Văn minh việc cưới, việc tang

Xã Phú Bình là một trong những địa phương của huyện Chiêm Hóa có nhiều cách làm sáng tạo, thực chất xây dựng nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang. Trước đây, người dân trong xã thường tổ chức đám cưới kéo dài nhiều ngày, ăn uống linh đình tạo gánh nặng tài chính lớn, nhất là với những hộ nghèo. Nhưng từ khi thực hiện mô hình điểm xây dựng nếp sống văn minh, các gia đình đã chủ động rút ngắn thời gian tổ chức, giảm mâm cỗ, tiết kiệm chi phí và hạn chế lượng khách mời.

Đám cưới mặc trang phục dân tộc ở nhiều xã trên địa bàn huyện Chiêm Hóa (tỉnh Tuyên Quang). Ảnh: T.Q

Bà Hoàng Thị Thanh - Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Phú Bình cho rằng, việc tuyên truyền vận động không áp đặt mà phải kiên trì giải thích để người dân hiểu và tự nguyện làm theo. Bản thân mỗi cán bộ cũng phải gương mẫu đi đầu, khi ấy bà con tự thấy được cái hay, cái lợi mà đồng lòng hưởng ứng. Giờ đây ở Phú Bình, việc tổ chức cưới văn minh đã nhận được sự đồng thuận hưởng ứng của người dân. Việc tổ chức đám cưới đã giảm những thủ tục phiền hà mất nhiều thời gian như lễ dạm ngõ, ăn hỏi, dẫn cưới, hai bên gia đình thống nhất chỉ tổ chức vào một ngày. Trong đám cưới khuyến khích cô dâu, chú rể mặc trang phục truyền thống của dân tộc mình. Trước khi tổ chức cưới, các cặp vợ chồng đều ra UBND xã tổ chức đăng ký kết hôn theo quy định của pháp luật.

Không chỉ trong cưới hỏi, việc tổ chức tang lễ ở Phú Bình cũng có sự chuyển biến tích cực. Những tập tục như tổ chức kéo dài, đốt nhiều vàng mã, hút thuốc lá tại đám tang đã từng bước được loại bỏ. Nhiều gia đình lựa chọn hình thức hỏa táng thay vì chôn cất truyền thống, sử dụng vòng hoa luân chuyển thay vì mua mới. Việc tổ chức ăn uống linh đình trong nhiều ngày cũng đã giảm hẳn, tạo ra một không khí tang lễ trang nghiêm, giản dị nhưng đầy ý nghĩa.

Hiện nay, nhiều địa phương của tỉnh Tuyên Quang, Ủy ban MTTQ các cấp đã có nhiều cách làm sáng tạo hiệu quả trong tuyên truyền, vận động người dân thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang. Điển hình như MTTQ huyện Yên Sơn đã xây dựng mô hình “vận động đồng bào dân tộc Mông tham gia thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang” tại các xã Trung Minh, Hùng Lợi. Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Tuyên Quang với mô hình “Khu dân cư thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang”. Ngoài ra Ủy ban MTTQ Việt Nam các huyện Na Hang, Lâm Bình, Chiêm Hóa đã xây dựng hàng loạt mô hình cưới văn minh, tang tiến bộ, vận động các gia đình đồng bào dân tộc thiểu số mặc trang phục truyền thống khi tổ chức lễ cưới; tuyên truyền hạn chế tổ chức ăn uống linh đình, rút ngắn nghi thức đám tang, loại bỏ hủ tục lạc hậu…

Ông Lê Ngọc Tân - Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Tuyên Quang cho biết, trong năm 2024, MTTQ các cấp trong tỉnh đã chỉ đạo thành lập mới 1.866 mô hình khu dân cư thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang. Đến nay, nội dung thực hiện nếp sống văn minh đã được đưa vào hương ước, quy ước tại 100% thôn, tổ dân phố, trở thành tiêu chí quan trọng để bình xét gia đình văn hóa, khu dân cư văn hóa hàng năm.

Thời gian tới, Ủy ban MTTQ các cấp trong tỉnh tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phát huy vai trò các cá nhân tiêu biểu, người có uy tín trong vận động đồng bào các dân tộc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang. Từ thực tiễn triển khai, Mặt trận cũng sẽ tiếp tục điều chỉnh, bổ sung những nội dung thực hiện nếp sống văn minh vào quy ước, hương ước để vừa đảm bảo vừa giữ gìn bản sắc dân tộc, vừa đáp ứng yêu cầu của cuộc sống hiện đại.

Anh Vũ