'Vầng trăng máu' là bom tấn đáng mong chờ

Phim "Vầng trăng máu"được chuyên trang về phim ảnh IMDb chấm đến 8,2 điểm ngay khi ra mắt trong tháng 10/2023.

Martin Scorsese tìm thấy cảm hứng

Cuốn sách "Vầng trăng máu" của David Grann ra đời vào tháng 4/2017 và được tạp chí Time bầu chọn là một trong 10 cuốn sách phi hư cấu hay nhất năm 2017. Cuốn sách là công trình khảo cứu công phu, tỉ mỉ của tác giả trong nhiều năm. Có thể nói, David Grann kể một câu chuyện hấp dẫn từ một kho lưu trữ tư liệu đầy bụi bặm.

Martin Scorsese cùng 3 diễn viên chính.

Phần lớn nghiên cứu của tác giả tập trung vào di chúc, sổ sách, lời khai và biên bản tòa án và có vẻ rất tẻ nhạt. Nhưng tác phẩm thì không tẻ nhạt chút nào và gần như ngay sau khi cuốn sách ra mắt, đạo diễn Martin Scorsese đã cảm thấy hứng thú và mua bản quyền để làm phim.

Một đạo diễn nổi tiếng thế giới từ nhiều năm nay về phong cách làm phim "đen tối", bạo lực, luôn kể những câu chuyện phản đạo đức và những góc khuất tối tăm trong tâm lý con người thì chắc chắn đã tìm thấy cảm hứng làm phim từ cuốn sách này.

"Vầng trăng máu" kể về những tội ác hàng loạt diễn ra ở vùng đất của người da đỏ Osage thuộc bang Oklahoma (Mỹ) vào những năm 1920. Thời đó, những người Osage nằm trong số những người giàu nhất tính theo thu nhập đầu người trên thế giới. Các mỏ dầu trù phú bên dưới khu đất của họ đã mang lại hàng triệu USD cho bộ tộc hàng năm, được phân phát cho các thành viên của bộ lạc. Tuy nhiên, họ không thể mua bán mà chỉ được thừa kế.

Khối tài sản khổng lồ này đã thu hút sự chú ý của những người da trắng vô đạo đức, những người đã tìm mọi cách để chuyển nó sang tay mình bằng cách kết hôn với những người phụ nữ Osage hoặc thông qua hình thức giám hộ những người Osage bị tuyên bố là không đủ năng lực về mặt pháp lý để lừa và bòn rút tài sản của họ.

Tuy nhiên, đối với một số người da trắng, những hình thức lừa đảo không đủ để thỏa mãn lòng tham của họ. Và những tấn thảm kịch đen tối đã xảy ra, từ dùng súng bắn, đầu độc, đến gài chất nổ… để giết chết những nạn nhân người Osage.

Hệ thống tư pháp kém năng lực cùng với những người thực thi công lý chỉ quan tâm đến tham nhũng và hối lộ chỉ làm cho những tấn thảm kịch thêm màu sắc u ám. Khi ấy, Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) và chàng trai trẻ J. Edgar Hoover mới nhận chức giám đốc coi việc phá những vụ án này như một phương tiện để đánh bóng danh tiếng của FBI mới được chuyên nghiệp hóa.

Có điều, bất chấp chuyện J. Edgar Hoover lợi dụng danh tiếng, những điều tra viên can đảm và chính trực đã vào cuộc.

Khi thực hiện bộ phim này, đoàn làm phim đã nỗ lực để tái tạo lại khung cảnh của 100 năm về trước, từ đại cảnh cho đến trang phục, từ âm thanh cho đến những chi tiết, tình tiết trong phim.

Biên kịch bộ phim là Eric Roth, người đã 6 lần nhận đề cử Oscar và một lần thắng giải với bộ phim "Forrest Gump". Biên tập cho phim là một huyền thoại năm nay đã 83 tuổi, bà Thelma Schoonmaker với 3 giải Oscar cho biên tập phim xuất sắc nhất.

Với 26 bộ phim của Martin Scorsese cho đến nay, bà đã cộng tác với ông trong 22 bộ phim. Robbie Robertson là người thực hiện phần âm nhạc cho phim và ông đã từng làm nhạc cho 9 bộ phim của Martin Scorsese. Quay phim là Rodrigo Prieto, người từng 3 lần được đề cử Oscar cho giải quay phim xuất sắc nhất.

Bộ phim đáng mong chờ nhất năm 2023

Bản thân đạo diễn Martin Scorsese là một huyền thoại về phong cách làm phim. Cái tên của ông là một bảo chứng cho chất lượng phim. Các chuyên trang chấm điểm, phê bình phim ảnh đều đánh giá rất cao "Vầng trăng máu". Dàn diễn viên thực lực với những tên tuổi nổi tiếng nhiều năm qua cũng là một yếu tố để thu hút khán giả đến rạp.

Martin Scorsese (giữa) cùng hai “chàng thơ” gắn bó với ông xuyên suốt sự nghiệp - Leonardo DiCaprio và Robert De Niro tại LHP Cannes.

Thời gian để thực hiện bộ phim là 5 năm và trong thời gian này, đoàn làm phim không chỉ làm việc liên tục với tác giả cuốn sách David Grann, mà còn trực tiếp gặp gỡ những thành viên của cộng đồng người Osage, trong đó có những người là con cháu trực hệ của những nạn nhân. Từ đó, đạo diễn Martin Scorsese đã chọn một hướng đi khác với nội dung cuốn sách.

Nếu tác giả David Grann xây dựng những tuyến nhân vật đồng đều, khắc họa nhiều chân dung sống động, từ cả phía nạn nhân lẫn thủ phạm, với khối lượng tư liệu khổng lồ, đúng theo yêu cầu của thể loại văn học phi hư cấu thì trong bộ phim "Vầng trăng máu", Martin Scorsese tập trung vào tấn bi kịch cá nhân của cặp vợ chồng Ernest Burkhart (do Leonardo DiCaprio đóng) - một người đàn ông da trắng và Mollie (do Lily Gladsotone đóng) – một phụ nữ da đỏ giàu có.

Bỏ qua những tư liệu lịch sử dài dòng, góc máy quay của bộ phim tập trung vào những số phận con người, trong đó tình yêu, tội ác, lòng thù hận, sự tráo trở, đê tiện luôn song hành.

Leonardo DiCaprio đã hóa thân xuất sắc thành một anh chồng có vẻ tầm thường, mờ nhạt, yêu thương vợ con, nhưng che giấu bên trong là sự tham lam và yếu đuối, dễ bị sai khiến, một con người có tâm lý cực kỳ phức tạp. Trong khi đó, Robert De Niro diễn mà như không diễn trong một vai như "đo ni đóng giày" cho huyền thoại điện ảnh này.

Nhiều năm song hành với đạo diễn Martin Scorsese, Robert De Niro quá hiểu đạo diễn cần gì ở vai diễn này.

Diễn viên thứ ba ghi dấu ấn trong phim là Lily Gladsotone với vai Mollie. Nhân vật Mollie không có nhiều lời thoại, ngược lại, có những khoảng im lặng đầy ám ảnh với đôi mắt biết nói, u uẩn và tuyệt vọng. Diễn xuất của Lily Gladsotone đi từ bình dị, vui tươi đến đau thương, sụp đổ, rồi lại gắng vùng dậy để đi tìm công lý, cùng với đó là sự cô đơn tột bực...

Bộ phim "Vầng trăng máu" là sự hợp tác thứ 7 giữa đạo diễn Martin Scorsese và diễn viên Leonardo DiCaprio và cũng là lần hợp tác thứ 11 giữa ông và diễn viên Robert De Niro. Với bộ phim này, Martin Scorsese đã không đặt sai lòng tin vào hai "chàng thơ" của mình và còn tìm ra một "nàng thơ" mới là Lily Gladsotone.

Tội ác vì lòng tham hay là sự xung đột văn hóa

Bộ phim "Vầng trăng máu" không chỉ đơn thuần miêu tả những tội ác và động cơ là lòng tham lam. Đó là câu chuyện về một chương đen tối trong lịch sử nước Mỹ, không chỉ là ở riêng một vùng đất của người Osage.

Robert De Niro (trái) và Leonardo DiCaprio.

Hơn cả việc diễn tả tội ác và lòng tham, có thể thấy Martin Scorsese cài cắm nhiều "mã ẩn" trong phim, khiến cho khán giả phải suy tư tự hỏi. Đó là vấn đề chủng tộc và sự xung đột văn hóa đã là một nguyên nhân để tội ác diễn ra lạnh lùng và dây dưa không dứt, khi mà người da trắng chỉ đơn thuần nhìn người da đỏ như những con mồi.

Đó là sự hình thành và phát triển rất nhanh của thế giới những nhà tư bản, có thể phất lên sau một đêm rồi lại trắng tay ngay kế đó. Đó là tham vọng của ông trùm FBI J. Edgar Hoover được những điều tra viên tận tụy biến thành sự thật?

Tờ báo Los Angeles Timesđánh giá: "Vầng trăng máu" là một bộ phim sử thi lịch sử mạnh mẽ và là một thành công chuẩn mực". Một phần sức hấp dẫn của bộ phim nằm ở chỗ nó vừa là đỉnh cao của một bậc thầy làm phim, vừa là bước đầu tiên trên một hướng khai thác mới.

Ở một cấp độ nào đó, đây là một bộ phim kinh dị tội phạm được xây dựng từ những yếu tố quen thuộc của Martin Scorsese: Những hình tượng người cha khắt khe và những người thừa kế vô trách nhiệm, những người chồng phản bội và những người vợ bị bỏ rơi, những kẻ ngu ngốc và những sát thủ tàn nhẫn.

Nhưng trong tác phẩm này cũng như đặt trong bối cảnh rộng lớn hơn của điện ảnh Mỹ, nó còn đề cập những khía cạnh mới mẻ và có ý nghĩa lịch sử.

TS Hà Thanh Vân