mau sở hữu đội ngũ nhà báo đông đảo, có tâm, có tầm, có tài. Ðồng thời, hôm nay chúng ta có nền tảng cơ sở vật chất kỹ thuật công nghệ thông tin khá hoàn hảo. Lòng tin, sự trải nghiệm, tư duy trí tuệ, kỹ năng nghề nghiệp và nguồn lực con người và cơ sở vật chất kỹ thuật... sẽ phát huy tích cực, đưa sự nghiệp báo chí cách mạng tỉnh Cà Mau lên tầm cao mới.
“Sự nghiệp báo chí cách mạng tỉnh Cà Mau đang đứng trước những khó khăn, thách thức trong giai đoạn cách mạng mới. Một mặt đội ngũ nhà báo phải quán triệt đầy đủ, sâu sắc chủ trương, chính sách mới của Ðảng, mặt khác phải lập phương án, giải pháp thông tin đạt hiệu quả cao nhất. Ðây là nhiệm vụ to lớn và lâu dài”, Nhà báo Phạm Văn Tri mong muốn, gửi gắm vào thế hệ báo chí hiện đại, xứng đáng với truyền thống, hy sinh của bao lớp người đã ngã xuống.