Ủng hộ lấy tên cấp huyện cũ đặt cho cấp xã mới

Tại dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp đơn vị hành chính (ĐVHC), Bộ Nội vụ đã đề xuất tên gọi của xã, phường mới hình thành sau sắp xếp cần dễ nhận diện, ngắn gọn, dễ đọc, dễ nhớ, bảo đảm tính hệ thống, khoa học.

Trong đó, cơ quan này khuyến khích các địa phương đặt tên của xã, phường theo số thứ tự hoặc theo tên của ĐVHC cấp huyện (trước sắp xếp) có gắn với số thứ tự để thuận lợi cho việc số hóa, cập nhật dữ liệu thông tin.

Cơ quan soạn thảo cũng khuyến khích việc sử dụng một trong các tên gọi đã có của các ĐVHC trước khi sắp xếp hoặc tên gọi của ĐVHC có giá trị lịch sử, truyền thống, văn hóa và đã được Nhân dân địa phương đồng tình ủng hộ.

Trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, nhiều đại biểu Quốc hội bày tỏ đồng tình với những đề xuất nêu trên của Bộ Nội vụ, tuy nhiên cũng cho rằng cần chú ý giữ những tên gọi, địa danh mang những yếu tố lịch sử, văn hóa, để thế hệ tương lai hiểu được nguồn cội của đất nước.

Bộ Nội vụ khuyến khích các địa phương đặt tên của xã, phường theo số thứ tự hoặc theo tên của đơn vị cấp huyện (trước sắp xếp) có gắn với số thứ tự để thuận lợi cho việc số hóa, cập nhật dữ liệu thông tin. Ảnh: NGUYỄN TIẾN

----

Đại biểu Quốc hội TẠ VĂN HẠ, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Xã hội của Quốc hội:

Tính toán giữ lại các địa danh Hoàng Sa, Trường Sa

Việc bảo tồn yếu tố lịch sử, văn hóa, giá trị truyền thống trong đặt tên ĐVHC đối với các xã, phường sau khi bỏ cấp huyện rất quan trọng. Bởi nhiều địa danh không chỉ có giá trị đối với cộng đồng dân cư địa phương mà còn mang ý nghĩa lớn đối với cả dân tộc, thậm chí có sức ảnh hưởng trên trường quốc tế.

Chẳng hạn, các địa danh Hoàng Sa, Trường Sa không chỉ là những cái tên mà còn là biểu tượng thiêng liêng khẳng định chủ quyền quốc gia. Việc giữ lại những tên gọi này là một cách thể hiện sự tôn trọng với lịch sử, đồng thời nhắc nhở thế hệ sau về trách nhiệm bảo vệ chủ quyền đất nước.

Hay nhiều địa danh như Sa Pa, Đà Lạt, Vịnh Hạ Long… đã trở thành thương hiệu du lịch quốc gia, được cả thế giới biết đến. Nếu thay đổi hoặc loại bỏ những tên gọi này, không chỉ làm mất đi giá trị biểu tượng mà còn ảnh hưởng đến hình ảnh du lịch của Việt Nam.

Đại biểu Quốc hội Tạ Văn Hạ. Ảnh: QH

Điều này cho thấy việc đặt tên không đơn thuần chỉ là một thủ tục hành chính mà còn là vấn đề chiến lược, liên quan đến phát triển kinh tế, văn hóa và ngoại giao.

Cạnh đó, cần lưu ý những tên gọi gắn liền với các sự kiện lịch sử quan trọng. Những địa danh này không chỉ là ký ức tập thể của một cộng đồng mà còn là niềm tự hào dân tộc.

Ví dụ, những nơi diễn ra các trận chiến quan trọng hay các sự kiện lịch sử đều có giá trị giáo dục lớn, giúp thế hệ sau hiểu về truyền thống kiên cường, bất khuất của cha ông. Việc giữ gìn những tên gọi này là cách để bảo tồn lịch sử và truyền tải tinh thần yêu nước cho các thế hệ tương lai.

Hơn nữa những tên gọi đó đã trải qua hàng trăm, hàng nghìn năm với nhiều biến động của lịch sử cũng không bị mất đi thì chúng ta nên bảo lưu, giữ gìn.

Tất nhiên tên gọi chỉ là tên gọi, bây giờ có thể chưa quen thì lâu dần cũng trở thành quen. Thế nhưng cũng phải chú ý giữ những tên gọi, địa danh mang những yếu tố lịch sử, văn hóa, để còn giáo dục cho thế hệ tương lai của đất nước về nguồn cội, về niềm tự hào của đất nước, dân tộc.

----

Đại biểu Quốc hội NGUYỄN THỊ VIỆT NGA, Ủy viên Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội:

Có những tên gọi còn mãi trong trái tim người dân

Tôi cho rằng phương án giữ tên huyện, thành phố để đặt tên mới cho các xã, phường là một giải pháp hợp lý, giúp hạn chế tối đa những bất cập phát sinh. Điều này không chỉ giúp người dân dễ dàng thích nghi mà còn tiết kiệm chi phí cho cả nhà nước và người dân.

Hơn nữa, theo tôi, trong quá trình sắp xếp lại ĐVHC, việc đặt tên cho các đơn vị mới là vấn đề quan trọng, tác động trực tiếp đến đời sống của người dân.

Bộ Nội vụ đã khuyến khích phương án giữ lại tên huyện, thành phố và đánh số thứ tự khi chia các đơn vị này thành xã, phường. Hiện nay, một số địa phương đã áp dụng cách làm này, điển hình như Bắc Giang..., tôi thấy đây là một giải pháp sáng tạo, giúp tiết kiệm chi phí, hạn chế bất cập và tạo thuận lợi cho người dân cũng như doanh nghiệp.

Bởi theo tôi, việc thay đổi tên gọi hoàn toàn của các địa phương sẽ kéo theo nhiều hệ lụy. Trước hết, những tên gọi đã có từ lâu đời, trở nên quen thuộc với người dân. Nếu đổi tên mới hoàn toàn, sẽ mất nhiều thời gian để người dân thích nghi, đồng thời gây ra không ít khó khăn trong cuộc sống hằng ngày.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Việt Nga. Ảnh: QH

Chẳng hạn, việc định vị địa danh mới sẽ trở nên phức tạp, gây ảnh hưởng đến giao thông, dịch vụ, giao dịch hành chính và cả đời sống kinh tế - xã hội. Hơn nữa, việc thay đổi tên gọi kéo theo hàng loạt thủ tục hành chính như cấp đổi giấy tờ tùy thân, giấy tờ nhà đất, hộ khẩu, biển hiệu doanh nghiệp… Điều này không chỉ gây tốn kém mà còn làm mất nhiều thời gian của cơ quan quản lý và người dân.

Từ những điều này chúng ta có thể thấy trong bối cảnh cải cách hành chính nhằm tinh gọn bộ máy, việc giữ nguyên tên địa danh cũ, chỉ thay đổi cách đánh số, là một hướng đi hợp lý, giúp giảm thiểu tối đa các bất cập phát sinh.

Tôi cũng cho rằng tổ chức lại chính quyền địa phương từ ba cấp xuống còn hai cấp là một chủ trương lớn nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước. Tuy nhiên, điều đó không đồng nghĩa với việc phải đổi tên hàng loạt ĐVHC. Giải pháp đặt tên theo kiểu “Bắc Giang 1”, “Bắc Giang 2” giúp giữ lại dấu ấn quen thuộc, thuận tiện cho sinh hoạt và hoạt động kinh tế - xã hội.

Đây là một cách làm sáng tạo, vừa đảm bảo tính hợp lý, vừa đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính. Ngoài ra, một số người dân mong muốn giữ nguyên tên xã, phường vì đó là những địa danh gắn bó với họ từ lâu, mang giá trị văn hóa và lịch sử, là niềm tự hào của người dân địa phương. Việc thay đổi có thể khiến một số người lo lắng về việc mất đi bản sắc quê hương. Nhưng điều quan trọng không nằm ở cái tên, mà ở giá trị văn hóa và truyền thống lịch sử đã ăn sâu vào đời sống của người dân.

Theo tôi, mọi thay đổi, đặc biệt trong một cuộc cải cách bộ máy hành chính lớn như hiện nay, đều đòi hỏi sự thích nghi và đánh đổi nhất định. Quan trọng là tìm ra phương án ít gây xáo trộn nhất, tiết kiệm chi phí và thuận lợi cho số đông người dân.

Hiện nay, việc sáp nhập tỉnh, sắp xếp lại các ĐVHC theo mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp đang được các cơ quan thẩm quyền và các địa phương tập trung thực hiện. Trong quá trình đó, chắc chắn các cơ quan chức năng sẽ lắng nghe ý kiến từ nhiều phía, đặc biệt là từ người dân địa phương để có phương án hợp lý nhất, hạn chế tối đa những bất cập không đáng có.

Nhìn lại lịch sử, nước ta đã từng nhiều lần đổi tên ĐVHC, thậm chí đổi tên quốc gia như Đại Ngu, Đại Việt, Đại Cồ Việt… nhưng những cái tên đó vẫn sống mãi trong lòng nhân dân. Điều này cho thấy rằng tên gọi có thể thay đổi nhưng giá trị lịch sử, văn hóa vẫn sẽ được lưu giữ và truyền lại cho các thế hệ mai sau. Quan trọng là cách chúng ta tiếp tục giữ gìn và phát huy những giá trị truyền thống đó.

Có thể có những địa danh ngày mai sẽ không còn hiện diện ở trên bản đồ hành chính nữa nhưng tôi tin rằng trong trái tim mọi người thì nó vẫn còn mãi.

TRỌNG PHÚ