Vào hè, báo động tai nạn thương tích ở trẻ em

Theo TS.Đặng Ánh Dương, Trưởng khoa Điều trị Tích cực Ngoại, Bệnh viện Nhi Trung ương, chỉ trong nửa cuối tháng 6, số lượng bệnh nhi nhập viện do tai nạn thương tích đã tăng vọt, cả về số lượng lẫn mức độ nghiêm trọng.

Ảnh minh họa.

Đáng lo ngại, hầu hết nạn nhân đều là trẻ trong độ tuổi học sinh, gặp tai nạn trong những tình huống tưởng chừng bình thường như: ngã khi leo trèo, va chạm giao thông, bị vật nặng đổ vào người hoặc tai nạn khi chơi đùa.

Một trong những trường hợp nghiêm trọng nhất là bé trai 9 tuổi bị tai nạn giao thông khi ngồi sau xe máy và va chạm với ô tô. Trẻ nhập viện trong tình trạng suy hô hấp, suy tuần hoàn, dập nát cẳng chân phải, vỡ xương chậu và tổn thương mô mềm nghiêm trọng.

Ngay khi tiếp nhận, bệnh viện đã kích hoạt hệ thống “báo động đỏ” liên khoa để phối hợp cấp cứu kịp thời. Sau khi được hồi sức tích cực và phẫu thuật khẩn cấp, cháu bé đã vượt qua giai đoạn nguy kịch, nhưng các bác sỹbuộc phải cắt cụt cẳng chân bên phải để giữ tính mạng.

Tình trạng tai nạn thương tích nghiêm trọng ở trẻ tiếp tục diễn biến phức tạp với những trường hợp đau lòng khác. Như bệnh nhi 15 tuổi ngã khi trèo cây hái vải, bị rách tầng sinh môn, rách trực tràng và niệu đạo, phải phẫu thuật cấp cứu ngay trong đêm.

Một bé trai 7 tuổi bị cổng sắt đổ trúng người, dẫn đến chấn thương sọ não, vỡ nền sọ, phù não và rơi vào hôn mê sâu. Dù đang được các bác sỹhồi sức tích cực, nhưng tiên lượng của cháu rất nặng nề.

Ngoài ra, còn có những tai nạn hy hữu nhưng cực kỳ nguy hiểm. Điển hình là trường hợp bé trai 9 tuổi bị người thân vô tình bắn cung vào vai khi cùng nhau bắn cá, khiến trẻ bị tràn khí màng phổi.

Một trường hợp khác, trẻ ngã xe đạp và bị chấn thương gan độ III, rò mật trong ổ bụng, phải phẫu thuật cấp cứu. Thậm chí, một bé 19 tháng tuổi còn bị khỉ, thú nuôi của hàng xóm cắn vào mặt và tay khi sang chơi.

Các bác sỹ cũng tiếp nhận không ít trường hợp tai nạn sinh hoạt tưởng như đơn giản nhưng hậu quả nghiêm trọng: Trẻ 11 tháng tuổi ngã từ xe tập đi xuống sân xi măng; trẻ 2 tuổi ngã từ tầng 2 nhà sàn xuống đất, dẫn đến chấn thương sọ não, vỡ xương sọ, xuất huyết dưới nhện. Dù phần lớn các trẻ sau điều trị đều có tiến triển tốt, nhưng tổn thương thể chất và tâm lý có thể để lại di chứng lâu dài.

Nguyên nhân chính khiến tai nạn thương tích ở trẻ em gia tăng đột biến trong mùa hè, theo các chuyên gia, là do trẻ được nghỉ học nhưng thiếu sự giám sát chặt chẽ từ gia đình và cộng đồng.

Với bản tính hiếu động, tò mò, trẻ nhỏ dễ rơi vào những tình huống nguy hiểm mà không có kỹ năng tự bảo vệ. Nhiều em chưa được giáo dục đầy đủ về an toàn cá nhân, hoặc sống trong môi trường tiềm ẩn rủi ro như công trình xây dựng, lan can thiếu chắn, hồ nước không rào...

Để phòng ngừa tai nạn thương tích trong mùa hè, thời điểm trẻ em dành phần lớn thời gian ở nhà hoặc chơi ngoài trời, các bác sỹkhuyến cáo cha mẹ cần đặc biệt chú ý đến việc giám sát trẻ trong mọi hoạt động thường ngày, từ việc chơi đùa, bơi lội đến khi tham gia giao thông.

Ngoài việc giáo dục trẻ nhận biết nguy hiểm, cha mẹ cũng cần chủ động tạo ra không gian sống an toàn: lan can, cầu thang phải có rào chắn chắc chắn; không để trẻ tự leo lên mái nhà, ban công hay tiếp cận vật sắc nhọn, hóa chất độc hại. Đặc biệt, không cho trẻ điều khiển xe máy, xe đạp điện khi chưa đủ tuổi và chưa đủ nhận thức tham gia giao thông an toàn.

Bên cạnh đó, các gia đình nên phối hợp với nhà trường, địa phương trong việc tổ chức các lớp học kỹ năng sống, lồng ghép giáo dục an toàn vào các hoạt động hè để trẻ được trang bị những kiến thức cơ bản về phòng tránh tai nạn. Ở những nơi có công trình xây dựng, cần có rào chắn, biển cảnh báo và tuyệt đối không để trẻ chơi gần khu vực nguy hiểm.

Trong trường hợp không may trẻ gặp tai nạn, cha mẹ tuyệt đối không nên tự xử lý tại nhà nếu không có chuyên môn. Việc đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời là yếu tố sống còn.

Tai nạn thương tích là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và di chứng vĩnh viễn ở trẻ em. Một phút lơ là có thể để lại hậu quả cả đời, điều mà không bậc cha mẹ nào mong muốn. Mùa hè chỉ thực sự là mùa vui nếu trẻ được chơi đùa an toàn trong vòng tay yêu thương và trách nhiệm của người lớn.

D.Ngân