Ứng dụng khoa học công nghệ trong quản lý thi hành án hình sự

Sáng 26/11, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh đã trình bày trước Quốc hội Báo cáo về công tác thi hành án năm 2024.

Về công tác THAHS, Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh cho biết, năm 2024, Chính phủ đã chỉ đạo xây dựng, ban hành Nghị định số 118/2024/NĐ-CP ngày 30/9/2024 quy định chi tiết một số điều của Luật Thi hành án hình sự năm 2019; Bộ Công an đã xây dựng, ban hành 3 thông tư, đồng thời, tham mưu Chính phủ lập hồ sơ đề nghị xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật THAHS năm 2019; triển khai Quyết định của Chủ tịch nước về đặc xá năm 2024 bảo đảm đúng quy định, tiến độ, an toàn.

Các trại giam, trại tạm giam, nhà tạm giữ (TG, TTG, NTG) đã tiếp nhận, phân loại và quản lý đối với hơn 80 nghìn phạm nhân (PN) đến chấp hành án; đã khám, cấp phát thuốc cho trên 5 triệu lượt PN; điều trị tại bệnh xá TG cho hơn 23 nghìn lượt PN; chuyển khám, điều trị tại các bệnh viện cho 3.613 lượt PN. Đã tổ chức 6.289 lớp giáo dục pháp luật, nội quy cơ sở giam giữ, văn hóa xóa mù chữ, giáo dục công dân, dạy nghề cho PN; khen thưởng 25.954 lượt PN cải tạo tiến bộ, có thành tích trong quá trình chấp hành án. Đã lập hồ sơ đề nghị TAND cấp tỉnh ra quyết định tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù cho 116 PN; lập hồ sơ đề nghị giảm thời hạn chấp hành án phạt tù cho hơn 80 nghìn PN; lập hồ sơ, đề nghị và được TAND có thẩm quyền quyết định tha tù trước thời hạn có điều kiện cho 2.055 PN.

“Hiện nay, tổng số người chấp hành án hình sự tại cộng đồng là hơn 73 nghìn người; có 43 người đang chấp hành biện pháp tư pháp bắt buộc chữa bệnh” – Bộ trưởng Bộ Tư pháp cho biết.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp cũng nêu số liệu các phương tiện, trang thiết mới được trang bị trong năm để thực hiện nhiệm vụ giam giữ, kiểm soát các vi phạm của PN như: bộ đàm, máy dò kim loại, máy phá sóng điện thoại di động, máy dò điện thoại di động, bộ cổng từ kiểm soát, chiếc máy kiểm tra quà, thiết bị kiểm tra ma túy, hệ thống camera giám sát an ninh công khai...

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Báo cáo về công tác thi hành án năm 2024.

Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh nêu rõ, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức bộ máy của các đơn vị thuộc cơ quan THAHS Công an cấp tỉnh được quy định rõ ràng, bảo đảm đúng thẩm quyền từng cấp; cán bộ, chiến sĩ làm nhiệm vụ THAHS thường xuyên được đào tạo, nâng cao trình độ. Trong năm, Chủ tịch nước đã ký Quyết định đặc xá cho 3.763 PN đang chấp hành án phạt tù và 2 người đang được tạm đình chỉ.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp cũng nêu một số khó khăn, vướng mắc trong công tác THAHS, đánh giá số PN đang quản lý tại các cơ sở giam giữ tăng cao, tính chất tội phạm đa dạng, phức tạp; sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền địa phương và cộng đồng dân cư vào công tác quản lý, giám sát, giáo dục người chấp hành án hình sự tại cộng đồng còn hạn chế; cơ sở vật chất, phương tiện phục vụ công tác quản lý giam giữ người bị kết án tử hình chưa đáp ứng được yêu cầu…

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương điều hành phiên họp.

Về nhiệm vụ thời gian tới, Chính phủ sẽ tiếp tục triển khai, thực hiện có hiệu quả các nghị quyết của Quốc hội, tổ chức thi hành nghiêm các bản án, quyết định của Tòa án và các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Đảng, Nhà nước, các văn bản pháp luật có liên quan; xây dựng, trình Quốc hội thông qua Luật THAHS (sửa đổi). Chỉ đạo Cơ quan THAHS Công an các cấp, các TG, TTG, NTG nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác quản lý, giam giữ, giáo dục cải tạo PN, công tác THAHS, đặc xá và tạo điều kiện giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù, người được tha tù trước thời hạn có điều kiện... tích cực học tập, lao động, ổn định cuộc sống, tái hòa nhập cộng đồng. Tiếp tục kiện toàn bộ máy tổ chức cơ quan THAHS các cấp; xây dựng đội ngũ cán bộ, chiến sĩ thực thi công tác THAHS ngày càng trong sạch, vững mạnh, đáp ứng yêu cầu thi hành án trong tình hình mới. Đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các dự án xây dựng TG, TTG, NTG và các dự án trang bị phương tiện, kỹ thuật phục vụ cho công tác giam giữ. Nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ trong quản lý, nhằm nâng cao hiệu quả công tác THAHS, bảo đảm an ninh, an toàn các cơ sở giam giữ. Tăng cường công tác kiểm tra, hướng dẫn pháp luật, nghiệp vụ, hợp tác quốc tế trong THAHS; phối hợp với các cơ quan có thẩm quyền thực hiện thanh tra, kiểm sát, giám sát đối với công tác THAHS…

Chính phủ cũng có một số kiến nghị đối với Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội và các cơ quan chức năng tiếp tục tăng cường giám sát theo thẩm quyền; đề nghị Viện KSND tối cao chỉ đạo Viện KSND các cấp tăng cường kiểm sát quá trình tổ chức thi hành án; tăng cường thực hiện, hướng dẫn thực hiện tương trợ tư pháp trong hình sự ngay từ giai đoạn điều tra, truy tố và xét xử, bảo đảm kịp thời thu hồi tài sản phạm tội tẩu tán ở nước ngoài. Phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an để hướng dẫn giải quyết những vướng mắc phát sinh trong tổ chức thi hành án tử hình, THAHS tại cộng đồng…

Phương Thủy