Ưu tiên đặt hàng DN nội làm đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng

Dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng được đại biểu Quốc hội coi là tuyến hành lang quan trọng thứ 2 chỉ sau hành lang kinh tế Bắc - Nam. Ảnh: Minh Hoàng.

Chiều 15/2, Quốc hội thảo luận ở hội trường về chủ trương đầu tư dự án xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.

Tham gia góp ý, đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) đánh giá đây là tuyến đường sắt kết nối tuyến hành lang từ Lào Cai qua Hà Nội đến Hải Phòng và là tuyến hành lang quan trọng thứ 2 chỉ sau hành lang kinh tế Bắc - Nam, với khối lượng vận chuyển hàng hóa rất lớn.

Tuyến này được kết hợp vận chuyển 2 phương thức cả vận tải hàng và hành khách nên tính hữu dụng cao. Sau khi hoàn thành, tuyến sẽ kết nối được với đường sắt Trung Quốc qua đó giúp liên thông liên tục về hàng hóa và hành khách trong nước với quốc tế.

Bên cạnh đó, dự án có tính chất chuyển giao công nghệ cho một loạt khâu sản xuất đường sắt trong nước, đặc biệt là tương thích với sản xuất đường sắt đô thị. Nhờ đó có thể phát triển công nghệ đường sắt đô thị bằng công nghệ trong nước.

Đại biểu Cường đề nghị trong dự án này cần ưu tiên đặt hàng và giao nhiệm vụ cho doanh nghiệp trong nước về làm chủ xây dựng đường, cầu, hầm; sản xuất đường ray; đóng toa xe.

"Một khi Chính phủ đặt hàng doanh nghiệp, chúng ta chấp nhận ban đầu giá thành có thể cao hơn so với việc đi mua từ quốc tế. Nhưng khi đó, toàn bộ số tiền đầu tư sẽ trở thành tăng trưởng kinh tế trong nước và giúp tăng trưởng GDP. Nếu nhập công nghệ nước ngoài thì tiền đầu tư chảy ra ngoài và chúng ta không bao giờ có được ngành công nghiệp đường sắt", đại biểu Hoàng Văn Cường bày tỏ quan điểm.

Ông Cường cũng cho biết các doanh nghiệp hiện đều khẳng định có thể thực hiện được nếu Chính phủ đặt hàng. Tuy nhiên ở chiều ngược lại, đại biểu cho rằng Chính phủ cũng phải cam kết thị phần.

"Nếu không cam kết thị phần, xong tuyến này mà không đặt hàng tiếp tuyến khác thì các doanh nghiệp không thể đầu tư tiền lớn mua công nghệ. Có cam kết, các doanh nghiệp mới yên tâm đầu tư, tránh tình trạng như thị phần công nghiệp ôtô nhỏ nhưng cho quá nhiều doanh nghiệp vào dẫn đến các doanh nghiệp không đầu tư công nghệ mà mua linh kiện về lắp ráp", ông Cường chia sẻ thêm.

Riêng với những lĩnh vực, phần công đoạn mà doanh nghiệp trong nước chưa làm chủ được, ví dụ sản xuất đầu máy, sản xuất tín hiệu, ông Cường nhận thấy rõ ràng cần phải có nhà thầu quốc tế, nhưng phải cam kết, bắt buộc chuyển giao công nghệ cho các doanh nghiệp trong nước.

Nêu ý kiến thảo luận, đại biểu Sùng A Lềnh (đoàn Lào Cai) đồng tình và khẳng định đây là tuyến giao thông quan trọng, giúp kết nối giao thông kinh tế giữa các vùng kinh tế của Việt Nam và quốc tế, mở ra cơ hội lớn để phát triển thương mại, du lịch, dịch vụ, tiết kiệm chi phí logistic, giảm tải giao thông đường bộ, bảo vệ môi trường...

Để bảo đảm tiến độ theo đề xuất, đại biểu Sùng A Lềnh đề nghị Quốc hội, Chính phủ xem xét bổ sung 2 cơ chế chính sách.

Đầu tiên là hỗ trợ ổn định chỗ ở, ổn định đời sống sản xuất cho nhân dân, cho phép UBND cấp tỉnh căn cứ tình hình thực tế tại địa phương chủ động quyết định biện pháp hỗ trợ, mức hỗ trợ đối với từng trường hợp cụ thể theo quy định hiện hành của pháp luật.

Cùng với đó là cho phép UBND cấp tỉnh được thực hiện ngay công tác quy hoạch thuộc các nội dung liên quan đến dự án theo luật quy hoạch đô thị và nông thôn số 47 ngày 26/11/2024 trước ngày luật quy hoạch đô thị và nông thôn có hiệu lực kể từ ngày 1/7 năm nay.

Hồng Nhung