Vận hành chính quyền hai cấp - Bài 1: Khởi động thuận lợi, hướng đến tương lai

Người dân thực hiện các thủ tục hành chính tại UBND quận Tân Bình (TP Hồ Chí Minh) khá thuận lợi và nhanh chóng.

Bài 1: Khởi động thuận lợi, hướng đến tương lai

Từ giữa tháng 6, ba địa phương trọng điểm phía Nam, gồm TP Hồ Chí Minh, Bình Dương và Bà Rịa -Vũng Tàu, đã đồng loạt triển khai vận hành thử nghiệm mô hình chính quyền địa phương cấp phường, xã. Đây là bước chuẩn bị quan trọng, tạo tiền đề để chính quyền hai cấp chính thức đi vào hoạt động từ ngày 1/7/2025. Mô hình mới kỳ vọng sẽ giúp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, cải thiện chất lượng phục vụ người dân và doanh nghiệp.

Hoạt động không bị gián đoạn

Ghi nhận tại ba địa phương này cho thấy, dù trong giai đoạn thử nghiệm, nhưng công tác tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính được triển khai thông suốt, không gây phiền hà hay gián đoạn cho người dân, doanh nghiệp. Các cán bộ, công chức được điều động về xã, phường sau sáp nhập, đều thể hiện tinh thần trách nhiệm cao, sẵn sàng tiếp cận nhiệm vụ mới.

Tại TP Hồ Chí Minh, mô hình chính quyền địa phương cấp xã đang được vận hành thử nghiệm tại toàn bộ 102 phường, xã mới. Quận Tân Bình là một trong những đơn vị tiên phong trong công tác này.

Ông Lê Vĩnh Tài, ngụ tại phường Tân Bình, đang thực hiện các thủ tục hành chính tại Trung tâm hành chính của quận Tân Bình, cho biết: “Tại trung tâm, mọi thủ tục hành chính vẫn diễn ra bình thường, không hề bị gián đoạn. Tôi thấy cán bộ rất chuyên nghiệp, không để người dân phải chờ đợi lâu. Mỗi thủ tục hành chính tôi yêu cầu, chỉ cần 5 -10 phút là được cán bộ xử lý xong xuôi. Nếu như trước kia, mỗi thủ tục hành chính khi thực hiện tại phường, tôi đều phải ngồi chờ từ 30 phút đến 1 giờ đồng hồ mới được xử lý”.

Chị Nguyễn Hồng Tâm, cư dân tại Phường 1, Quận 10 (sắp tới là phường Vườn Lài) cho biết: "Ban đầu, tôi có lo lắng về việc thay đổi hành chính, nhưng sau khi trực tiếp đến làm việc, tôi thấy yên tâm vì được cán bộ hướng dẫn rõ ràng, giải quyết hồ sơ nhanh chóng. Không khí làm việc ở phường mới rất tích cực, không có tình trạng chờ đợi hay lộn xộn”.

Tại Trung tâm hành chính Quận 11, nơi sẽ trở thành trụ sở hành chính của phường Bình Thới mới sau ngày 1/7, không khí làm việc trong những ngày vận hành thử nghiệm rất khẩn trương. Ông Nguyễn Trần Bình, Chủ tịch UBND Quận 11 cho biết, hệ thống máy móc và hạ tầng đường truyền tại các phường đã được nâng cấp để bảo đảm hoạt động trơn tru, nhờ đó, các giao dịch hành chính tại địa phương được xử lý nhanh, hiệu quả.

Tại Bà Rịa - Vũng Tàu, toàn bộ 30 đơn vị hành chính cấp xã, phường và đặc khu đã đồng loạt triển khai vận hành mô hình mới vào các ngày 21/6 và 22/6. Theo ông Phạm Thành Chung, Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, các tình huống giả định được tổ chức đúng kịch bản, đội ngũ điều hành xử lý linh hoạt, tự tin. Các thủ tục hành chính trong lĩnh vực tư pháp như đăng ký hộ tịch, khai sinh, kết hôn… đều được giải quyết theo cả hình thức trực tiếp và trực tuyến, thông qua Cổng Dịch vụ công quốc gia. Thời gian xử lý trung bình mỗi hồ sơ tại các trung tâm phục vụ hành chính công xã, phường là từ 4 - 6 phút. Cơ sở vật chất, phần mềm và hạ tầng công nghệ thông tin đều được chuẩn bị đầy đủ, bảo đảm quy trình vận hành mạch lạc, không gián đoạn.

Tăng tốc hoàn thiện mọi khâu trước giờ G

Người dân được các cán bộ hành chính hướng dẫn thủ tục hành chính ngay tại quầy.

Tỉnh Bình Dương, một trong ba địa phương đầu tàu của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, cũng đã hoàn tất công tác chuẩn bị cho việc chuyển sang mô hình chính quyền hai cấp. Từ giữa tháng 6, toàn bộ 36 xã, phường mới, sau khi sáp nhập từ 91 xã phường cũ, đã đồng loạt triển khai thử nghiệm. Tại nhiều địa điểm, bảng tên mới đã được thay, đội ngũ cán bộ mới bắt đầu tiếp nhận nhiệm vụ.

Theo ông Nguyễn Văn Lợi, Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Bình Dương, địa phương đã chủ động điều động 28 cán bộ từ cấp tỉnh về xã, phường sau sáp nhập, trong đó có nhiều vị trí chủ chốt như bí thư, phó bí thư, chủ tịch, phó chủ tịch UBND, nhờ đó, bộ máy vận hành ban đầu được củng cố về chuyên môn và kinh nghiệm.

Tỉnh Bình Dương cũng đặc biệt chú trọng yếu tố tâm lý và năng lực tiếp cận công nghệ của đội ngũ cán bộ mới. Các công chức được yêu cầu sử dụng thành thạo hệ thống phần mềm xử lý hồ sơ, bảo đảm thông suốt và hạn chế tối đa tình trạng chậm trễ trong xử lý thủ tục hành chính.

Trong khi đó, tại Bà Rịa - Vũng Tàu, ông Phạm Thành Chung cho biết, việc vận hành thử nghiệm các tình huống hành chính như đăng ký hộ tịch, tư pháp, cấp giấy tờ… đã diễn ra đúng quy trình. Tuy nhiên, địa phương cũng nhận diện một số hạn chế như đường truyền mạng chưa ổn định và dữ liệu hành chính chưa được đồng bộ, dẫn đến khó khăn trong việc chia sẻ thông tin.

Theo đánh giá chung từ các tổ công tác triển khai chính quyền hai cấp tại TP Hồ Chí Minh, Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, đợt vận hành thử nghiệm bước đầu đã đạt được những kết quả khả quan. Các trung tâm phục vụ hành chính công xã, phường đều đã chủ động tiếp nhận và xử lý các tình huống mô phỏng thực tế. Mỗi hồ sơ được xử lý trong thời gian trung bình từ 4 - 6 phút, giúp người dân cảm nhận rõ sự chuyển biến trong chất lượng phục vụ.

Tuy nhiên, theo phản ánh của các cán bộ hành chính công, sau một thời gian triển khai, dù kết quả thử nghiệm bước đầu được đánh giá tích cực, nhưng vẫn còn một số vướng mắc cần sớm tháo gỡ trước thời điểm chính thức. Chẳng hạn, tại nhiều nơi, đường truyền mạng chưa ổn định, ảnh hưởng đến việc chia sẻ thông tin trong hồ sơ trực tuyến, đặc biệt là dữ liệu căn cước công dân, địa chỉ cư trú...

Ngoài ra, một số thủ tục hộ tịch như khai sinh, kết hôn vẫn yêu cầu công dân ký trực tiếp trước mặt công chức tư pháp, hộ tịch, dẫn đến việc cần bổ sung chức danh công chức phù hợp tại các trung tâm hành chính công để đảm bảo giá trị pháp lý.

Để chính thức vận hành vào ngày 1/7 tới, theo Tiến sĩ Nguyễn Văn Hòa, chuyên gia chính sách công, các địa phương vẫn cần sớm hoàn tất việc trang bị cơ sở vật chất và thiết bị chuyên môn cho các đơn vị hành chính mới. Đồng thời, cần sớm công bố và cập nhật đầy đủ danh mục thủ tục hành chính áp dụng tại địa phương lên hệ thống dữ liệu quốc gia. Việc tổ chức tập huấn và bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ cán bộ điều chuyển về cơ sở cũng cần được ưu tiên. Dù đội ngũ cán bộ này đã tiếp cận và vận hành phần mềm mới khá trơn tru, nhưng để duy trì hiệu quả lâu dài, việc học hỏi và chuẩn hóa kỹ năng nghiệp vụ là rất cần thiết.

Bài 2: Cán bộ sẵn sàng đáp ứng mô hình mới

Bài, ảnh: Hoàng Tuyết/Báo Tin tức và Dân tộc