'Vạch trần sự hấp dẫn giả tạo'

Theo Tổ chức Y tế thế giới, sử dụng thuốc lá là một trong những mối đe dọa sức khỏe cộng đồng lớn nhất mà thế giới đã và đang phải đối mặt. Mỗi năm, trên thế giới có khoảng 8 triệu ca tử vong do các bệnh liên quan đến sử dụng thuốc lá, trong đó 1,3 triệu ca tử vong do hút thuốc thụ động.

Tỉnh Đồng Tháp hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5/2025, với chủ đề “Vạch trần sự hấp dẫn giả tạo”

Tại Việt Nam, với hơn 15 triệu người hút thuốc, việc sử dụng thuốc lá hiện đang gây ra gánh nặng bệnh tật và tử vong sớm với con số ước tính lên tới hơn 100.000 ca tử vong/năm. Với sự hỗ trợ của Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá (PCTHTL), hơn 10 năm qua, công tác PCTHTL tại tỉnh Đồng Tháp đã đạt được nhiều kết quả. Dù có nhiều cải thiện, tình trạng hút thuốc lá tại Đồng Tháp vẫn ở mức cao, đặc biệt ở nam giới với 35,1%, trong khi nữ giới là 0,7%.

Đáng chú ý, tỷ lệ hút thuốc thụ động (hít phải khói thuốc từ người khác) vẫn còn phổ biến, với 43,6% người dân bị ảnh hưởng tại nhà và 38,4% tại nơi làm việc. 82,3% người dân nhận thấy dấu hiệu hút thuốc lá tại nhà hàng, 60% tại quán cà phê và 50% tại khách sạn. Tỷ lệ này thấp hơn tại các cơ quan nhà nước 25,5% và cơ sở y tế 28,2%. Điều này cho thấy, nhiều người vẫn chưa ý thức được tác hại của việc hút thuốc nơi công cộng hoặc trong gia đình.

Bên cạnh đó, còn có sự xuất hiện của các sản phẩm thuốc lá mới (chủ yếu là thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng). Mặc dù, các nhà sản xuất thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng vẫn tuyên bố các sản phẩm này là ít hại và là giải pháp thay thế sản phẩm thuốc lá có hại cho những người nghiện mà không cai được. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy, các sản phẩm này nhắm tới một lượng lớn người chưa từng hút thuốc (bao gồm cả phụ nữ và trẻ em) thông qua hương vị, mẫu mã sản phẩm cùng với sự thay đổi không ngừng các cách thức quảng bá gây hiểu lầm rằng thuốc lá mới không có hại để thu hút người sử dụng thuốc lá, đặc biệt là thanh thiếu niên.

Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5/2025, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) lựa chọn chủ đề “Vạch trần sự hấp dẫn giả tạo”, với mục tiêu nhằm phơi bày chiến thuật của các tập đoàn thuốc lá trên thế giới trong việc quảng cáo sai sự thật, gây hiểu lầm thuốc lá là sản phẩm không có hại nhằm thu hút người sử dụng, đặc biệt là giới trẻ và thanh thiếu niên.

Nicotine và các sản phẩm thuốc lá gây nghiện rất nguy hiểm cho sức khỏe nhưng luôn được các tập đoàn thuốc lá trên thế giới tìm cách để thu hút mọi người sử dụng. Không có bất kỳ sản phẩm thuốc lá nào và không có mức độ tiếp xúc nào đối với thuốc lá được coi là an toàn cho sức khỏe, bao gồm cả thuốc lào, xì gà, thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử, thuốc lá tự cuốn, thuốc lá tẩu và các sản phẩm thuốc lá không khói. Thuốc lá, thuốc lá mới và các sản phẩm chứa nicotin rất có hại cho sức khỏe, thậm chí gây tử vong cho cả người hút và người không hút thường xuyên tiếp xúc với khói thuốc. Đối với trẻ em và thanh thiếu niên, các sản phẩm này có thể làm suy yếu nghiêm trọng sự phát triển não bộ.

Tổ chức Y tế thế giới kêu gọi chung tay thực hiện Chiến dịch truyền thông hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5/2025 vì một tương lai khỏe mạnh hơn

Để hướng đến sự kiện truyền thông, hưởng ứng Tuần lễ quốc gia không khói thuốc lá từ ngày 25 - 31/5/2025, Tổ chức Y tế thế giới kêu gọi các nước cùng chung tay thực hiện Chiến dịch truyền thông hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5/2025 vì một tương lai khỏe mạnh hơn.

Theo đó, thực hiện các chính sách PCTHTL hiệu quả bao gồm: tăng thuế thuốc lá với mức đủ lớn để giá thuốc lá theo kịp mức tăng thu nhập bình quân đầu người và hướng tới mức thuế chiếm 75% giá bán lẻ để góp phần đạt mục tiêu giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá; đồng thời thực hiện môi trường không thuốc lá. Cùng với đó, thực thi cấm toàn diện quảng cáo thuốc lá và nicotine trên các nền tảng số, mạng xã hội và trên các phương tiện giải trí; giám sát chặt chẽ hoạt động quảng cáo tại các điểm bán lẻ, trên các nền tảng xã hội hoặc trực tiếp trong trường học; tăng diện tích in cảnh báo sức khỏe trên bao bì các sản phẩm thuốc lá; lồng ghép và tăng cường các chương trình cai nghiện thuốc lá vào các chương trình y tế quốc gia và các chương trình khác.

Bên cạnh đó, tăng cường thông tin, giáo dục, truyền thông về Luật PCTHTL, Chiến lược quốc gia về PCTHTL, Nghị quyết số 173/2024/QH15 của Quốc hội về nội dung “Cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, chứa chấp, vận chuyển và sử dụng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng”. Đồng thời lồng ghép hoạt động PCTHTL trong các phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”.

NGUYỄN HIỀN