Ukraine vén màn bí mật về tên lửa tự chế gây ra 'ẩn họa' với quân đội Nga

Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Denys Shmyhal đã công khai hình ảnh về phiên bản mới nhất của tên lửa Neptune cho một nhóm quan chức châu Âu và NATO vào ngày 7/10.

Theo tờ Business Insider, Ukraine lâu nay vẫn giữ bí mật hình ảnh về tên lửa Neptune. Quân đội Ukraine hiếm khi tiết lộ việc sử dụng tên lửa này trong các cuộc không kích. Tuy nhiên, những bức ảnh và bình luận từ các quan chức Ukraine cho thấy, Neptune đã trải qua nhiều lần sửa đổi kể từ lần đầu tiên được đưa vào sử dụng vào năm 2022.

Phiên bản mới nhất của tên lửa hành trình Neptune của Ukraine. Ảnh: Denys Shmyhal/X

Biến thể mới nhất của tên lửa Neptune có những chỗ phồng ra ở hai bên sườn và theo một số chuyên gia, đây có thể là các thùng nhiên liệu bổ sung để tăng tầm bắn của tên lửa. Ukraine hiện vẫn chưa tiết lộ tầm bắn của phiên bản Neptune mới nhất.

Ngoài ra, hiện vẫn chưa rõ liệu biến thể này đã được sử dụng trong chiến đấu hay chưa. Song, việc Ukraine tự công khai hình ảnh cho thấy nước này sẽ tiếp tục đầu tư mạnh mẽ vào chương trình phát triển năng lực tấn công tầm xa.

"Chúng tôi đã giới thiệu các giải pháp sẵn sàng tấn công đối phương cả ở tiền tuyến và bên trong lãnh thổ Nga”, Bộ trưởng Shmyhal nói về chuyến thăm của các quan chức nước ngoài, giữa lúc Ukraine tìm cách đưa dây chuyền sản xuất vũ khí ra ngoài lãnh thổ quốc gia.

"Máy bay không người lái (UAV), đạn dược, tên lửa, robot, pháo binh và xe bọc thép, đây là những thứ chúng tôi đang sản xuất và chúng tôi sẵn sàng sản xuất chung với các đối tác", ông Shmyhal chia sẻ trên mạng xã hội.

Cận cảnh phiên bản mới nhất của tên lửa hành trình Neptune. Ảnh: Denys Shmyhal/X

R-360 Neptune là tên lửa hành trình cận âm do Cục Thiết kế Luch của Ukraine phát triển. Tên lửa có thể phóng từ xe tải và ban đầu được thiết kế làm tên lửa chống hạm, dựa trên tên lửa Kh-35 có từ thời Liên Xô.

Phiên bản gốc của Neptune có tầm bắn hơn 300km và trang bị đầu đạn nặng khoảng 150kg. Tuy nhiên, tên lửa đã được nâng cấp và cải tiến trong quá trình xung đột với Nga, bao gồm cả khả năng tấn công các mục tiêu trên bộ, biến nó trở thành vũ khí linh hoạt hơn nhiều.

Năm 2024, các quan chức Ukraine cho biết, tên lửa Neptune đang được cải tiến với tầm bắn xa hơn và việc sản xuất hàng loạt cũng đã được mở rộng. Vào tháng 3 năm nay, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết, phiên bản "Long Neptune" của tên lửa R-360 Neptune có tầm bắn lên tới 1.000km và đầu đạn nặng khoảng 250kg cũng được thử nghiệm và sử dụng trong chiến đấu. Vào tháng 8, cổng thông tin vũ khí Zbroya của Ukraine lần đầu tiên công bố đoạn video về Long Neptune.

R-360 Neptune ban đầu được thiết kế làm tên lửa chống hạm. Ảnh: Bộ Tổng tham mưu Các lực lượng vũ trang Ukraine

Trên thực tế, Ukraine đã sử dụng tên lửa Neptune để tấn công hàng loạt mục tiêu của Nga bao gồm soái hạm Moskva thuộc Hạm đội Biển Đen, các tổ hợp phòng không, cơ sở dầu mỏ và nhiều tài sản quân sự khác. Theo truyền thông địa phương, trong năm qua, Kiev đã sử dụng Neptune trong hơn 50 cuộc tấn công.

"Chúng tôi đã nhiều lần sử dụng thành công tên lửa hành trình Neptune, và sẽ đến lúc chúng tôi có thể bắt đầu sử dụng các tên lửa đạn đạo của mình thường xuyên hơn", Tổng thống Zelensky phát biểu tại Diễn đàn Công nghiệp quốc phòng quốc tế hôm 6/10.

Kể từ khi xung đột Nga - Ukraine bùng phát vào tháng 2/2022, Kiev đã đầu tư mạnh vào việc phát triển và sản xuất tên lửa tầm xa cũng như UAV. Các loại vũ khí tự chế cho phép Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga, giữa lúc Kiev bị hạn chế sử dụng kho tên lửa đạn đạo và tên lửa hành trình do phương Tây cung cấp.

Nhiều loại vũ khí tầm xa do Ukraine sản xuất hiện có tầm bắn tương đương hoặc thậm chí là vượt xa những tên lửa phương Tây chuyển giao cho Kiev. Điển hình, vào tháng 8, Ukraine đã tiết lộ một tên lửa hành trình mới mang tên "Flamingo", có tầm bắn hơn 2.800km. Tầm bắn này gấp khoảng 3 lần so với tên lửa Long Neptune mà Ukraine tự chế. Trong khi đó, Long Neptune cũng có tầm bắn gấp 3 lần so với tên lửa hành trình Storm Shadow do Anh sản xuất và cấp cho Kiev.

Ngoài ra, các UAV tầm xa của Ukraine đã tập kích nhiều mục tiêu ở Nga, cách xa hơn 1.600km. Chúng thường xuyên được sử dụng để tấn công các sân bay, kho đạn dược, cơ sở sản xuất vũ khí và những địa điểm quân sự khác nằm ngoài tiền tuyến.

Trong những tuần gần đây, Ukraine đã phóng loạt UAV tầm xa vào các cơ sở năng lượng, dầu mỏ của Nga nhằm gia tăng áp lực lên Moscow cũng như cắt đứt nguồn tài trợ quan trọng cho chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga ở Ukraine.

Phát biểu hôm 6/10, Tổng thống Zelenky nhấn mạnh, các UAV "tấn công cơ sở dầu mỏ của Nga là minh chứng rõ ràng về sức mạnh của Ukraine. Chưa bao giờ trong lịch sử, năng lực tấn công của Ukraine lại có tầm xa đến vậy và Nga đã cảm nhận rõ điều này”.

Minh Thu