Ưu tiên các nguồn lực để chăm sóc, giáo dục và bảo vệ trẻ em
Nhân Tháng hành động vì trẻ em năm 2025, phóng viên Báo Ninh Bình có cuộc trao đổi với đồng chí Phạm Ngọc Cương, Chi cục trưởng Chi cục Dân số và Trẻ em tỉnh để cùng nhìn lại nỗ lực trong công tác chăm sóc, giáo dục và bảo vệ trẻ em trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua.

Tiết mục văn nghệ tham gia Liên hoan các nhà thiếu nhi và thiếu nhi trên địa bàn dân cư tỉnh Ninh Bình năm 2025. Ảnh: Minh Quang
Phóng viên (PV): Đồng chí có thể đánh giá khái quát về công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em trên địa bàn tỉnh ta trong năm qua?
Đồng chí (Đ/c) Phạm Ngọc Cương: Hiện nay, toàn tỉnh có 279.511 trẻ em dưới 16 tuổi, chiếm 27,6% dân số; trong đó, có 122.746 trẻ em dưới 6 tuổi, chiếm 12% dân số. Trong năm qua, công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em đã được cấp ủy, chính quyền các cấp quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo. Từ đó đã huy động được các nguồn lực để thực hiện các mục tiêu chương trình bảo vệ chăm sóc giáo dục trẻ em; đội ngũ cán bộ làm công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em thường xuyên được tập huấn nâng cao trình độ, kỹ năng công tác; trẻ em ngày càng có cơ hội thực hiện các quyền trẻ em.
Năm 2024, ngành Y tế tiếp tục triển khai các hoạt động nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe sinh sản, sức khỏe bà mẹ, trẻ em, thực hiện các giải pháp duy trì tỷ lệ bà mẹ và trẻ sơ sinh được chăm sóc sau sinh, giảm tỷ lệ tử vong mẹ và tỷ lệ tử vong ở trẻ em. Uớc tính đến hết năm 2024 tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ trẻ em dưới 1 tuổi đạt trên 90%, tỷ lệ trẻ từ 6 đến 36 tháng tuổi được uống Vitamin A đạt 100%.
Ngành chức năng phối hợp với Trung tâm tim mạch Bệnh viện E Hà Nội tổ chức phẫu thuật cho 4 trẻ em bị mắc bệnh tim bẩm sinh thuộc hộ gia đình khó khăn; hướng dẫn các gia đình có trẻ em bị dị tật vùng hàm mặt đưa trẻ đi khám và chỉ định phẫu thuật tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam Cu Ba.
Công tác chăm lo đời sống tinh thần, các hoạt động vui chơi, giải trí và thực hiện quyền tham gia của trẻ em cũng được các cấp, các ngành quan tâm. Nhiều địa phương đầu tư công trình công cộng, các khu vui chơi giải trí, xây dựng cơ sở vật chất phục vụ các hoạt động văn hóa, vui chơi của trẻ em. Thư viện tỉnh đầu tư các loại truyện tranh, sách báo và mở cửa tất cả các ngày trong dịp hè, phục vụ trẻ em có nhu cầu đọc sách. Hiện nay, tất cả các thôn, xóm, phố đều có điểm vui chơi cho trẻ em, 100% xã, phường, thị trấn đạt tiêu chuẩn xã, phường phù hợp với trẻ em...
Tổ chức ngày hội “Thiếu nhi vui khỏe” trong khối các Liên đội tiểu học và Ngày hội “Tiến bước lên Đoàn” trong khối các Liên đội THCS phù hợp với điều kiện của từng đơn vị; tổ chức sinh hoạt chuyên đề “Xây dựng tình bạn đẹp, nói không với bạo lực học đường”,“Phòng chống xâm hại trẻ em”, “Phòng chống tai nạn đuối nước” trong các trường THCS và tiểu học; thường xuyên mở các lớp năng khiếu với đầy đủ các môn như: thanh nhạc, múa, mỹ thuật, võ thuật, bóng bàn, cầu lông... từ đó tạo sân chơi lành mạnh, bổ ích góp phần nâng cao thể chất, tinh thần cho các em.
PV: Đây đó vẫn còn những trẻ em nghèo, trẻ có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Thời gian qua, các cấp, các ngành đã quan tâm, hỗ trợ như thế nào để các em có cơ hội vươn lên trong cuộc sống, học tập?
Đ/c Phạm Ngọc Cương: Công tác chăm sóc, bảo vệ và giúp đỡ trẻ em khuyết tật, trẻ em có hoàn cảnh khó khăn luôn được tỉnh ta dành sự quan tâm đặc biệt. Những trẻ em có hoàn cảnh khó khăn đã được cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành từ tỉnh đến cơ sở thăm, tặng quà, động viên vào những dịp lễ, Tết; được thụ hưởng các chương trình ý nghĩa như: tặng xe đạp, trao tặng học bổng...
Trong năm 2024, các ban ngành, đoàn thể trong tỉnh cũng đã tổ chức nhiều hoạt động ý nghĩa, thiết thực hướng về trẻ em khó khăn. Trong đó, điển hình như: Hội Phụ nữ các cấp thực hiện chương trình “Triệu phần quà san sẻ yêu thương”, “Xuân đoàn kết-Tết yêu thương” tặng 11.363 suất quà trị giá 5 tỷ đồng cho các gia đình chính sách, phụ nữ, trẻ em nghèo; tặng 1.500 áo ấm, thực phẩm thiết yếu trị giá 350 triệu đồng, nấu 200 suất ăn cho các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn; thực hiện Chương trình “Mẹ đỡ đầu” các cấp hội phụ nữ tiếp tục vận động, kết nối nhận đỡ đầu 171 trẻ em mồ côi với số tiền hỗ trợ là 415 triệu đồng; triển khai thực hiện mô hình điểm “Khu dân cư an toàn-Phòng, chống đuối nước trẻ em” tại xã Lai Thành, huyện Kim Sơn thu hút 100% gia đình đăng ký tham gia; Hội đồng Đội tỉnh phát động và duy trì có hiệu quả các mô hình “Nuôi lợn nhựa tiết kiệm”, “Xe đạp 1.000 đồng giúp bạn đến trường”, xây dựng “Quỹ vì bạn nghèo”, “Quỹ thiếu nhi nghèo vượt khó”; Hội Khuyến học tỉnh phối hợp với các sở, ngành, đơn vị tổ chức chương trình trao học bổng Trương Hán Siêu cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn, tặng quà, trao bảng vàng khuyến học và thưởng cho học sinh đạt giải Nhất, Nhì, Ba trong Kỳ thi chọn học sinh giỏi THPT Quốc gia năm học 2023-2024 và học sinh con nuôi Biên phòng; thực hiện đề án “Học bổng cùng em vượt khó đến trường” tặng học bổng cho 926 trẻ em với số tiền hơn 4 tỷ đồng; Công an tỉnh tiếp tục duy trì, nhân rộng 15 mô hình phong trào đang phát huy hiệu quả trên địa bàn tỉnh góp phần làm tốt công tác ANTT, phòng, chống các loại tội phạm đặc biệt là tội phạm xâm hại trẻ em... Sự quan tâm thiết thực đó đã tạo nguồn lực lớn để chia sẻ khó khăn, giúp trẻ em có hoàn cảnh khó khăn thêm vững bước tới trường.
Cùng với đó, trẻ em bị tổn hại như: mồ côi, bị bỏ rơi, bóc lột sức lao động, xao nhãng, xâm hại tình dục, vi phạm pháp luật… đã được các cơ quan, tổ chức hữu quan triển khai các hoạt động hỗ trợ, phục hồi và tái hòa nhập cho trẻ em.
Các hoạt động can thiệp tác động tới cả trẻ em, cha mẹ trẻ và các thành viên trong gia đình nhằm giải quyết những nhu cầu tâm lý xã hội của trẻ em và khả năng bảo vệ trẻ em của cha mẹ và người chăm sóc trẻ em như: điều trị y tế, tư vấn, tham vấn, thăm gia đình, chăm sóc nhận nuôi tạm thời, đưa trẻ vào Trung tâm Bảo trợ và Công tác xã hội tỉnh, hỗ trợ quay lại trường học, đào tạo dạy nghề, hỗ trợ tăng thu nhập cho gia đình.
Trẻ em khuyết tật trong các gia đình nghèo, gia đình có khó khăn về kinh tế được hỗ trợ, giúp đỡ phẫu thuật chỉnh hình, phục hồi chức năng để hòa nhập cộng đồng. Các đơn vị liên quan và Công an các huyện, thành phố đã phối hợp với các gia đình trong công tác quản lý, giáo dục thanh thiếu niên có nguy cơ vi phạm pháp luật.
PV: Trong Tháng hành động vì trẻ em năm nay, tỉnh ta sẽ có những hoạt động trọng tâm gì, thưa đồng chí?
Đ/c Phạm Ngọc Cương: Tháng hành động vì trẻ em năm nay diễn ra từ ngày 1/6-30/6 với chủ đề “Ưu tiên nguồn lực hoàn thành các mục tiêu vì trẻ em”. Thực hiện kế hoạch của UBND tỉnh, các cấp, các ngành sẽ tập trung vào một số hoạt động trọng tâm như: Tổ chức các hoạt động truyền thông, vận động xã hội để nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền trong việc chung tay chăm lo cho trẻ em tại địa phương. Qua đó, vận động toàn dân chăm sóc, giáo dục và bảo vệ trẻ em với phương thức mỗi người một hành động vì trẻ em, hưởng ứng Tháng hành động vì trẻ em.
Bên cạnh đó, tăng cường các hoạt động nhằm nâng cao nhận thức, kỹ năng của trẻ em, gia đình, cộng đồng nhằm chung tay xây dựng môi trường sống an toàn, thân thiện, lành mạnh để thực hiện đầy đủ quyền trẻ em, bảo đảm trẻ em được phát triển toàn diện. Đồng thời, vận động, kêu gọi các tổ chức, cá nhân hảo tâm tổ chức các hoạt động như: thăm hỏi, tặng quà, trao học bổng cho trẻ em nghèo, trẻ em vùng sâu, vùng xa, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt nhân dịp Tháng hành động vì Trẻ em; hỗ trợ phẫu thuật, chỉnh hình cho trẻ em khuyết tật, trẻ em nghèo bị ung thư...; hỗ trợ các mô hình hoạt động bảo vệ trẻ em, phòng, chống tai nạn thương tích trẻ em, chống đuối nước; xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị trường học, các điểm vui chơi giải trí dành cho trẻ em.
Đặc biệt, Tháng hành động vì trẻ em cũng là khoảng thời gian trẻ được nghỉ hè. Vì vậy, các ngành liên quan sẽ phối hợp chặt chẽ với các địa phương để làm tốt công tác bàn giao, tiếp nhận, quản lý trẻ em về sinh hoạt hè tại địa phương; tổ chức các hoạt động câu lạc bộ, đội, nhóm của trẻ em; các chương trình, hoạt động do trẻ em khởi xướng và thực hiện tại địa phương để trẻ em thảo luận, đề xuất kiến nghị, sáng kiến bảo đảm thực hiện tốt các quyền của trẻ em. Tổ chức diễn đàn, chương trình tọa đàm, đối thoại... để trẻ em bày tỏ ý kiến, kiến nghị, nguyện vọng và lấy ý kiến của trẻ em trong quá trình xây dựng các chính sách, văn bản liên quan đến trẻ em...
PV: Xin cảm ơn đồng chí!