Ước mơ, trách nhiệm và nhiệt huyết: Thanh niên đóng góp hiện thực hóa các mục tiêu phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc trong kỷ nguyên vươn mình
Nhân dịp kỷ niệm 135 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, trong nhiều điều suy ngẫm về Người, tôi xin kể bạn nghe một câu chuyện được truyền cảm hứng từ việc học tập và làm theo tấm gương Bác - câu chuyện về ước mơ, về trách nhiệm và về nhiệt huyết của thanh niên Việt Nam.

Sinh viên Học viện Ngoại giao tại Hội thảo Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng thế hệ trẻ Việt Nam phát triển toàn diện trong thời đại mới, năm 2024. (Nguồn: HVNG)
Ước mơ lớn
Có một câu rằng: Con người sống phải có ước mơ. Ước mơ lớn bao nhiêu, chúng ta đi xa bấy nhiêu. Thanh niên với sức trẻ và khát vọng, chúng ta có nhiều ước mơ. Nhưng liệu ước mơ của chúng ta đã đủ lớn? May mắn với thanh niên Việt Nam chúng ta có tấm gương về ước mơ lớn: Tấm gương Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Chủ tịch Hồ Chí Minh là con người có ước mơ lớn - một ước mơ vĩ đại: Ước mơ giải phóng một dân tộc thuộc địa và đưa dân tộc khỏi kiếp nô lệ, trở thành những con người tự do, có cuộc sống ấm no. Người từng nói: “Tôi có một ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta hoàn toàn độc lập, dân ta hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành”.[1]
Một ước mơ thực to lớn đến mức tưởng chừng như vô vọng, tưởng chừng như không thể thực hiện được trong đêm trường tuyệt vọng của kiếp thuộc địa, của cuộc đời nô lệ. Bao nỗ lực của các phong trào yêu nước, của bao lớp thế hệ yêu nước trước đó đã thất bại, bị đàn áp đẫm máu. Đường lối cứu nước rơi vào bế tắc. Nhưng Bác vẫn ước mơ và kiên trì với ước mơ, và cùng với dân tộc hiện thức hóa ước mơ to lớn và vĩ đại đó.
Ngày nay, dân tộc ta có một ước mơ to lớn và vĩ đại khác: Ước mơ xây dựng một nước Việt Nam phồn vinh, hạnh phúc. Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII xác định ba mục tiêu lớn trong phát triển đất nước: (i) Đến năm 2025, kỷ niệm 50 năm giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước: Là nước đang phát triển, có công nghiệp theo hướng hiện đại, vượt qua mức thu nhập trung bình thấp; (ii) Đến năm 2030, kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng: Là nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; và (iii) Đến năm 2045, kỷ niệm 100 năm thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nay là nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam: Trở thành nước phát triển, thu nhập cao. Đây là các mục tiêu lớn, thể hiện ước mơ lớn, khát vọng lớn của dân tộc Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng, để đưa đất nước và dân tộc bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Đối với thanh niên sống trong thời đại hội nhập quốc tế, chúng ta đi ra thế giới và thế giới đến với chúng ta, tầm nhìn và ước mơ của thanh niên cũng rộng lớn theo tiến trình hội nhập quốc tế của đất nước. Chúng ta không chỉ nhìn thấy sự phát triển của chính đất nước mình. Chúng ta còn thấy sự phát triển của thế giới rộng lớn, sự phồn vinh và những điều tốt đẹp hơn ở bên ngoài, và điều đó nuôi lấy một ước mơ lớn của thanh niên: Ước mơ hiện thực hóa sự phồn vinh cho mảnh đất Việt Nam này và hạnh phúc cho dân tộc Việt Nam. Ai trong chúng ta - những người trẻ - không có một ước mơ là một công dân của một nước Việt Nam phồn vinh, hạnh phúc, hùng cường, sánh vai cùng các cường quốc trên thế giới? Đặc trưng của sức trẻ là luôn có hoài bão lớn, ước mơ cao xa. Không có điều đó, sao có thể gọi là thanh niên?
Trách nhiệm lớn
Đối với thanh niên, đóng góp vào hiện thực hóa ước mơ lớn của dân tộc không chỉ là ước mơ mà còn là trách nhiệm. Mỗi thời đại, mỗi giai đoạn, thanh niên đều có trách nhiệm riêng với Tổ quốc và dân tộc.
Trong lịch sử, từng lớp thế hệ thanh niên Việt Nam đã chiến đấu anh dũng, đã hy sinh oanh liệt, quên mình vì độc lập cho đất nước và tự do cho dân tộc, và đã trở thành các anh hùng được Tổ quốc và nhân dân đời đời ghi công - những người mà Bác gọi là những “anh hùng thanh niên”.[2] Điều này tạo ra một truyền thống cách mạnh vô cùng vẻ vang và đầy tự hào của thanh niên Việt Nam. Thanh niên chúng ta ngày nay càng phải sống và làm việc để tiếp nối truyền thống cách mạng vẻ vang và đầy tự hào đó của các thế hệ thanh niên đi trước để xứng đáng là “thanh niên anh hùng của dân tộc anh hùng” như lời Chủ tịch Hồ Chí Minh.[3]
Hơn nữa, thanh niên chúng ta là những người sinh ra trong thời kỳ Đổi mới - thời kỳ đất nước bắt đầu phát triển - được hưởng những thành tựu phát triển kinh tế - xã hội do thế hệ trước gây dựng. Chúng ta sinh ra và lớn lên ở thời kỳ đất nước phát triển nhất như Nghị quyết Đại hội Đảng XIII đã khẳng định: “Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay”.
Lớp thanh niên hiện nay đang được sống trong thời kỳ tốt đẹp nhất, được học tập trong điều kiện tốt đẹp nhất, và được sống trong điều kiện tốt nhất so với lịch sử của dân tộc và đất nước Việt Nam. Điều đó đặt ra trách nhiệm đạo đức lớn lao cho thanh niên Việt Nam trong việc tiếp nối và đóng góp tương xứng với những gì mà thế hệ trước của đất nước đã mang lại cho thanh niên. Như Bác từng nói: “Những người cách mạng lớp trước đã phụ trách và đã xây dựng nền tảng để cho thanh niên tiến lên. Ngày nay, thanh niên ta cũng phải ra sức phấn đấu […] đưa tất cả trí tuệ và lực lượng của tuổi trẻ góp vào công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội”.[4]
Có một câu nói rằng “đừng hỏi Tổ quốc đã làm gì cho chúng ta, mà hãy hỏi chúng ta đã làm gì cho Tổ quốc”. Tổ quốc thực sự đã làm quá nhiều cho chúng ta - lớp thanh niên hiện nay. Với những gì mà thế hệ trước đã trao lại cho thanh niên, thanh niên cần phải tự hỏi “chúng ta đã và sẽ làm gì cho Tổ quốc hôm nay”.
Nhiệt huyết cao
Đứng trước nhiệm vụ phải hiện thực hóa cho bằng được các mục tiêu lớn của đất nước theo Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII, câu hỏi đặt ra là đoàn viên, thanh niên cần làm gì. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói “tuổi nhỏ làm việc nhỏ”. Nói rộng ta, thanh niên làm việc của thanh niên. Ai cũng làm được việc và hữu ích, chỉ cần làm đúng việc phù hợp với khả năng của mình. Đoàn viên, thanh niên ở từng vị trí xã hội chỉ cần làm tốt việc của mình. Mỗi người mỗi việc; mỗi người làm tốt việc của mình là đóng góp cho phát triển đất nước. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói: “Thanh niên ta cần phải hiểu rằng: Bất kỳ công việc gì, mà ra sức khắc phục khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ, đều là vẻ vang, đều là anh hùng”.[5]
Nhưng nếu chỉ đơn thuần làm việc tốt, liệu chúng ta có thể hiện thực hóa những ước mơ lớn hay không? Một trong những điều quan trọng nhất để là thanh niên phải giữ một lòng nhiệt huyết cách mạnh cao độ, để ra sức thi đua trong học tập và công tác. Ngọn lửa nhiệt huyết phải cháy lên và luôn cháy lên. Lòng nhiệt huyết là một nguồn động lực tinh thần vô cùng tận và vô vùng mạnh mẽ, thúc đẩy thanh niên phấn đấu, phấn đấu hơn nữa, và phấn đấu không ngừng, vượt qua giới hạn của bản thân, ngày càng hoàn thiện hơn và làm được nhiều việc tốt hơn, to lớn hơn.

Thanh niên Học viện Ngoại giao tham gia hoạt động về nguồn tại Hà Tĩnh, mùa Hè năm 2024. (Nguồn: HVNG)
Với tôi, Chủ tịch Hồ Chí Minh có một ngọn lửa nhiệt huyết mãnh liệt và không ngừng cháy sáng. Một tấm gương kiên định, kiên trì trong hàng chục năm và cả cuộc đời với ước mơ dù gặp bao khó khăn, thử thách, tù đày. Bác từng kể rằng: “Hồi Bác thanh niên như các cháu, tình hình thế giới và tình hình trong nước rất đen tối […] Cho nên Bác và thanh niên hồi đó đều cùng bị áp bức, bóc lột như tất cả đồng bào khác. Đau lòng vì dân tộc bị nô lệ, Bác đã đi đến nhiều nước ngoài, làm nhiều nghề để sống, sống để tìm con đường cách mạng”.[6] Đó là ngọn lửa nhiệt huyết “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”. Đó là ngọn lửa nhiệt huyết: “Thà hy sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không làm nô lệ”. Nhiệt huyết ấy biến một ước mơ to lớn tưởng chừng như không thể thực hiện trở thành hiện thực lịch sử vinh quang của dân tộc.
Thay lời kết
Chúng ta, đoàn viên, thanh niên, học tập và làm theo tấm gương Chủ tịch Hồ Chí Minh: Chúng ta không chấp nhận sự tầm thường. Không chấp nhận một Việt Nam đi chậm hơn so với thế giới, không chấp nhận là một thanh niên kém chuyên môn, tệ kỹ năng, sống vật vờ, “có cũng được, không có cũng không sao”. Chúng ta muốn sống một cuộc đời có lý tưởng - lý tưởng của dân tộc của Tổ quốc.
Do đó, đoàn viên, thanh niên chúng ta cần nuôi dưỡng lấy một ước mơ lớn, lấy ước mơ của dân tộc làm ước mơ, lý tưởng của chính mình, ghi nhớ trách nhiệm vẻ vang của thanh niên Việt Nam và với một lòng nhiệt huyết cách mạnh cao độ, cháy sáng ngời, không lụi tàn. Để chúng ta thực sự sống trong tuổi trẻ, thực sự sống trong lý tưởng và để xứng đáng là “đạo quân xung phong tất thắng trong sự nghiệp xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh”.[7]
[1] Hồ Chí Minh Toàn tập, Tập 4, tr. 187.
[2] Hồ Chí Minh Toàn tập, Tập 5.
[3] Như trên, tr. 164.
[4] Hồ Chí Minh Toàn tập, Tập 13, tr. 92.
[5] Hồ Chí Minh Toàn tập, Tập 13, tr. 91.
[6] Hồ Chí Minh Toàn tập, tập 10, tr. 436.
[7] Như trên, tr. 92.